Nie tylko dinozaury - 2016

[hanys]

Na stronie APP dostępny jest artykuł opisujący zagubiony przed laty holotyp (i jedyny znany okaz) Datheosaurus macrourus. Wspomniany synapsyd został odkryty pod koniec XIX wieku w okolicach Nowej Rudy, wtedy należącej do Cesarstwa Niemieckiego.W czasie II wojny światowej okaz zaginął, lecz szczęśliwie niedawno odnalazł się w Berlinie. Datheosaurus był zaliczany Palaeohatteriae, kotylozaurów, Haptodontinae czy też Sphenacodontia. Autorzy dokładnie rewidują holotyp i wraz Callibrachion gaudryi zaliczają go do Caseasauria.
Ten temat został już poruszany w zeszłorocznej pracy doktorskiej jednego z autorów, Frederika Spindlera.

Callibrachion and Datheosaurus, two historical and previously mistaken basal caseasaurian synapsids from Europe.
Frederik Spindler, Jocelyn Falconnet, and Jörg Fröbisch
Acta Palaeontologica Polonica in press
available online 30 Dec 2015 doi:http://dx.doi.org/10.4202/app.00221.2015

https://www.app.pan.pl/article/item/app002212015.html

[Dino]

Finalna wersja rewizji aetozaurów Parkera pojawiła się w PeerJ. Jednym z dyskutowanych jest krasiejowski Stagonolepis olenkae, który bywał przez niektórych (Lucas, Antczak) synonimizowany z S. robertsoni, a w najnowszej analizie wychodzi bliżej desmatozuchinów.

William G. Parker (2016)
Revised phylogenetic analysis of the Aetosauria (Archosauria:
Pseudosuchia); assessing the effects of incongruent morphological
character sets.
PeerJ 4:e1583
doi: https://doi.org/10.7717/peerj.1583
https://peerj.com/articles/1583/

https://peerj.com/articles/1583.pdf

[Ag.Ent]

Finalna wersja rewizji aetozaurów Parkera pojawiła się w PeerJ. Jednym z dyskutowanych jest krasiejowski Stagonolepis olenkae, który bywał przez niektórych (Lucas, Antczak) synonimizowany z S. robertsoni, a w najnowszej analizie wychodzi bliżej desmatozuchinów.

Nie wiem, czy analiza kladystyczna jest odpowiednią metodą do stwierdzenia, czy te dwie formy to ten sam gatunek. Wiadomo, że S. olenkae jest trochę różny od S. robertsoni (więc będzie miał inne kodowania w macierzy), ale nie wiadomo, czy te różnice wynikają z filogenezy czy zmienności osobniczej (ontogenetycznej, płciowej itp.). O ile z niektórymi argumentami w pracy Antczaka się nie zgadzam, o tyle ogólny wniosek (synonimika) mnie przekonuje. Ponadto w swojej analizie Parker chyba nie wziął pod uwagę nowego materiału opisywanego przez Antczaka, wspierającego jego hipotezę.

[Utahraptor]

Mnie bardziej przekonuje wersja Parkera. Fauna szkocka jest prawie identyczna jak ta z Ameryki Południowej, zwłaszcza z Brazylii. Bliski związek S. robertsoni z Polesinesuchus aurelioi aż się prosi. Podobieństwo S. olenkae z S. robertsoni może wynikać z tego, że aetozaury w karniku dopiero co się podzieliły i niewiele różnic się zdążyło między nimi pojawić.

[Utahraptor]

Kolejny nowy wczesnokredowy ptak z Chin:
Min Wang, Xiaoli Wang, Yan Wang & Zhonghe Zhou. 2016. A new basal bird from China with implications for morphological diversity in early birds. Scientific Reports 6, Article number: 19700. doi:10.1038/srep19700
http://www.nature.com/articles/srep19700

[Dino]

Szwy czaszkowe dzisiejszych archozaurów nie zawsze zlewają się w trakcie ontogenezy. U dorosłych aligatorów szwy stają się względnie szersze niż u młodocianych, co jest związane ze zmianami diety w trakcie ontogenezy. Stąd stopień zlania się szwów czaszkowych nie zawsze może być traktowany jako wyznacznik dojrzałości u wymarłych archozaurów.

Alida M. Bailleul, John B. Scannella, John R. Horner& David C. Evans (2016)
Fusion Patterns in the Skulls of Modern Archosaurs Reveal That Sutures
Are Ambiguous Maturity Indicators for the Dinosauria.
PLoS ONE 11(2): e0147687.
doi:10.1371/journal.pone.0147687
http: // journals.plos.org/plosone/article?id=10.1371/journal.pone.0147687

[szerman]

U dorosłych aligatorów szwy stają się względnie szersze niż u młodocianych, co jest związane ze zmianami diety w trakcie ontogenezy. Stąd stopień zlania się szwów czaszkowych nie zawsze może być traktowany jako wyznacznik dojrzałości u wymarłych archozaurów.

