Co jeszcze kryje siÄ w skaĹach czyli nowy nietypowy zauropod
Rok 2009 zasĹynÄ
Ĺ wĹrĂłd fascynatĂłw dinozaurĂłw szeregiem nietypowych odkryÄ. Najpierw
Miragaia - stegozaur o wyjÄ
tkowo dĹugiej jak na dinozaura ptasiomiednicznego szyi, ktĂłrej liczba krÄgĂłw przewyĹźszaĹa tÄ wystÄpujÄ
cÄ
u wiÄkszoĹci zauropodĂłw. Później
Tianyulong - wczesnokredowy heterodontozauryd pokryty wĹĂłknistymi, nierozgaĹÄzionymi strukturami, bÄdÄ
cymi najprawdopodobniej prymitywnymi piĂłrami. W koĹcu
Limusaurus - bezzÄbny ceratozaur wykazujÄ
cy cechy konwergentne z niektĂłrymi krurotarsi jak
Effigia oraz ornitomimozaurami. Teraz do gabinetu paleontologicznych osobliwoĹci wkracza kolejny dinozaur, tym razem bazalny zauropod.
Spinophorosaurus nigerensis bo o nim mowa ĹźyĹ w bajosie-batonie (Ĺrodkowa jura) na terenach Nigru (Afryka). Nie moĹźna teĹź wykluczyÄ jego wystÄpowania w wczesnej jurze, choÄ wiek Ĺrodkowojurajski wydaje siÄ prawdopodobniejszy. OsiÄ
gaĹ ok. 13 m dĹugoĹci, wiÄc jak na zauropoda byĹ maĹy. PosiadaĹ on mieszankÄ cech dikreozaurydĂłw, mamenchizaurydĂłw i róşnych zauropodĂłw w tym kamarazaura, cetiozaura, szunozaura i innych. Jednak najciekawszÄ
jego cechÄ
sÄ
dwa nietypowe, sztyletopodobne osteodermy. Znaleziono je w pobliĹźu przemieszczonej w wyniku rozkĹadu Ĺopatki, w okolicach miednicy holotypu. Najprawdopodobniej jednak znajdowaĹy siÄ na koĹcu ogona i peĹniĹy rolÄ obronnÄ
, podobnie jak
thagomizer stegozaurĂłw. Do tej pory podobne struktury znaleziono na maczudze szunozaura. Same maczugi sÄ
znane takĹźe u innych zauropodĂłw jak
Omeisaurus. Wiele zauropodĂłw byĹo pokrytych osteodermami, a
Agustinia dodatkowo kolcami. Zadaje to kĹam dawnej opinii, Ĺźe jedynÄ
obronÄ
zauropodĂłw byĹy rozmiary.
Spinoforozaur jest znany z dwĂłch okazĂłw - holotypu (GCP-CV- 4229/NMB- 1699) zawierajÄ
cego fragmenty czaszki i niemal kompletny szkielet pozaczaszkowy oraz paratypu (NMB-1698-R) - niekompletnego szkieletu i czaszki. Nazwa rodzajowa spinoforozaura pochodzi od ĹaciĹskich sĹĂłw
spina - kolec,
phoro - nosiÄ/dĹşwigaÄ i greckiego
sauros - jaszczur. Odnosi siÄ ona do charakterystycznych, przypominajÄ
cych kolce osteodermĂłw na ogonie spinoforozaura. Natomiast epitet gatunkowy (
nigerensis) pochodzi od Nigru, miejsca znalezienia skamielin tego dinozaura. Wg przeprowadzonej przez badaczy analizy
Spinophorosaurus jest taksonem siostrzanym dla Eusauropoda. Potwierdzono takĹźe, Ĺźe Ĺrodkowojurajskie azjatyckie zauropody nie tworzÄ
monofiletycznego kladu, a cechy na podstawie ktĂłrych je do niego zaliczano sÄ
symplezjomorfiami Eusauropoda. Remes i wspĂłĹpracownicy (2009) - autorzy opisu spinoforozaura - sugerujÄ
jakoby euzauropody pochodziĹy z pĂłĹnocnej Gondwany, a później skolonizowaĹy LaurazjÄ i poĹudniowÄ
GondwanÄ. DziÄki odkryciu spinoforozaura udaĹo siÄ obaliÄ hipotezÄ jednolitoĹci zauropodziej fauny przed rozpadem Pangei.
Spinoforozaur jest kolejnym dowodem, Ĺźe - parafrazujÄ
c Szekspira - na Ziemi ĹźyĹy dinozaury o jakich nie ĹniĹo siÄ nawet paleontologom, a zapis kopalny potrafi zaskakiwaÄ. PozostajÄ
dwa pytania: jak dziwaczne "straszne jaszczury" zostanÄ
opisane do koĹca bieĹźÄ
cego roku i jak nietypowe formy odkryjÄ
paleontolodzy w nastÄpnych latach ?
Dowiedz siÄ wiÄcej:
Opis spinoforozaura
Dyskusja na forum
Praca opisujÄ
cÄ
spinofozaura

Rekonstrukcja szkieletu
Spinophorosaurus nigerensis z pracy Remesa i innych (2009).