Nie tylko dinozaury 2024

[Lythronax]

Każdy artykuł dotyczący ptaków można dodawać do tematu Dinozaury - nowe informacje 2024, nieważne czy jest z mezozoiku czy kenozoiku.

Dwie nowe publikacje:
Marambionectes molinai - nowy elasmozauryd z formacji López de Bertodano (Antarktyda)
https://doi.org/10.1080/14772019.2024.2312302

Cretoprostominia myanmarensis - najstarszy znany przedstawiciel Salpingidae odnaleziony w birmańskim bursztynie z późnej kredy (cenoman)
https://www.sciencedirect.com/science/a ... 7124000697

[Lythronax]

Pectocaris paraspatiosa - czwarty ważny gatunek stawonoga z rodzaju Pectocaris pochodzący z wczesnego kambru z terenu Chin .
https://peerj.com/articles/17230/

[Ag.Ent]

Opisano Vasuki indicus - olbrzymiego eoceńskiego (ok. 47 mln lat) węża z grupy Madtsoiidae, szacowanego na 11-15 m długości, a więc porównywalnie z Titanoboa (choć kręgi nowego gatunku są ciut mniejsze).

Datta D., Bajpai S. 2024. Largest known madtsoiid snake from warm Eocene period of India suggests intercontinental Gondwana dispersal. Scientific Reports 14: 8054. https://doi.org/10.1038/s41598-024-58377-0

[Lythronax]

Ichthyotitan severnensis - nowy gigantyczny ichtiozaur z późnego triasu z terenu Wiekiem Brytanii
https://journals.plos.org/plosone/artic ... ne.0300289

[Kriolofozaur Szymon Jagusztyn]

https://journals.plos.org/plosone/artic ... ne.0300252
Ciekawy, największy znany łososiowaty z pliocenu z wyjątkowymi zębami.

[Taurovenator]

https://doi.org/10.7717%2Fpeerj.17277 - poszczególne grupy koronnych łuskonośnych powstały w Jurze w Afryce, Australii, Eurazji oraz na Malajach.

https://doi.org/10.1111%2Fcla.12577 - tzw. wymieranie Olsona, które dotknęło wczesne synapsydy ("pelikozaury") nie było gwałtownym wydarzeniem, lecz raczej rozciągniętym na ponad 20 Ma spadkiem różnorodności tych zwierząt.

https://doi.org/10.1038%2Fs41598-024-60222-3 - patologie niedźwiedzi jaskiniowych z Jaskini Niedźwiedziej w Kletnie.

https://doi.org/10.1093%2Fevolut%2Fqpae061 - nowa wersja historii ewolucyjnej i pokrewieńst w obrębie płetwonogich i ich najbliższych krewnych.

[Lythronax]

Militocodon lydae - nowy ssak z terenu Ameryki Północnej żyjący zaledwie 600 tys. lat po wymieraniu kredowym
https://link.springer.com/article/10.10 ... 24-09716-5

[Stanisław Kopeć]

Późnokredowe i wczesnopaleoceńskie szczątki ryb lepisosteiform i siluriform z Indii centralnych -
https://www.sciencedirect.com/science/a ... 7124000880

Czy *Homo erectus* posiały własny język? - https://www.cambridge.org/core/journals ... BF00DC461C

Szczęki amonoidów i koleoidów z póżnej kredy północnej Syberii - https://www.sciencedirect.com/science/a ... 7124000910

Pierwsze doniesienia o zauropodach ze stanowiska Vila Botucaraí, no i "mały" przegląd stanowiska w Brazylii - https://www.sciencedirect.com/science/a ... 1124001494

[Taurovenator]

https://doi.org/10.1002%2Far.25450 - zmienność osteologiczna kości ramieniowej w obrębie dzisiejszych i 3 triasowych (m.in. Proterochersis porebensis) żółwi.

https://doi.org/10.1038%2Fs41598-024-61065-8 - budowa naczyń krwionośnych w płucach kredowej ryby trzonopłetwej.

[Ag.Ent]

Opisano budowę czaszki drepanozauromorfa Avicranium renestoi. Według analizy filogenetycznej przeprowadzonej przez autorów drepanozauromorfy są archozauromorfami blisko spokrewnionymi z niezbyt do nich podobnymi trilofozaurami. Jest to też kolejna w ostatnich latach analiza sugerująca, że waranopidy to jednak gady, a nie synapsydy.