Czyli przewraca do góry nogami dotychczasowe ustalenia dotyczące zakładanego wieku poszczególnych osobników?

[Dino]

Raczej nie, w końcu jest jeszcze histologiczne określanie wieku ontogenetycznego. Po prostu taka sugestia, że nie zawsze obecność niezlanych szwów czaszkowych oznacza młodociany wiek, głównie tyczyć się to będzie zwierząt (najpewniej przede wszystkim drapieżnych), które zmieniają w trakcie dorastania swoją dietę. Przykładowo, w powyższej pracy, czaszki emu na różnych stadiach ontogenetycznych przedstawiały wzorzec, którego się spodziewano.

[Ag.Ent]

Stąd stopień zlania się szwów czaszkowych nie zawsze może być traktowany jako wyznacznik dojrzałości u wymarłych archozaurów.

Podobnie z innymi zrostami kości (np. w kręgosłupie). Nie zawsze też większe = starsze. Z metod wiarygodnych w kwestii oceny wieku (ontogenetycznego) ostała się tylko histologia...

[Utahraptor]

Kiedy rozeszły się ewolucyjne drogi ludzi i goryli? Kto był prawdopodobnie przodkiem Chororapithecus abyssinicus? M. in. na te pytania próbuje odpowiedzieć poniższy artykuł:
Shigehiro Katoh, Yonas Beyene, Tetsumaru Itaya, Hironobu Hyodo, Masayuki Hyodo, Koshi Yagi, Chitaro Gouzu, Giday WoldeGabriel, William K. Hart, Stanley H. Ambrose, Hideo Nakaya, Raymond L. Bernor, Jean-Renaud Boisserie, Faysal Bibi, Haruo Saegusa, Tomohiko Sasaki, Katsuhiro Sano, Berhane Asfaw & Gen Suwa. New geological and palaeontological age constraint for the gorilla–human lineage split. Nature 530, 215–218 (11 February 2016) doi:10.1038/nature16510
http://www.nature.com/nature/journal/v5 ... 16510.html

[nazuul]

Z metod wiarygodnych w kwestii oceny wieku (ontogenetycznego) ostała się tylko histologia...

Twierdzenie, że histologia jest bardziej wiarygodna od osteologii jest dla mnie przedwczesne (por. Longrich i Field, 2012).
Obserwacja Bailleul et al. nie jest aż tak nowa, podobnie doniesiono u Protoceratops (Brown i Schlaikjer, 1940) [EDIT: co autorzy też wspomnieli]
Horner sugerował też nieoficjalnie, że triceratopsa na stopień zrośnięcia wpływ ma tafonomia, ale nie wiem czy to pozostaje aktualne.
Ww. omówiłem pokrótce w ED - Torosaurus.

[Ag.Ent]

Twierdzenie, że histologia jest bardziej wiarygodna od osteologii jest dla mnie przedwczesne (por. Longrich i Field, 2012).

Zależy, co mamy na myśli mówiąc o "histologii". Jeśli stopień przebudowy tkanki kostnej (jak Longrich i Field), to mogę się z tym zgodzić (różne wymagania biomechaniczne itd., o czym zresztą autorzy piszą), ale nie ma bardziej wiarygodnej metody oceny wieku niż szkieletochronologia, czego dowodzą liczne badania na gatunkach wymarłych i współczesnych. Oczywiście ona też ma swoje słabsze punkty, np. to, że nie zawsze we wszystkich kościach tempo odkładania "znaczników wzrostu" jest równe, ale jako jedyna pozwala na określenie minimalnego wieku osobnika (= liczba linii zatrzymanego wzrostu na przekroju) czy osiągnięcia dojrzałości szkieletowej (= obecność EFS).

[nazuul]

Zgadzam się. Nie wydaje mi się jednak, żeby ta druga histologia zawsze była bardziej wiarygodna niż oględziny zewnętrzne kości. Mogą być różne przypadki, a ocena powinna zależeć od wielu okoliczności. Linie zatrzymanego wzrostu określają wiek z grubsza, więc jeśli byśmy mieli np. dwa okazy: jeden starszy wg nich a drugi według zrośnięcia szwów, a kolejność ich zrastania byłaby solidnie zbadana i by tworzyła w wysokim stopniu konsekwentny wzór, to bym stwierdził, że ten drugi okaz jest dojrzalszy.

