Nowe dinozaury - 2020

[Ag.Ent]

Yunyangosaurus puanensis - nowy teropod ze środkowojurajskich osadów formacji Xintiangou w Chinach. Możliwe, że należy do megalozauroidów, ale wykazuje też cechy bardziej pierwotnych teropodów. To chyba pierwszy dinozaur nazwany w 2020 roku (chyba żadnego nie przegapiłem?).

Dai H., Benson R.B.J., Hu X., Ma Q., Tan C., Li N., Xiao M., Hu H., Zhou Y., Wei Z., Zhang F., Jiang S., Li D., Peng G., Yu Y., Xu X. 2020. A new possible megalosauroid theropod from the Middle Jurassic Xintiangou Formation of Chongqing, People’s Republic of China and its implication for early tetanuran evolution. Scientific Reports 10: 139. https://doi.org/10.1038/s41598-019-56959-x

[nazuul]

Istotny filogenetycznie takson, jak Asfaltovenator, i nazwali go po chińsku (tj. Miastozaurus prowincjenzis).

[szerman]

Przydałoby się przykleić temat

[Ag.Ent]

Istotny filogenetycznie takson, jak Asfaltovenator, i nazwali go po chińsku (tj. Miastozaurus prowincjenzis).

Taki sposób nazwania ("geograficzny") mi nie przeszkadza nawet u filogenetycznie ważnych taksonów (silezaur też mi nie przeszkadza ;)), ale muszę przyznać, że gubię się już w natłoku chińskich nazw... Kiedyś pamiętałem wszystkie (albo prawie) dinozaury, a teraz muszę sprawdzać w internecie, czym się różnią Zhongyuansaurus i Zhongjianosaurus ;)

EDIT

Nie trzeba było długo czekać na drugiego tegorocznego dinozaura - oto Wulong bohaiensis, nowy mikroraptor pokrewny sinornitozaurowi. Jest znany z dwóch okazów należących do niedorosłych osobników. Odkryto je w datowanych na apt osadach formacji Jiufotang.

Poust A.W., Gao C., Varricchio D.J., Wu J., Zhang F. 2019. A new microraptorine theropod from the Jehol Biota and growth in early dromaeosaurids. Anatomical Record. https://doi.org/10.1002/ar.24343

Tutaj zdjęcia: https://twitter.com/TetZoo/status/1217519866913206272

[Kamil Kamiński]

Nowy tyranozauryd z Alberty: Thanatotheristes degrootorum

Jared T. Voris, François Therrien, Darla K. Zelenitsky i Caleb M. Brown, A new tyrannosaurine (Theropoda:Tyrannosauridae) from the Campanian Foremost Formation of Alberta, Canada, provides insight into the evolution and biogeography of tyrannosaurids, „Cretaceous Research”, 2020, s. 104388, DOI: 10.1016/j.cretres.2020.104388

[Ag.Ent]

Allosaurus jimmadseni wreszcie oficjalnie opisany.

Chure DJ, Loewen MA. 2020. Cranial anatomy of Allosaurus jimmadseni, a new species from the lower part of the Morrison Formation (Upper Jurassic) of Western North America. PeerJ 8: e7803. https://doi.org/10.7717/peerj.7803

Jest natomiast problem z wieloma taksonami opisanymi na łamach "Scientific Reports" (w większości przypadków nie dopełniono obowiązku rejestracji taksonów i publikacji w ZooBanku). Więcej informacji w tym wątku i jego kontynuacjach na DML-u: http://dml.cmnh.org/2020Jan/msg00097.html.

[Dino]

Huinculsaurus montesi - nowy noazauryd z późnej kredy Argentyny.

Mattia A. Baiano, Rodolfo A. Coria & Andrea Cau (2020)
A new abelisauroid (Dinosauria: Theropoda) from the Huincul formation (lower upper Cretaceous, Neuquén Basin) of Patagonia, Argentina.
Cretaceous Research Article 104408 (advance online publication)
doi: https://doi.org/10.1016/j.cretres.2020.104408

[szerman]

Gdyby nie Chiny i Argentyna, to mielibyśmy chyba o połowę mniej nowych taksonów. I to od lat.

