Ceratopia oznacza ,,rogatĂ? twarz'' ChoĂ? ceratopsy pojawi??y siĂ? jako ostatnia grupa dinozaur??w to by??y one bardzo zr????nicowane pod wzglĂ?dem budowy, pokrewie??stwa oraz rozmiar??w. Rodzina Ceratopidae dzieli siĂ? na dwie podrodziny, kt??re r????niĂ? siĂ? budowĂ? kryz i rozmieszczeniem oraz wielko??ciĂ? rog??w. Pierwsza podrodzina to Centrosaurinae. Kentrozaury wyr????nia??y siĂ? bardzo wymy??lnymi kszta??tami rog??w. Einiosaurus mia?? r??g na nosie, kt??ry zakrzywia?? siĂ? do do??u w stronĂ? dzioba, a Styracosaurus posiada?? kryzĂ? otoczonĂ? d??u??szymi oraz kr??tszymi rogami. Druga podrodzina to Ceratopsinae. Jej przedstawiciele mieli dwa lub trzy rogi. Kryza nie posiada??a tzw. okien, i otoczona by??a wok???? kostnymi wyrostkami. Najbardziej znani przedstawiciele tej podrodziny to oczywi??cie Triceratops i Torosaurus. Opr??cz wymienionej rodziny znamy te?? trzy inne. Oto one: Protoceratopsidae, Leptoceratopsidae oraz Psittacosauridae. Wszystkie z wyjatkiem psitakozaur??w, wliczane sĂ? do nadrodziny Neoceratopsia. Leptoceratopsy i protoceratopsy majĂ? prymitywne kryzy oraz szczatkowe, jeszcze nie wykszta??cone rogi. Szkielety wczesnych dinozaur??w rogatych by??y lekkie, lecz szkielety ich wiĂ?kszych krewnych takich jak triceratops, by??y ju?? przystosowane do przenoszenia wielkiego ciĂ???aru. Pierwsze trzy krĂ?gi szyjne za g??owĂ? by??y zro??niĂ?te w mocnĂ? ko??Ă?, kt??ra by??a w stanie uniĂ???Ă? ciĂ???ki ??eb zwierzĂ?cia. Z miednicĂ? zrasta??o siĂ? nie piĂ?Ă? (jak u innych dinozaur??w) lecz osiem krĂ?g??w krzy??owych. Dodatkowo krĂ?gos??up by?? wzmocniony skostnia??ymi ??ciĂ?gnami. Podobnie jak s??onie, rozwiniĂ?te ceratopsy posiada??y specjalne gĂ?bczaste podeszwy, na kt??re rozk??ada?? siĂ? ca??y nacisk. Dinozaury rogate posiada??y dzi??b, kt??ry z przodu by??
bezzĂ?bny. Tylko tylna czĂ???Ă? posiada??a zĂ?by, kt??re szatkowa??y pokarm.
SPO?ÂECZNO?ĹĄĂ?:
WiĂ?kszo??Ă? ceratops??w ??y??a w zorganizowanych grupach spo??ecznych. Jak wiadomo w razie niebezpiecze??stwa doros??e osobniki tworzy??y wok???? pisklĂ?t tzw. rogate krĂ?gi. Drapie??niki takie jak Oviraptor, kt??re przypuszczalnie ??ywi??y siĂ? jajami dinozaur??w rogatych, unika??y spotkania z rogami ceratops??w. Doros??e samce u??ywa??y swego ,,wyposarzenia'' do walki o terytorium/partnerkĂ? oraz do szar??y za uciĂ???liwymi teropodami.
WYSTĂ?POWANIE:
Najprawdopodobniej ceratopsy ??y??y w stadach na otwartej przestrzeni, pasĂ?c siĂ? niskĂ? ro??linno??ciĂ?. Dinozaury rogate sĂ? znane jedynie ze ??rodkowej Azji, Australii i Ameryki P????nocnej. Przypuszczalnie pojawi??y siĂ? zbyt wcze??nie, aby zasiedliĂ? inne kontynenty.
POKREWIE??STWO:
Krewnymi Ceratopsia sĂ? Pachycephalosauria. TworzĂ? one rzĂ?d Marginocephalia, a wraz z rodzinĂ? Heterodontosauridae grupĂ? heterodontokszta??tnych (Heterodontosauriformes).
CIEKAWOSTKI:
Yinlong downsi- nowoodkryty marginocefal, kt??ry ??Ă?czy w sobie cechy ceratops??w i pachycelyfozaur??w. Zaliczany do Neoceratopsia, przez niekt??rych nawet do Homalocephalidae.