[Ag.Ent]

Odwrócę kota ogonem ;)
Jeśli wiedzielibyśmy, że pierwsza z tych kości w wiarygodny sposób pokazuje wiek osobniczy u danego taksonu (tzn. że np. w kości udowej wraz z wiekiem nie dochodzi do zaniku linii zatrzymanego wzrostu), to dawałbym jej pierwszeństwo przed innymi metodami oceny wieku, zwłaszcza że na stopień skostnienia mogą mieć wpływ różnego rodzaju patologie.

[nazuul]

OK. Najlepiej jest brać wszystkie okoliczności pod uwagę. Czy przy małej ilości danych powinniśmy z zasady uważać linie wzrostu za najlepszą metodą? Myślę, że nie.
Niestety przeważnie poruszamy się po omacku w tym temacie.

[Ag.Ent]

OK. Najlepiej jest brać wszystkie okoliczności pod uwagę. Czy przy małej ilości danych powinniśmy z zasady uważać linie wzrostu za najlepszą metodą? Myślę, że nie.

Zgadzam się - poza drugą częścią, z którą się nie zgadzam ;) "Znaczniki wzrostu" zachowane w kościach są dobrze zbadane u współczesnych kręgowców, dlatego mówię o ich stosunkowo dużej wiarygodności. Oczywiście występuje też zmienność pomiędzy różnymi grupami, co należy brać pod uwagę badając np. dinozaury, ale to nie dyskwalifikuje metody.

EDIT
Właśnie ukazała się praca przeglądowa poruszająca ten temat. Autorzy przedstawiają taką definicję dorosłego dinozaura:

An animal that has reached a point in life commensurate with the cessation of rapid growth as indicated by osteological and histological features, in addition to reproductive maturity.

Hone D.W.E, Farke A.A., Wedel M.J. 2016. Ontogeny and the fossil record: what, if anything, is an adult dinosaur? Biology Letters 12: 20150947. https://doi.org/10.1098/rsbl.2015.0947

[szerman]

Szczątki mamuta w Wodzisławiu Śląskim:
http://archeowiesci.pl/2016/02/17/wodzi ... tami-stoi/

Pewnie mamut włochaty (Mammuthus primigenius).

[Dino]

Histologia kości długich i ontogeneza Asilisaurus.

C. T. Griffin & Sterling J. Nesbitt (2016)
The femoral ontogeny and long bone histology of the Middle Triassic
(?late Anisian) dinosauriform Asilisaurus kongwe and implications for
the growth of early dinosaurs.
Journal of Vertebrate Paleontology (advance online publication)
DOI: 10.1080/02724634.2016.1111224.
http: // http://www.tandfonline.com/doi/full/10. ... 16.1111224


Griffin i Nesbitt obszernie cytują pracę Piechowskiego, Tałandy i Dzika z 2014 roku, jednak uznają, że zmienność w osyfikacji kości udowych wynika ze zmienności wewnątrzgatunkowej, ale nie dymorfizmu płciowego (Piechowski et al. uznawali, że mocniej zbudowane kości udowe należały do samic). Wg nich domniemany dymorfizm ma wypływać ze zbyt małego opróbkowania k. udowych S. opolensis.

[Ag.Ent]

Griffin i Nesbitt obszernie cytują pracę Piechowskiego, Tałandy i Dzika z 2014 roku, jednak uznają, że zmienność w osyfikacji kości udowych wynika ze zmienności wewnątrzgatunkowej, ale nie dymorfizmu płciowego (Piechowski et al. uznawali, że mocniej zbudowane kości udowe należały do samic).

Ciekawa praca, ale obawiam się, że może nigdy nie będziemy mogli z dużą pewnością powiedzieć, która z tych dwóch opcji jest bardziej prawdopodobna. Zastanawiający jest też brak LAG-ów we wszystkich okazach asilizaura. Czy było to zwierzę aż tak szybko rosnące?

Z innej beczki - opisano bogatą faunę jaszczurczą z birmańskiego bursztynu (ok. 100 mln lat). Niektóre okazy wydają się być już bardzo zaawansowane ewolucyjnie, co ma oczywiście wpływ na szacowany czas pojawienia się poszczególnych kladów. Miałem okazję posłuchać o tym odkryciu (i porozmawiać na jego temat z Philippem Wagnerem) na konferencji we Wrocławiu we wrześniu ubiegłego roku.