[Kamil Kamiński]

To już chyba czwarty abelizauroid z formacji Huincul

[Dino]

Abdarainurus barsboldi nowy tytanozaur z późnej kredy Mongolii (formacja Alagteeg)

Alexander O. Averianov & Alexey V. Lopatin (2020)
An unusual new sauropod dinosaur from the Late Cretaceous of Mongolia.
Journal of Systematic Palaeontology (advance online publication)
doi: https://doi.org/10.1080/14772019.2020.1716402

[Dino]

Amanzia , nowy rodzaj dla "Ornithopsis" greppini von Huene 1922, zauropoda z późnej jury Szwajcarii.

Schwarz, D., Mannion, P.D., Wings, O. et al. Re-description of the sauropod dinosaur Amanzia (“Ornithopsis/Cetiosauriscus”) greppini n. gen. and other vertebrate remains from the Kimmeridgian (Late Jurassic) Reuchenette Formation of Moutier, Switzerland. Swiss J Geosci 113, 2 (2020). https://doi.org/10.1186/s00015-020-00355-5

[Ag.Ent]

Bursztyn z Birmy znowu atakuje! Tym razem dostarczył nam jednego z najmniejszych znanych dinozaurów, wielkością nieodbiegającego od współczesnego koliberka (najmniejszego ptaka) - zachowana w bursztynie czaszka ma niespełna 2 cm długości. Pozycja filogenetyczna tego maleństwa jest niepewna, ale możliwe, że był ptakiem ciut bliżej spokrewnionym ze współczesnymi niż z archeopteryksem.

Xing L., O'Connor J.K., Schmitz L., Chiappe L.M., McKellar R.C., Yi Q., Li G. 2020. Hummingbird-sized dinosaur from the Cretaceous period of Myanmar. Nature 579: 245–249. https://doi.org/10.1038/s41586-020-2068-4
https://www.nature.com/articles/s41586-020-2068-4

Newsy (ze zdjęciami i video):
https://www.nature.com/articles/d41586-020-00668-3
https://www.nature.com/articles/d41586-020-00726-w

[nazuul]

Fascynujące. Z Jehol powinniśmy znać jakiegoś krewniaka.

[kryty_niekrytyczny]

może ptak, a może nie - proszę Państwa, kto to wie?

[nazuul]

Mogłeś podać o co chodzi. Na facebooku Mortimer, Rauhut, Cau podają, że to bardziej lepidozaur.

[Ag.Ent]

Jest post na blogu Mortimera na ten temat: https://theropoddatabase.blogspot.com/2 ... ropod.html
Wczoraj, po przeczytaniu abstraktu i suplementów, w oczy rzuciło mi się przede wszystkim uzębienie (akro- i pleurodontyczne). Przyznaję, że zapaliła mi się lampka, ale pomyślałem sobie: "nie takie konwergencje już widywaliśmy". Teraz, po przeczytaniu alternatywnych opinii, chyba muszę się z nimi zgodzić. Poza tym, co wspomniał Mortimer, budowa kości kwadratowej jest moim zdaniem typowo jaszczurcza, puszka mózgowa w widoku od tyłu też bardziej przypomina jaszczurkę... Oculudentavis byłby dziwną jaszczurką, ale moim zdaniem obecnie ta koncepcja jest bardziej prawdopodobna. Cóż, na głowę prawdziwego dinozaura z bursztynu trzeba będzie jeszcze poczekać ;)

[nazuul]

Bardzo ciekawe - i przekonujące bardziej niż oficjalna wersja - to co Mortimer pisze, ale jeżeli poddajemy w wątpliwość ustaloną interpretację, to powinniśmy podać lepszą alternatywę. "Jakaś jaszczurka" to za mało (ale faktycznie pozycja ustalona przez autorów też nie jest precyzyjna). Tu by musieli przyjrzeć się spece od tej grupy. Jak się patrzy z góry na tą dużą mózgoczaszkę, to wygląda na teropoda - są takie jaszczurki?

[Ag.Ent]

(...) jeżeli poddajemy w wątpliwość ustaloną interpretację, to powinniśmy podać lepszą alternatywę. "Jakaś jaszczurka" to za mało (...)

Nie do końca się z tym zgadzam. Jeśli nawet bardzo ogólne określenie "Squamata indet." (albo nawet "Lepidosauromorpha indet.") lepiej przystaje do obserwowanych danych, to powinno być ono koncepcją dominującą.

