Nie tylko dinozaury - 2016

[Utahraptor]

Nowy dicynodont z permu Brazylii:
Boos, A. D., Kammerer, C. F., Schultz, C. L., Soares, M. B., & Ilha, A. L. (2016). A New Dicynodont (Therapsida: Anomodontia) from the Permian of Southern Brazil and Its Implications for Bidentalian Origins. PloS one, 11(5), e0155000.
http://journals.plos.org/plosone/articl ... ne.0155000

[Tomasz Singer]

A kiedy ukażą się opisy polskich triasowych dicynodontów?
Bo już nieoficjalne ich nazwy krążą pocztą pantoflową.

[Utahraptor]

A kto to wie?

[Ag.Ent]

Odetchnijmy na chwilę od Velocipes ;)

Ukazał się nowy numer "Palaeontologia Polonica" pod redakcją Richarda Cifellego i Łucji Fostowicz-Frelik, poświęcony pamięci prof. Zofii Kielan-Jaworowskiej, pt. "Legacy of the Gobi Desert" (Dziedzictwo pustyni Gobi). Obejmuje kilka artykułów o dinozaurach, ale przede wszystkim wiele poświęconych mezozoicznym ssakom.

http://www.palaeontologia.pan.pl/pp67.htm

EDIT

Tymczasem Michael Lee wraz z zespołem (złożonym z wybitnych paleontologów badających kopalne lepidozaury) sugeruje, że kończyny czteronogiego węża Tetrapodophis wykazują adaptacje do wodnego trybu życia. Analiza wieloczynnikowa wskazuje, że pokrojem zwierzę to najbardziej przypomina niewyspecjalizowane jaszczurki kopiące. Autorzy stwierdzają, że jest to enigmatyczny gad, trudny do zaklasyfikowania pod względem ekologii, i sugerują, że Tetrapodophis mógł być do pewnego stopnia zarówno "kopaczem", jak i "pływaczem".

Lee MSY, Palci A, Jones MEH, Caldwell MW, Holmes JD, Reisz RR. 2016. Aquatic adaptations in the four limbs of the snake-like reptile Tetrapodophis from the Lower Cretaceous of Brazil. Cretaceous Research. https://doi.org/10.1016/j.cretres.2016.06.004

[Utahraptor]

Na styku paleontologii i archeologii. Nowe znaleziska jaszczurek ze stanowisk archeologicznych wskazują, że prawdopodobnie doszło na niektórych wyspach do wymarcia przedstawicieli rodzaju Diploglossus w czasach ludzi.
Bochaton, C. et al. A fossil Diploglossus (Squamata, Anguidae) lizard from Basse-Terre and Grande-Terre Islands (Guadeloupe, French West Indies). Sci. Rep. 6, 28475; doi: 10.1038/srep28475 (2016).
http://www.nature.com/articles/srep2847 ... _evolution

[Dino]

Eunotosaurus wykazuje przystosowania do kopania nor, co z kolei mogło być przyczyną powstania żółwiego pancerza.

Roger M.H. Smith, Jennifer Botha-Brink & G.S. Bever (2016)
Fossorial Origin of the Turtle Shell.
Current Biology (advance online publication)
DOI: http://dx.doi.org/10.1016/j.cub.2016.05.020

[Ag.Ent]

Ichtiozaur z Owadowa-Brzezinek - "polskiego Solnhofen" - doczekał się swojego opisu. Ustanowiono dla niego nową nazwę gatunkową - Cryopterygius kielanae. Był to średniej wielkości przedstawiciel oftalmozaurów, mierzący ok. 3,5-4 m długości, najbardziej podobny do C. kristiansenae.

Tyborowski D. 2016. A new ophthalmosaurid ichthyosaur from the Late Jurassic of Owadów-Brzezinki Quarry, Poland. Acta Palaeontologica Polonica. https://doi.org/10.4202/app.00252.2016.