Daza J.D., Stanley E.L., Wagner P., Bauer A.M., Grimaldi D.A. 2016. Mid-Cretaceous amber fossils illuminate the past diversity of tropical lizards. Science Advances 2: e1501080. https://doi.org/10.1126/sciadv.1501080.

[Utahraptor]

Griffin i Nesbitt obszernie cytują pracę Piechowskiego, Tałandy i Dzika z 2014 roku, jednak uznają, że zmienność w osyfikacji kości udowych wynika ze zmienności wewnątrzgatunkowej, ale nie dymorfizmu płciowego (Piechowski et al. uznawali, że mocniej zbudowane kości udowe należały do samic). Wg nich domniemany dymorfizm ma wypływać ze zbyt małego opróbkowania k. udowych S. opolensis.

Bardzo ciekawa i ważna praca. Rzeczywiście brak lagów zastanawia. Może problem wynika z tego, że wszystkie znalezione okazy asilizaura są mniejsze od największych osobników silezaura i mamy do czynienia z podrostkami. Największa k. udowa asilizaura ma 175 mm a silezaura 200 mm (choć mniej kompletne były jeszcze większe). Nie bardzo jest dla mnie jasne, czemu Amerykanie nie sprzyjają takiej wersji. Dwumetrowe zwierzę w rok to nie jest znowu tak dużo jak na gada z szybkim metabolizmem. Razi mnie trochę skrzętne przemilczenie tej pracy:
Barrett P.M., Nesbitt S.J. i B.R. Peecook. 2014. A large-bodied silesaurid from the Lifua Member of the Manda beds (Middle Triassic) of Tanzania and its implications for body-size evolution in Dinosauromorpha. Gondwana Research. doi: 10.1016/j.gr.2013.12.015
Obie prace Nesbitta, które ukazały się w odstępie roku, zaprzeczają sobie nawzajem. Starsza pisze, że asilizaur osiągał dwa razy większe rozmiary niż wcześniej sądzono, albo że mamy dwa różne gatunki. Druga pisze, że nie ma danych wskazujących na dwa gatunki silezaurów w tym miejscu, nie cytując poprzedniej. Ta nowsza w dodatku sugeruje, że znalezione kości mogą należeć do osobników starszych niż rok, które jeszcze nie zakończyły wzrostu, ale miały już sporo za sobą. Z pracy z 2015 wynika raczej, że miały sporo... przed sobą. Podsumowując, gdyby wziąć pod uwagę wszystkie opublikowane dane, to wszystko wskazuje, że brak lagów (i innych cech dojrzałości szkieletowej) wynika z bardzo młodego wieku analizowanych osobników.
Ale bardzo się cieszę, że nasz pomysł jest dyskutowany . Szkoda tylko, że oni myślą, że nasze dodatkowe struktury to blizny po mięśniach. Napisaliśmy wyraźnie, że to są dodatkowe skostnienia, nie pisaliśmy o bliznach - są one także na okazach bez naszych skostnień . Podział, który zaproponowaliśmy nie odnosi się do obecności blizn jak twierdzą autorzy tej pracy, tylko do dodatkowych skostnień, które przyrastają do kości. Co ciekawe, niektóre osobniki asilizaura też wydają się mieć te dodatkowe skostnienia (mylone z bliznami), co widać na ilustracjach. Kości asilizaura są jednak o wiele słabiej zachowane i nie wiadomo, czy u niego też one występują wszystkie razem lub wcale. U NMT RB159 są chyba wszystkie. Niestety nie ma też dyskusji na temat fizjologicznej podstawy formowania się tych struktur. Nie wiem co teraz zrobić z tym nieporozumieniem. :?

Praca o jaszczurkach z bursztynu fascynująca. Jestem kompletnie zaskoczony szczegółami anatomicznymi, które udało się wydobyć z okazów. Kameleon to dla mnie szok. Podział Iguania zaszedł nieco wcześniej niż przypuszczałem. Gekony to nie niespodzianka. Obecność scynków zgadza się z moimi badaniami.

Ostatnio ukazała się też praca o nowej amfisbenie z USA, która rozszerza zasięg geograficzny tej grupy w eocenie o Teksas. Pięknie zachowany okaz, niestety już bardzo zaawansowany ;)
Stocker, M. R., & Kirk, E. C. (2016). The first amphisbaenians from Texas, with notes on other squamates from the middle Eocene Purple Bench Locality. Journal of Vertebrate Paleontology, e1094081.
http://link.springer.com/article/10.100 ... 016-0210-y