Buffa V., Frey E., Steyer J.-S., Laurin M. 2024. ‘Birds’ of two feathers: Avicranium renestoi and the paraphyly of bird-headed reptiles (Diapsida: ‘Avicephala’). Zoological Journal of the Linnean Society, zlae050. https://doi.org/10.1093/zoolinnean/zlae050

[Ag.Ent]

O ewolucji rozwojowej szyi u tanyzaurów, ze szczególną rolą trójwymiarowo zachowanych szczątków miedarskich tanystrofów (na pokładzie m.in. nasz moderator):

Rytel A., Böhmer C., Spiekman S.N.F., Tałanda M. 2024. Extreme neck elongation evolved despite strong developmental constraints in bizarre Triassic reptiles—implications for neck modularity in archosaurs. Royal Society Open Science 11: 240233. https://doi.org/10.1098/rsos.240233

[Taurovenator]

Brawo! Przeglądnąłem ją i jej wnioski są dość ciekawe. Ale (pytanie dla Utahraptora) dlaczego nie uwzględniono ozimka, który obecnie też jest uznawany za tanystrofeida?

[kryty_niekrytyczny]

Już pierwsze znaleziska Ozimek podejrzewano o bycie tanystrofeidem (Dzik i Sulej, 2007; str. 19, fig. 9), alternatywą był pterozaur. Podobieństwa między pterozaurami i tanystrofeidami to przykład konwergencji (contra pseudonaukowe witryny Davida Petersa). Dzik i Sulej (2016) opisując Ozimek, zaliczyli go do Protorosauria (obecnie "Protorosauria"), wskazując na jego podobieństwo do Sharovipteryx (Sharovipterygidae) i Tanytrachelos (Tanystropheidae). Interpretacja holotypu Sharovipteryx jest utrudniona ze względu na stan zachowania i dostęp do okazu.

Szybujący Ozimek ma sens w kontekście podobieństwa do Sharovipteryx i hipotez Petersa. Dzik i Sulej (2016) nie przeprowadzili jednak analizy filogenetycznej, a u Ozimek nie ma dowodów na błonę lotną. Dzik i Sulej (2016) piszą: "only an arboreal adaptation, hunting for insects with its elongated neck and gliding makes sense of the peculiar appearance of this animal and the common occurrence of its skeletons in lacustrine strata". Długa szyja występuje też u innych tanystrofeidów, w Krasiejowie mamy mrowie zwierząt lądowych (swoją drogą, dolny poziom kościonośny nie jest interpretowany jako osady jeziorne przez geologów), a szybowanie jest tu hipotezą. O ile mi wiadomo, wszystkie z dotychczasowych analiz filogenetycznych wskazują na przynależność Ozimek do Tanystropheidae. Anatomia Ozimek nie wydaje mi się też wskazywać na jakąś wyjątkową ekologię tego rodzaju.

[kryty_niekrytyczny]

P.S. Niewywołany do tablicy i niezaznajomiony ze sprawą, udzielę odpowiedzi na zadane pytanie, w ramach prawa "nie znam się, to się wypowiem": na analizę wszystkiego (i wszystkimi dostępnymi metodami) można sobie było pozwolić w XIX wieku. Dziś badaczy ogranicza CZAS i FINANSE.

P.S. 2 Proporcje kończyn u Macrocnemus: https://en.m.wikipedia.org/wiki/File:Macrocnemus_BW.jpg

[Lythronax]

Sphenoecium marjumensis i Tarnagraptus cupidus - dwa nowe gatunki pióroskrzelnych z Utah (późny kambr)
https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs ... /spp2.1555

[Kriolofozaur Szymon Jagusztyn]

Już pierwsze znaleziska Ozimek podejrzewano o bycie tanystrofeidem (Dzik i Sulej, 2007; str. 19, fig. 9), alternatywą był pterozaur. Podobieństwa między pterozaurami i tanystrofeidami to przykład konwergencji (contra pseudonaukowe witryny Davida Petersa). Dzik i Sulej (2016) opisując Ozimek, zaliczyli go do Protorosauria (obecnie "Protorosauria"), wskazując na jego podobieństwo do Sharovipteryx (Sharovipterygidae) i Tanytrachelos (Tanystropheidae). Interpretacja holotypu Sharovipteryx jest utrudniona ze względu na stan zachowania i dostęp do okazu.

Szybujący Ozimek ma sens w kontekście podobieństwa do Sharovipteryx i hipotez Petersa. Dzik i Sulej (2016) nie przeprowadzili jednak analizy filogenetycznej, a u Ozimek nie ma dowodów na błonę lotną. Dzik i Sulej (2016) piszą: "only an arboreal adaptation, hunting for insects with its elongated neck and gliding makes sense of the peculiar appearance of this animal and the common occurrence of its skeletons in lacustrine strata". Długa szyja występuje też u innych tanystrofeidów, w Krasiejowie mamy mrowie zwierząt lądowych (swoją drogą, dolny poziom kościonośny nie jest interpretowany jako osady jeziorne przez geologów), a szybowanie jest tu hipotezą. O ile mi wiadomo, wszystkie z dotychczasowych analiz filogenetycznych wskazują na przynależność Ozimek do Tanystropheidae. Anatomia Ozimek nie wydaje mi się też wskazywać na jakąś wyjątkową ekologię tego rodzaju.