Jak się patrzy z góry na tą dużą mózgoczaszkę, to wygląda na teropoda - są takie jaszczurki?

Faktycznie, puszka mózgowa jest duża i mocno wysklepiona, jak u ptaków. Ale np. u młodych osobników Gerrhosaurus skoogi też jest ona dość mocno zaokrąglona. Pysk jest długi i niski, podobny do ptasiego dzioba, ale wiele gatunków np. waranów też ma stosunkowo długie i niskie pyski (choć nie aż tak jak Oculudentavis). Tak czy siak, wydaje mi się, że modyfikacja kształtu i proporcji pyska i mózgoczaszki jest dość łatwe do osiągnięcia.

[kryty_niekrytyczny]

Mi wczoraj też się zapaliła lampka, jak czytałem o uzębieniu, ale pomyślałem wtedy (tylko na chwilę!) o opcji fałszerstwa (coś w stylu: mózgoczaszka ptaka + szczęki jaszczurki), ale szybko uznałem, że a) to raczej niemożliwe, b) autorzy wiedzą z czym mają do czynienia. Dziś, po przeczytaniu wspomnianych komentarzy internetowych, myślę, że jaszczurka to rozsądna alternatywa. Trzeba poczekać na jakieś oficjalne komentarze i repliki :)

[nazuul]

(...) jeżeli poddajemy w wątpliwość ustaloną interpretację, to powinniśmy podać lepszą alternatywę. "Jakaś jaszczurka" to za mało (...)

Nie do końca się z tym zgadzam. Jeśli nawet bardzo ogólne określenie "Squamata indet." (albo nawet "Lepidosauromorpha indet.") lepiej przystaje do obserwowanych danych, to powinno być ono koncepcją dominującą.

Masz rację. Ja myślałem w ten sposób - podane przeze mnie osoby są bardziej teropodologami niż jaszczurkologami, więc łatwo w przypadku nietypowych znalezisk o opinię, że skoro im coś nie pasuje aby znalezisko uznać za coś z ich działki, to jest to coś spoza ich działki (mi np. też sensownie brzmią argumenty za jaszczurkowatością, ale ja się za słabo znam na tej grupie; jesteś tu bardziej kompetentny). Jaszczurkolodzy mogą mieć przecież takie samo zdanie: widzimy, że ma ptasie cechy, więc to nie jaszczurka, tylko "jakiś teropod". Mortimer też o drepanozaurach wspominał.
Okaz powinien zostać zbadany przez przedstawicieli różnych specjalizacji, może nawet w jednym zespole, którzy po rozważaniu wszystkich za i przeciw powinni orzec, z czym mamy do czynienia (o ile się dogadają w tej sprawie na tyle, by wspólne stanowisko nadające się do opublikowania wypracować).
Tracy Ford pisał na facebooku, że dla teropodologów miał być to teropod a jaszczurkologów jaszczur.

[Utahraptor]

WOOOOW!!!
W pierwszej chwili tylko wzrokiem omiotłem artykuł i stwierdziłem "jaki dziwny i ciekawy ptaszek". Na drugi dzień widzę wasze komentarze i zerknąłem do Extended Data Figures, a tam jaszczurka jak byk! Zacząłem czytać tekst i popłakałem się ze śmiechu. Opisali głowę jaszczurki jako głowę ptaka w Nature! Oczywiście nie podejrzewam autorów o brak profesjonalizmu, bo specjaliści od ptaków nie zajmują się oglądaniem mezozoicznych jaszczurek, tak jak ja nie oglądam mezozoicznych ptaków. Na ich miejscu pewnie popełniłbym ten sam błąd. Zresztą zdarzały mi się już takie błędy, ale na bardziej skąpym materiale i nie w tak renomowanych czasopismach. Dlatego współczuję autorom artykułu. Przyznacie jednak, że sytuacja jest komiczna.

Taki "dziób" się zdarza u mezozoicznych jaszczurek, ale rzadko zachowuje się w stanie kopalnym. To chyba jest pierwszy artykułowany przypadek. W końcu wiem jak go rekonstruować u pokrewnych Oculudentavis form. Kopułowate kości ciemieniowe też nie są niczym dziwnym. Natomiast mózgoczaszki zachowane trójwymiarowo to rzadkość w jurze i triasie u tak małych zwierząt, więc ta tutaj wydaje się trochę nietypowa, ale pewnie nie jest. Reszta budowy czaszki Oculudentavis jest w oczywisty sposób jaszczurkowa, co zauważyli nawet niektórzy dinomaniacy przede mną.