Oraz o nowym materiale ogromnej żmiji z terenu dzisiejszej Grecji. Współautorem jest Polak:
Georgalis, G. L., Szyndlar, Z., Kear, B. P., & Delfino, M. (2016). New material of Laophis crotaloides, an enigmatic giant snake from Greece, with an overview of the largest fossil European vipers. Swiss Journal of Geosciences, 1-14.
http://link.springer.com/article/10.100 ... 016-0210-y

[Ag.Ent]

Amfisbeny są tutaj: http://www.tandfonline.com/doi/abs/10.1 ... 16.1094081
Akurat dostępne za darmo ;)

Praca o jaszczurkach z bursztynu fascynująca. Jestem kompletnie zaskoczony szczegółami anatomicznymi, które udało się wydobyć z okazów. Kameleon to dla mnie szok. Podział Iguania zaszedł nieco wcześniej niż przypuszczałem. Gekony to nie niespodzianka. Obecność scynków zgadza się z moimi badaniami.

Mówiłem ;) Jeśli interpretacje autorów są poprawne, to Iguania były już wówczas mocno zróżnicowane - np. istniały już obie współczesne grupy Acrodonta, tj. kameleony i agamy. Wagner mówił, że budowa kończyny agamy z bursztynu jest prawie nie do odróżnienia od współczesnych agam. Oczywiście to prawdopodobne, że tylko konwergentnie, ale jednak. W przypadku kameleona z kolei najistotniejszy wydaje się wiek znaleziska - jest ono o ponad 70 mln lat starsze niż najstarszy znany dotychczas kameleon (mioceński). W przypadku gekonów z kolei Wagner zwracał uwagę na fakt, że birmański gekon ma już przylgi na palcach, co jest cechą zaawansowanych gekonów - pierwotnie miały one "normalne" palce z pazurkami, jak np. współczesne eublefaridy. To prawdopodobnie też tylko konwergencja, ale wskazuje na już sporą różnorodność tych jaszczurek.
Na pierwszy ogień pójdą prawdopodobnie opisy agamy i lacertoida (lacertiforma), bo na konferencji zdradzono nawet ich planowane nazwy gatunkowe.

[Utahraptor]

Tak, jaszczurki mają wiele zaawansowanych cech. Konwergencja jest możliwa, ale na dzień dzisiejszy kupuję ich interpretację. Zróżnicowane Iguania z Birmy oznaczają tylko, że grupa podzieliła się we wczesnej kredzie. Wszystkie te jaszczurki nie mają jeszcze wielu cech charakterystycznych dla obu grup. To świadczy za ich ewolucyjną "nowością". Do środkowej jury Iguania mają wciąż bardzo daleko ;) , choć widzę w zapisie kopalnym kandydatów na starsze Iguania niż te z Birmy.

[Dino]

Koprolity z rosyjskich Vyaznik:

Grzegorz Niedźwiedzki, Piotr Bajdek, Martin Qvarnström, Tomasz Sulej,
Andrey G. Sennikov & Valeriy K. Golubev (2016)
Reduction of vertebrate coprolite diversity associated with the
end-Permian extinction event in Vyazniki region, European Russia.
Palaeogeography, Palaeoclimatology, Palaeoecology (advance online publication)
doi:10.1016/j.palaeo.2016.02.057
http: // http://www.sciencedirect.com/science/ar ... 8216001590

[Ag.Ent]

Zróżnicowane Iguania z Birmy oznaczają tylko, że grupa podzieliła się we wczesnej kredzie. Wszystkie te jaszczurki nie mają jeszcze wielu cech charakterystycznych dla obu grup. To świadczy za ich ewolucyjną "nowością". Do środkowej jury Iguania mają wciąż bardzo daleko ;) , choć widzę w zapisie kopalnym kandydatów na starsze Iguania niż te z Birmy.

Szczątki te oznaczają, że wtedy doszło już do podziału w obrębie grupy koronowej Iguania (a nawet Acrodonta) ;) To z kolei sugeruje, że pierwotne formy (stem-group) musiały się pojawić jeszcze wcześniej. To prawda, że do środkowej jury jeszcze sporo czasu, ale jeśli chodzi np. o Gekkota, to wtedy też były tylko "stem-taksony" (poza tym pozycja np. Eichstaettisaurus też jest kontrowersyjna), a grupa koronowa znana jest dopiero z kredy - podobnie zresztą jak w przypadku np. węży.

[szerman]

To prawda, że do środkowej jury jeszcze sporo czasu

Czarna dziura kopalna środkowej jury może chyba zaburzyć ustalenie najstarszych form? Nawet jeżeli wtedy istniały, to możemy nigdy się o tym nie dowiedzieć z racji bardzo małej ilości stanowisk tego okresu (a raczej środkowego wycinku okresu - jury).