Wydaję mi się, że przeprowadzenie badań izotopowych i rewizja całego materiału mogłaby nas przybliżyć do odpowiedzi, czym jest Ozimek. Na pewno BANDyckie podejście profesora Dzika mogło przybliżyć autorów do takiej interpretacji szczątków.

[Lythronax]

Przegląd skamieniałości tetrapodów z brazylijskiej formacji Santa Maria (w tym nowy materiał kopalny dinozaura Gnathovorax cabreirai).

https://www.tandfonline.com/doi/full/10 ... 24.2344791

[Utahraptor]

Ozimek był brany przez nas pod uwagę ogólnie w artykule, ale do analiz wykorzystaliśmy te okazy, u których da się łatwo pomierzyć kręgi szyjne. Jeżeli dobrze pamiętam, to Ozimek nie ma okazu, gdzie byłaby zachowana cała szyja, a po drugie kości są niewielkie i często wciąż tkwią w skale. Na pewno ten takson zasługuje na dalsze badania.

Anatomia Ozimek nie wydaje mi się też wskazywać na jakąś wyjątkową ekologię tego rodzaju.

Co masz dokładnie na myśli? Jego kości długie są bardzo wydłużone i uproszczone. Nie przypominają innych przedstawicieli tej rodziny, może poza wspomnianym Sharovipteryx.

[Taurovenator]

W sumie to prawda. Nawet te kości, które widziałem na dwugodzinynnych wykopaliskaxh w Krasiejowie w większości tkwiły w skale. Zdecydowanie potrzeba dalszych badań nad ozimkiem. Co myślicie nad połączeniem sił UW i UO (zresztą nie tylko nad tym projektem)?

[Utahraptor]

Niezwykłe odkrycie na terenie Polski! Mamy co raz lepszy wgląd w budowę skóry u wymarłych kręgowców:

Voigt, S., Calábková, G., Ploch, I., Nosek, V., Pawlak, W., Raczyński, P., Spindler, F., Werneburg, R. 2024. A diadectid skin impression and its implications for the evolutionary origin of epidermal scales. Biology Letters, t. 20, nr 5.
https://doi.org/10.1098/rsbl.2024.0041

[Lythronax]

Douglassarachne acanthopoda - nowy karboński pajęczak mający kolce na odnóżach.
https://www.cambridge.org/core/journals ... BF349F8B81

[Taurovenator]

https://doi.org/10.1371%2Fjournal.pone.0303973 - bardzo tajemniczy kręgowiec z końca triasu Szkocji opisany po raz pierwszy w 1840 roku Saurodesmus robertsoni (nazwany w 1891) został ponownie opisany i uznany za cynodonta, a dokładnie prawdopodobnie przedstawiciela tritylodontów. Wśród autorów dwóch badaczy z Polski. Gratulacje.

[Lythronax]

Najstarsze znane skamieniałości przedstawiciela Pterygotidae należącego do rodzaju Erettopterus.
https://www.tandfonline.com/doi/full/10 ... 24.2355667

[Taurovenator]

https://doi.org/10.18476%2Fpale.v17.a2 - przegląd triasowych temnospondyli z Niemiec + nowy gatunek parotozucha i oficjalne potwierdzenie obecności tatrazucha poza Polską.

https://doi.org/10.1007%2Fs10914-024-09721-8 - hiszpańskie machajrodusy udostępniały rannym członkom swego gatunku upolowane przez siebie zwierzęta.

https://doi.org/10.1371%2Fjournal.pone.0297894 - wydaję się, że potwierdzono dymorfizm płciowy u placeriasów (różnica w długości "kłów").

https://doi.org/10.1016%2Fj.cretres.2024.105933 - redeskrypcja haoptera, niewielkiego członka Istiodactyliformes.

[Taurovenator]

https://doi.org/10.1080%2F14772019.2024.2346578 - redeskrypcja Endothiodon.

https://doi.org/10.1016%2Fj.cretres.2024.105935 - nowi przedstawiciele Meridiolestida z kredy Argentyny (w tym nowy gatunek Solanutherium walshi).

https://doi.org/10.1080%2F03115518.2024.2348753 - 3 nowe stekowce z formacji Griman Creek (Opalios, Parvopalus oraz Dharragarra - najstarszy dziobak).

https://doi.org/10.1073%2Fpnas.2316419121 - nosorożec włochaty prawdopodobnie wymarł na skutek niekorzystnych dla niego zmian klimatu oraz ciągłego polowania ze strony ludzi.

https://www.researchgate.net/publication/380029756 - opis ichtiozaurów z kolekcji Charlesa Moore'a.