[Utahraptor]

Ciekawy artykuł o uzębieniu na podniebieniu u różnych grup płazów i owodniowców. Cecha ta zazwyczaj jest interpretowana jako coś prymitywnego, co ocalało po przodkach. Tymczasem nie zawsze tak jest. W artykule jest opis funkcji, przyczyn redukcji, a także zmian ewolucyjnych:

The palatal dentition of tetrapods and its functional significance
Ryoko Matsumoto i Susan E. Evans
Journal of Anatomy
http://onlinelibrary.wiley.com/wol1/doi ... 12534/full

[Ag.Ent]

Wydaje się, że obecność (lub brak) uzębienia podniebiennego to cecha bardzo zmienna ewolucyjnie. Fakt, że u wielu gatunków jaszczurek zęby podniebienne występują u niektórych osobników, podczas gdy u innych ich nie ma, sugeruje, że do ich powstania/zaniku wystarczają niewielkie zmiany w szlaku Sonic hedgehog. Spekulowałbym, że za powstanie "niehomologicznych" zębów podniebiennych może odpowiadać homologiczny mechanizm genetyczny.

Wracamy do Solnhofen, tzn. do Owadowa. Ukazał się krótki artykuł opisujący gady znalezione w tym późnojurajskim stanowisku. Należą do nich ichtiozaury (Cryopterygius kielanae), żółwie i krokodylomorfy. Szczątki tych ostatnich przypisano do Metriorhynchidae, ale moim zdaniem prawie na pewno błędnie, na co wskazuje obecność osteoderm. Metriorynchidy jako jedyne krokodylomorfy całkowicie je utraciły, co stanowi adaptację do w pełni morskiego trybu życia. Możliwe, że te izolowane osteodermy reprezentują bardziej bazalne Thalattosuchia, takie jak steneozaury i teleozaury, które nie były jeszcze całkowicie morskie i miały pokrywę osteodermalną.

Tyborowski D., Błażejowski B., Krystek M. 2016. Szczątki gadów z górnojurajskich wapieni w kamieniołomie Owadów-Brzezinki (Polska środkowa). Przegląd Geologiczny 64: 564-569.
https://www.pgi.gov.pl/docman-dokumenty ... skich.html

[Utahraptor]

Dziwne, że nie odnoszą się do wcześniejszego artykułu, gdzie podawali obecność pleurozaurów w stanowisku:
http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1 ... 833.x/full
Wprawdzie zilustrowane przez nich okazy pleurozaurami nie były, ale może mają jakieś nowe okazy? Niemniej jednak artykuł ciekawy, warto zrobić news na stronę główną. Miło patrzeć jak rośnie nasza rodzima "paleoherpetofauna".

[andwol]

Kontynuując temat Owadowa-Brzezinek, u dołu tej strony znaleźć można link do krótkiego przewodnika po stanowisku, opublikowanego już w czerwcu tego roku. Jest tam kilka ciekawostek - między innymi profil geologiczny, wg którego znalezisk pleurozaurów jednak nie ma (czyżby Panowie wycofali się z wcześniejszych interpretacji?), zdjęcie całego materiału ichtiozaura ("a nearly complete skeleton" ;) ) czy "wirtualna skamieniałość" mózgoczaszki krokodylomorfa.

Ciekawe spostrzeżenie, jeśli chodzi o przynależność systematyczną tego krokodylomorfa. Wydaje się, że zarówno artykuł z Przeglądu Geologicznego, jak i przewodnik po stanowisku, pisane były w początkowej fazie badań (autorzy nie odnoszą się do nowego ichtiozaura jako do Cryopterygius, tylko do formy bardzo podobnej do Cryopterygius), więc myślę, że możemy traktować te dwa artykuły jako wstępne raporty z badań, a nie wyczerpujące opracowania.

Swoją drogą, Panowie mają do perfekcji opanowany PR. Najpierw nazwanie Owadowa-Brzezinek "polskim Solnhofen", potem zajawka wystawy "Ewolucja w morzach" w Muzeum Ewolucji, której głównym bohaterem był "artykułowany" ichtiozaur, teraz "boom" medialny z ichtiozaurem... Mam nadzieję, że wykopaliska w Owadowie-Brzezinkach będą kontynuowane i przede wszystkim owocne, żeby Panowie mieli coraz więcej dobrego materiału na poparcie swoich hipotez dotyczących przynależności systematycznej znajdowanych okazów.

