Terminy anatomiczne

[Tomasz]

bonebed - brekcja kostna?
horncore - rdzeń rogu?

[hanys]

Loci to liczba mnoga od locus, czyli miejsca. Tak, to Łacina

[szerman]

Może mi ktoś pomóc z poniższymi terminami, nie mogłem znaleźć nigdzie ich tłumaczenia. Z góry dzięki

- opisthocoelous
- pleurocoels
- procoelous
- hypodigm --> coś ala paratyp, lektotyp itp.? nie tłumaczy się tego wyrażenia?
- amphiplatyan
- subcircular

[Ag.Ent]

opisthocoelous - tyłowklęsły
pleurocoels - pleurocele (wgłębienia w kręgach)
procoelous - przodowklęsły

- hypodigm --> coś ala paratyp, lektotyp itp.? nie tłumaczy się tego wyrażenia?

Kilka razy spotkałem się z tym terminem, ale już nie pamiętam co oznacza. Ale chyba nie ma on nic wspólnego z paratypami, lektotypami czy inszymi typami

amphiplatyan - chyba chodzi o kręg, którego centrum jest płaskie i z przodu i z tyłu
subcircular - dosłownie "podokrągły", czyli chyba chodzi o "niemal okrągły", "w przybliżeniu okrągły", a przynajmniej ja to w podobny sposób tłumaczyłem.

[Utahraptor]

hypodigm. All the material of a species available to a taxonomist.

[Puszkin]

mógłby mi ktoś pomóc przetłumaczyć (o ile się da?) te terminy:

zygosphene
parapophysis
prezygapophyseal
prezygapophysis

Nazwy występujące na kręgach u węży.

[szerman]

zygosphene - środkowy wyrostek przedniej części łuku neuralnego
parapophysis - wyrostek poprzecznie brzuszny lub główkowy
prezygapophyseal - wyrostek (przed?)międzykręgowy
prezygapophysis - wyrostek przedstawowy

PS Dobrze by było by ktoś znający anatomię dokonał korekty, bo żadnego powyższego tłumaczenia nie jestem pewien.

[Ag.Ent]

Zygosphene - zygosfen (u węży typ dodatkowych powierzchni stawowych między kręgami)

parapophysis - wyrostek poprzecznie brzuszny lub główkowy
prezygapophyseal - wyrostek (przed?)międzykręgowy
prezygapophysis - wyrostek przedstawowy

Parapophysis - parapofyza, prezygapophysis - prezygapofyza, wyrostek stawowy przedni (te podane przez szermana też mogą być poprawne (niestety nie wiem), ale te brzmieniowo zbliżone do łaciny są chyba "najbezpieczniejsze" ;) Prezygapophyseal to chyba przymiotnik od prezygapophysis, czyli po polsku "prezygapofyzalny" (?).

[Robert Bronowicz]

zygosphene - środkowy wyrostek przedniej części łuku neuralnego
parapophysis - wyrostek poprzecznie brzuszny lub główkowy
prezygapophyseal - wyrostek (przed?)międzykręgowy
prezygapophysis - wyrostek przedstawowy

PS Dobrze by było by ktoś znający anatomię dokonał korekty, bo żadnego powyższego tłumaczenia nie jestem pewien.

zygapophysis to generalnie wyrostek stawowy, dla prezygapophysis zawsze używam terminu wyrostek stawowy przedni, bądź wyrostek stawowy doczaszkowy a dla postzygapophysis używam wyrostek stawowy tylny bądź doogonowy

parapophysis przetłumaczyłbym jako wyrostek dla główki żebra i tym samym diapophysis jako wyrostek dla guzka żebra

problem polega na tym, że chyba nie ma polskich odpowiedników tych terminów i sam mam czasem wielki problem z przełożeniem czegoś na polski, na studiach wybrałem się raz na SGGW porozmawiać z lekarzami weterynarii, którzy terminy anatomiczne muszą mieć w małym palcu, i jak zapytałem o pre- i postzygapophysis tylko zrobili wielkie oczy

<scalono posty>

Prezygapophyseal to chyba przymiotnik od prezygapophysis, czyli po polsku "prezygapofyzalny" (?).

tak jest

[d_m]

Tak jest w przypadku większości terminów anatomicznych, przynajmniej tych nie mających swoich bezpośrednich odpowiedników w ciele człowieka - samemu trzeba tworzyć polskie wersje; czasem jest ich kilka konkurencyjnych. Dla niektórych (np. jakiegoś wyrostka występującego tylko u pterozaurów) nie ma najmniejszego sensu robienie tłumaczenia, bo jeśli ktoś nie siedzi w temacie - i tak nie zrozumie o jakim elemencie mowa, z czym się jego obecność, lub sposób wykształcenia wiążą, itp., nawet mając przed oczyma polską nazwę; a jak ktoś siedzi - to z pewnością przeczytał tyle artykułów anglojęzycznych z tą nazwą, że dokładnie wie o co chodzi widząc oryginalny termin angielski. Ja mówię: prezygapofyza, postzygapofyza, brevis fossa, itd.