[nazuul]

Przekonałeś mnie :)

W końcu wiem jak go rekonstruować u pokrewnych Oculudentavis form

Jakich np.?

Cau zakodował go w Gauthier et al. 2012 i wyszedł mu bazalny Gekkota: http://theropoda.blogspot.com/2020/03/d ... viano.html

[Ag.Ent]

Oczywiście nie podejrzewam autorów o brak profesjonalizmu, bo specjaliści od ptaków nie zajmują się oglądaniem mezozoicznych jaszczurek, tak jak ja nie oglądam mezozoicznych ptaków. Na ich miejscu pewnie popełniłbym ten sam błąd.

Akurat przynajmniej dwoje pierwszych autorów publikowało już o mezozoicznych jaszczurkach, więc usprawiedliwienie jest przez to nieco słabsze. Ale nie ma się co naśmiewać - nawet najlepszym zdarzały i z pewnością będą się zdarzać podobne, o ile nie większe, pomyłki.

mi np. też sensownie brzmią argumenty za jaszczurkowatością, ale ja się za słabo znam na tej grupie; jesteś tu bardziej kompetentny

Za eksperta się zdecydowanie nie uważam, chociaż trochę ptasich i jaszczurczych (tych drugich więcej) czaszek już w życiu się naoglądałem. Dzisiaj dopiero byłem na uczelni, ściągnąłem PDF artykułu i przejrzałem Extended Data. To, co jest tam pokazane, zdecydowanie wskazuje na jaszczurkę - poza tym, co było już wspomniane, choćby kształt kości skrzydłowej (szkoda, że bez zębów, wtedy temat byłby już zamknięty ;)) czy klinowej bardzo przypomina to, co widziałem u jaszczurek.

Cau zakodował go w Gauthier et al. 2012 i wyszedł mu bazalny Gekkota

Taka pozycja niespecjalnie mi się widzi. Chociaż z drugiej strony takie Diplodactylidae czy przede wszystkim Pygopodidae mogą mieć bardzo wydłużone pyski (zobaczcie np. Lialis burtonis).

Taki "dziób" się zdarza u mezozoicznych jaszczurek, ale rzadko zachowuje się w stanie kopalnym.

Gdzieś czytałem (nie pamiętam już, kto i gdzie to napisał - może Cau?), że pysk może być tafonomicznie spłaszczony u Oculudentavis.

PS Tu krytyczny artykuł nt. Oculudentavis. Jak widać po samych ilustracjach, autorzy przychylają się do koncepcji "jaszczurczej". http://ivpp.cas.cn/kxcb/kpdt/202003/t20 ... 14594.html

PPS Dino uprzedził mnie z linkiem do IVPP o jakieś dwie sekundy ;)

[Dino]

Pojawiła się polemika na IVPP:
http://ivpp.cas.cn/kxcb/kpdt/202003/t20 ... 14594.html

[Utahraptor]

W końcu wiem jak go rekonstruować u pokrewnych Oculudentavis form

Jakich np.?

Cau zakodował go w Gauthier et al. 2012 i wyszedł mu bazalny Gekkota: http://theropoda.blogspot.com/2020/03/d ... viano.html

Macierz Gauthiera i in. niestety koncentruje się na jaszczurkach grupy koronnej. Tu mamy jaszczurkę pnia. Megachirella niestety nie ma zachowanego pyska, ale po żuchwie (niekompletnej) widać, że czaszka raczej była długa. Ale są taksony z lepiej zachowanymi kośćmi pyska. Spójrzcie na marmorettę. Tam mamy długie i bardzo niskie kości szczękowe. Bardzo podobne do Oculudentavis, choć pysk był krótszy. Wreszcie jest Fraxinisaura, która długością pyska nie ustępuje Oculudentavis. U niej pysk był równie niski. Potem w ewolucji jaszczurek pysk najwyraźniej uległ skróceniu. Huehuecuetzpalli ma już krótki pysk, ale wyrostek premaxilli wciąż sięga do kości czołowej.