[Ag.Ent]

(...) znalezisk pleurozaurów jednak nie ma (czyżby Panowie wycofali się z wcześniejszych interpretacji?)

Tak, znaleziska "pleurozaurów" okazały się rybami promieniopłetwymi z grupy Halecomorpha (Błażejowski et al. 2015). A szkoda, bo na wodne sfenodonty cieszyłem się najbardziej z całej owadowskiej menażerii. Zapewne morskie krokodylomorfy wynagrodzą mi jednak ich brak

(...) myślę, że możemy traktować te dwa artykuły jako wstępne raporty z badań, a nie wyczerpujące opracowania.

Zdecydowanie - wyczerpujące opracowania ukażą się z pewnością w czymś anglojęzycznym ;)

Swoją drogą, Panowie mają do perfekcji opanowany PR.

Fakt, ale o dobry PR łatwiej mając tak ciekawy materiał ;)

Niemniej jednak artykuł ciekawy, warto zrobić news na stronę główną.

Owszem, od czasu Velocipes nie było nowych newsów. Oto moja propozycja:

Nowiny z „polskiego Solnhofen”

Kamieniołom Owadów-Brzezinki opisywany jest jako „alternatywa dla Solnhofen” - słynnego niemieckiego stanowiska paleontologicznego, w którym odkryto m.in. szczątki archeopteryksa. Mimo iż został odkryty raptem kilka lat temu, z jego liczących niemal 150 milionów lat skał wydobyto już sporą kolekcję skamieniałości - ryb promieniopłetwych, ważek, chrząszczy, prostoskrzydłych, skrzypłoczy czy amonitów. Jednymi z najbardziej spektakularnych znalezisk są szczątki gadów morskich, które niedawno wstępnie opisano (Tyborowski i in. 2016).
Blisko 600 kości należy do ichtiozaurów - morskich gadów kształtem przypominających nieco rekiny lub delfiny. Około 200 kości prawdopodobnie reprezentuje jednego osobnika - średniej wielkości przedstawiciela oftalmozaurów, mierzącego ok. 3,5-4 m długości. Miał on stosunkowo krótkie płetwy, lecz długi ogon. W bardziej szczegółowej publikacji został opisany jako nowy gatunek Cryopterygius kielanae (na cześć prof. Zofii Kielan-Jaworowskiej), najbardziej podobny do polarnego Cryopterygius kristiansenae (Tyborowski 2016).
Poza ichtiozaurami znaleziono także szczątki żółwia skrytoszyjnego, prawdopodobnie żywiącego się twardym pokarmem, takim jak małże i skorupiaki. Wstępnie opisano także skamieniałości krokodylomorfów. Należą do nich głównie izolowane osteodermy (skostniałe tarczki z tkanki łącznej), ale również m.in. mózgoczaszka. Skamieniałości te przypisano do grupy Metriorhynchidae, obejmującej całkowicie morskie krokodylomorfy, niezdolne do wychodzenia na ląd. Jedną z adaptacji do w pełni morskiego trybu życia była utrata osteoderm, dlatego prawdopodobnie tarczki znalezione w Owadowie należą do bardziej pierwotnych form, takich jak spokrewnione z metriorynchami steneozaury i teleozaury. Być może tę kwestię pomogą rozwikłać kolejne skamieniałości, których z pewnością jeszcze wiele czeka w Owadowie na odkrycie.