[Robert Bronowicz]

zgadza się, jeśli dana osoba nie zajmuje się tematem nie będzie wiedziała o co chodzi jeśli nie ma oficjalnie zatwierdzonej polskiej nazwy (dodatkowo znajomość terminów angielskich równa się znajomości terminów łacińskich i odwrotnie), niemniej jednak uważam, że chociażby na własny użytek warto znać (w tym wypadku tworzyć ZE ZROZUMIENIEM, A NIE DOSŁOWNIE) polskie odpowiedniki terminów angielskich/łacińskich, bo nazwa, co widać na przykładzie anatomii choćby człowieka, dużo tłumaczy o danej strukturze i / lub jej funkcji (tak. np. brevis shelf czy brevis fossa to nie żadna "krótka półeczka" czy "krótkie zagłębienie" jak mógłby przetłumaczyć ktoś zaczynający dopiero swoją przygodę z anatomią, a struktura związana z częścią mięśnia ogonowo-udowego, dokładnie ogonowo-udowego krótszego czyli właśnie caudofemoralis brevis)

[Dawid Mika]

Czy "centrodiapophyseal laminae" to blaszki trzonowo-diapofyzalne?
Tak by wychodziło z dosłownego tłumaczenia.

[szerman]

Czy "centrodiapophyseal laminae" to blaszki trzonowo-diapofyzalne?
Tak by wychodziło z dosłownego tłumaczenia.

Na to wygląda, choć chyba w którymś opisie spotkałem się z "centrodiapofyzalne" (albo z czymś pokrewnym), ale Twoja wersja wygląda na lepszą. Choć może istnieć jakieś zupełnie inne, bardziej naukowe tłumaczenie, kto wie.

[Dawid Mika]

centrum = trzon kręgu, czyli wychodziłoby na to samo ;-)

Ale dla laika "trzon" brzmi lepiej ;) MSz

EDIT
Prosiłbym o przetłumaczenie tego fragmentu tekstu

deep and sharp frontal depression demarcated by straight, trasverse border; postorbital bar narrow

Czy oby na pewno caudally oznacza "tylnie" (w sensie oznaczenia kierunku położenia części ciała)?

[szerman]

Czy oby na pewno caudally oznacza "tylnie" (w sensie oznaczenia kierunku położenia części ciała)?

O ile dobrze pamiętam to zawsze to tak tłumaczyłem - bo samo caudal to ogon/ogonowy, więc może być tak, jak piszesz. Zresztą wyjaśnienie tego terminu gdzieś tu już na forum musiało być, bo sam na to nie wpadłem przecież ;)

[Dino]

caudally = doogonowy i rzeczywiście oznacza kierunek położenia danego elementu względem ogólnego planu budowy ciała.

[Parazaurolof]

Co to internarial bar?

[nazuul]

To jest tkanka, np. kostna, między nozdrzami. U ludzi się nazywa to przegroda nosowa i jest głównie z chrząstki. Na ile "przegroda nosowa" pasuje do jakiegoś zwierza, to nie wiem.

[Janusz]

Co to jest laterosphenoid i czy ma polską nazwę?

[nazuul]

to jest zdaje się kość występująca tylkou archozauromorfów
Sphenoid to k. klinowa +latero-, więc przetłumaczyłbym jako k. klinowa boczna i dał w nawiasie oryginalną nazwę

[Utahraptor]

Wg Szarskiego to po polsku bocznoklinowa, występuje co najmniej u ptaków i ryb. Polecam Anatomię Porównawczą Kręgowców i Osteology of Reptiles.

[Ag.Ent]

Z tym że kość u ryb raczej nie jest homologiczna tej u archozauromorfów. Stąd kość u ryb jest raczej nazywana pleurosphenoideum (Orska też o tym pisze), a u archozauromorfów - laterosphenoideum, choć dawniej też używano nazwy pleurosphenoideum (Clark et al. 1993).

Co do polskiej nazwy, to myślę, że obie są poprawne (bocznoklinowa, klinowa boczna) - na zasadzie analogii do np. exoccipitale (kości potylicznej bocznej/bocznopotylicznej).

PS Jeśli żółwie nie są archozauromorfami, to też należałoby dodać je do listy "posiadaczy" tej kości (Bhullar i Bever 2009).

[Utahraptor]

To może Tomku zrobisz hasełko do słownika? ;)

[Ag.Ent]

Zrobione ;)
http://www.encyklopedia.dinozaury.com/i ... znoklinowa

...chociaż muszę przyznać, że spodziewałem się, że będzie to robota na góra kilkanaście minut, a spędziłem nad tym znacznie więcej czasu (głównie przez burdel w nazewnictwie), a sama część poświęcona nomenklaturze jest strasznie zagmatwana i pewnie ciężka do czytania... :/

[Utahraptor]

Dobra robota, choć można dopisać o kościach, z którymi się kontaktuje. A przy "dzisiejszych archozaurach" dopisać w nawiasie ptaki i krokodyle.