Tyborowski D. 2016. A new ophthalmosaurid ichthyosaur from the Late Jurassic of Owadów-Brzezinki Quarry, Poland. Acta Palaeontologica Polonica. https://doi.org/10.4202/app.00252.2016.
Tyborowski D., Błażejowski B., Krystek M. 2016. Szczątki gadów z górnojurajskich wapieni w kamieniołomie Owadów-Brzezinki (Polska środkowa). Przegląd Geologiczny 64: 564-569. https://www.pgi.gov.pl/docman-dokumenty ... skich.html

[Ag.Ent]

Tak jak pod koniec zeszłego roku Springer otworzył swoje archiwa, więc do pobrania za darmo jest wiele książek i artykułów. Ja np. ściągnąłem Paleogene fossil birds i Early evolutionary history of the Synapsida.

http://link.springer.com/

[Suchomim]

Jest coś tam też o wczesnej ewolucji ptaków?
EDIT Znalazłem już.

[Utahraptor]

Jak dieta wpływa na kształt głowy i siłę zgryzu u kameleonów?

Dollion, A. Y., Measey, G. J., Cornette, R., Carne, L., Tolley, K. A., da Silva, J. M., Boistel, R., Fabre, A.-C. and Herrel, A. (2016), Does diet drive the evolution of head shape and bite force in chameleons of the genus Bradypodion?. Funct Ecol. Accepted Author Manuscript. doi:10.1111/1365-2435.12750
http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1 ... .12750/pdf

[Utahraptor]

Dokładna budowa kości dużego drapieżnego krokodylomorfa:

Drymala, S. M., & Zanno, L. E. (2016). Osteology of Carnufex carolinensis (Archosauria: Psuedosuchia) from the Pekin Formation of North Carolina and Its Implications for Early Crocodylomorph Evolution. PloS one, 11(6), e0157528.
http://journals.plos.org/plosone/articl ... ne.0157528

Nowe informacje na temat mózgoczaszki euparkerii rzucają więcej światła na paleobiologię pierwszych archozaurów:

Sobral, G., Sookias, R. B., Bhullar, B. A. S., Smith, R., Butler, R. J., & Müller, J. (2016). New information on the braincase and inner ear of Euparkeria capensis Broom: implications for diapsid and archosaur evolution. Open Science, 3(7), 160072.
http://rsos.royalsocietypublishing.org/ ... 2.abstract

Analiza 3D czaszek dużych temnospondyli ujawniła, że działały one nieco inaczej niż czaszki krokodyli, czy dużych dzisiejszych płazów. Prawdopodobnie przegrały one ewolucyjny wyścig z gadami z powodu wynalazków tych drugich:

Fortuny, J., Marcé-Nogué, J., Steyer, J. S., de Esteban-Trivigno, S., Mujal, E., & Gil, L. (2016). Comparative 3D analyses and palaeoecology of giant early amphibians (Temnospondyli: Stereospondyli). Scientific Reports, 6.
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4960601/

Wszystkie za darmo!

[Suchomim]

A wrzucę coś (chyba mogę ).
W Grenlandii, w formacji Isua odnaleziono stromatolity. Wiek ocenia się na 3,7 miliarda lat. Są to najstarsze dośćl pewne (choć nie uznanwane przez wszystkich badaczy) pozostałości organizmów (a konkretnie sinic).
http://www.nature.com/nature/journal/va ... 19355.html

[Ag.Ent]

A wrzucę coś (chyba mogę )

Pewnie, że możesz

Są to najstarsze niemal pewne pozostałości organizmów (a konkretnie sinic).

Nie wiem, czy można je nazwać "niemal pewnymi" - niektórzy naukowcy skrytykowali taką interpretację, mówiąc, że to co najwyżej "pseudostromatolity", a może nawet nie.
http://www.nature.com/news/claims-of-ea ... rs-1.20506

[Janusz]

Skoro mowa o krokodylomorfach: nowe oszacowania wielości dla Teleosauridae - autorzy twierdzą że miały proporcjonalnie większe czaszki więc całe zwierzęta były mniejsze.
Mark T. Young, Márton Rabi, Mark A. Bell, Davide Foffa, Lorna Steel, Sven Sachs, and Karin Peyer (2016)
Big-headed marine crocodyliforms and why we must be cautious when using extant species as body length proxies for long-extinct relatives.
Palaeontologia Electronica 19.3.30A: 1-14
http://palaeo-electronica.org/content/pdfs/648.pdf

[szerman]

Coś z naszego podwórka:
http://wiadomosci.gazeta.pl/wiadomosci/ ... rozca.html

Szkielet nosorożca sprzed ok. 100-125 tys. lat temu.

[DonQuixoteLaMancha]

https://peerj.com/articles/2336/ Vivaron haydeni , nowo opisany gatunek rauizucha z Nowego Meksyku (noryk)

[Piotr B.]

Pracy nie chcę na forum szerzej komentować, ale linkuję, gdyż (1) pomysły w niej przedstawione należą do "oryginalniejszych", a (2) tyczy się tematu potencjalnie mogącego się cieszyć zainteresowaniem.

Konkrecje syderytowo-limonitowe znane są szerokim rzeszą kolekcjonerów skamieniałości dość licznie ze źródeł handlowych jako "koprolity" (giełdy, portale aukcyjne itd.), lecz ich geneza budzi poważne kontrowersje; zazwyczaj traktuje się je jako pseudoskamieniałości. P.L. Broughton opisywał okazy z górnej kredy Kanady na przełomie lat 70/80 jako koprolity i kololity kręgowców, zaś przed dwoma tygodniami powrócił z publikacją w Lethaia rozważając nową hipotezę, że są to kololity (sfosylizowane zawartości jelitowe) wymarłych, gigantycznych robaków, które istniały od późnej kredy do neogenu, lecz nie pozostawiły po sobie żadnych innych śladów istnienia. [Dodam jedynie, że w nowej publikacji z Lethaia ignoruje się obecność takich okazów już w górnym permie Chin, jak i w ogóle zapis spoza Ameryki Płn.]

Broughton, P.L., 2016. Enigmatic origin of massive Late Cretaceous-to-Neogene coprolite-like deposits in North America: a novel palaeobiological alternative to inorganic morphogenesis. Lethaia. http://dx.doi.org/10.1111/let.12186

[skrecu]

Pracy nie chcę na forum szerzej komentować, ale linkuję, gdyż (1) pomysły w niej przedstawione należą do "oryginalniejszych", a (2) tyczy się tematu potencjalnie mogącego się cieszyć zainteresowaniem.

tym bardziej zasługuje to na komentarz

[Piotr B.]

Dlatego zamieściłem na forum... Mówię jednak, że nie chcę komentować, ponieważ osobiście zajmuję się tym działem paleontologii (tj. koprolitami) i dlatego:
- Pewne rzeczy najpierw muszę sobie dobrze przetrawić, zanim będę wiedział, co myśleć i zanim się wypowiem.
- Zważywszy na fakt, że moja opinia może zabrzmieć krytycznie, wypada wspomnieć ją w jakieś publikacji, a nie obgadywać innych badaczy na forach w sieci.

Kilka lat temu z autorem tej publikacji pisałem na temat tych struktur publicznie: https://www.researchgate.net/post/What_ ... eters_long Paul L. Broughton zarejestrował się na ResearchGate i od razu zadał pytanie nim uzupełnił publikacje w swoim profilu, także w pierwszym momencie jakoś nie spostrzegłem, z kim piszę. Kontyuowaliśmy tę dyskusję na privie. Na dziś brakuje dowodów na biologiczną genezę tych struktur i nowa publikacja ich nie przedstawia, ale temat owszem jest ciekawy i bardzo się cieszę, że ktoś go kontynuuje i wznowiła się dyskusja wokół tego materiału.

[Utahraptor]

Ukazała się praca na temat ewolucji mechanizmu pozbywania się CO2 z organizmu u wczesnych tetrapodów... na podstawie materiału kopalnego:

Witzmann, F. (2016). CO2‐metabolism in early tetrapods revisited: inferences from osteological correlates of gills, skin and lung ventilation in the fossil record. Lethaia, Volume 49, Issue 4, Pages 492–506.
http://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1 ... 12161/full