Prestosuchidae (Romer, 1966)
Prestozuchy, byĹy jednÄ
z kilku rodzin drapieĹźnych archozaurĂłw, jakie rozwinÄĹy siÄ w triasie. Zazwyczaj byĹy to duĹźe lub bardzo duĹźe, aktywne, lÄ
dowe gady miÄsoĹźerne, zajmujÄ
ce w ekosystemach w ktĂłrych wystÄpowaĹy miejsce czoĹowego drapieĹźnika. ZastÄ
piĹy one wystÄpujÄ
ce nieco wczeĹniej erytrozuchy (Erythrosuchidae), z ktĂłrymi przez pewien czas je ĹÄ
czono. W przeciwieĹstwie do swoich poprzednikĂłw oraz wiÄkszoĹci innych gadĂłw, prestozuchy miaĹy w peĹni pionowe uĹoĹźenie koĹczyn (podobnie jak ssaki, dinozaury i kilka innych triasowych rodzin archozaurĂłw), co umoĹźliwiaĹo im na efektywne i szybkie poruszanie siÄ.
PokrewieĹstwa: PoczÄ
tkowo uwaĹźano je za spokrewnione z Erythrosuchidae, z ktĂłrymi ĹÄ
czyĹy je pewne szczegĂłĹy budowy czaszki i szkieletu pozaczaszkowego. Ostatecznie hipotezÄ tÄ zarzucono. Obecnie przewaĹźa poglÄ
d, mĂłwiÄ
cy, Ĺźe rodzina Prestosuchidae jest jednÄ
z kilku rodzin w obrÄbie grupy Rauisuchia (Gauthier, 1986, Benton & Clark 1988, Benton & Walker 2002 ), w obrÄbie kladu Crurotarsi. Niekiedy wyrzuca siÄ prestozuchy poza Rauisuchiformes i umieszcza siÄ je jako siostrzany klad do caĹej tej grupy. WedĹug innych (Jull, 1994) stanowiÄ
one grupÄ siostrzanÄ
do Aetosauria. W jednej z analiz kladystycznych (J. Michael Parisch) stwierdzono, Ĺźe Prestosuchidae leĹźÄ
poza wiÄkszym kladem obejmujÄ
cym bardziej zaawansowane Rauisuchidae, Poposauridae, Aetosauridae i Crocodylomorpha. Na wiÄkszoĹci kladogramĂłw prestozuchy znajdujÄ
siÄ na pozycji, ĹwiadczÄ
cej, Ĺźe sÄ
bardziej zaawansowane od Phytosauria i Ornithosuchidae, ale prymitywniejsze od Rauisuchidae i Aetosauridae. Pozycja systematyczna caĹej tej rodziny jak i poszczegĂłlnych jej przedstawicieli nadal pozostaje niepewna iulega czÄstym zmianom. W zaleĹźnoĹci od ĹşrĂłdĹa wyróşnia siÄ od 5 do 7 rodzajĂłw naleĹźÄ
cych do Prestosuchidae. Wielokrotnie zdarzaĹo siÄ, Ĺźe rodzina ta stanowiĹa “takson – worek”, do ktĂłrego zaliczano niepewne i fragmentarytczne szczÄ
tki duĹźych, drapieĹźnych archozaurĂłw.
Cechy: Prestosuchidae byĹy jednymi z pierwszych archozaurĂłw, jakie wyksztaĹciĹy zaawansowane, pionowe uĹoĹźenie koĹczyn. PoruszaĹy siÄ dziÄki temu znacznie zwinniej i szybciej, niĹź wspĂłĹczesne im gady. Prawdopodobnie wĹaĹnie ta cecha spowodowaĹa ich szybki rozkwit po pojawieniu siÄ mniej wiÄcej w poĹowie okresu triasowego. Prawdopodobnie posiadaĹy rĂłwnieĹź szybszy metabolizm od wiÄkszoĹci wspĂłĹczesnych im grup krÄgowcĂłw. Prawdopodobnie powstaĹy i zróşnicowaĹy siÄ na poĹudniu Gondwany, chociaĹź szczÄ
tki przedstawicieli tej rodziny znalezione zostaĹy rĂłwnieĹź w Europie i Ameryce PĂłĹnocnej.
W porĂłwnaniu z innymi rodzinami Crurotarsi (Ornithosuchidae, Poposauriudae), prestozuchy byĹy raczej masywne, mocniej zbudowane. Czaszka w ogĂłlnym pokroju przypomina czaszkÄ Ornithosuchus, jednak jej poszczegĂłlne elementy sÄ
wyraĹşnie masywniejsze i grubsze. KoĹÄ przedszczÄkowa jest bardziej masywna, kwadratowa w ksztaĹcie i czÄĹciowo oddzielona od koĹci szczÄkowej wyraĹşnym wciÄciem, jednak nie w takim stopniu jak u ornitozuchĂłw. Budowa otworu przedoczodoĹowego i gĂłrnego otworu skroniowego jest zbliĹźona du przedstawicieli obu tych rodzin. CiekawostkÄ
jest, ze obszar gĂłrnego otwory skroniowego jest takĹźe bardzo podobny w budowie do analogicznych elementĂłw czaszki wystÄpujÄ
cych u niektĂłrych teropodĂłw (sinraptorydy). NiektĂłre rodzaje posiadaĹy niewielkie, dodatkowe otwory przedoczodoĹowe, prawdopodobnie homologiczne z diastemÄ
pomiÄdzy koĹÄmi przedszczÄkowÄ
i szczÄkowÄ
wystÄpujÄ
cÄ
u ornitozuchĂłw. CaĹa czaszka jest wyraĹşnie szersza i dĹuĹźsza niĹź u ornitozuchidĂłw. RĂłwnieĹź budowa szkieletu pozaczaszkowego jest podobna. OgĂłlnie poszczegĂłlne elementy sÄ
masywniejsze, koĹci koĹczyn przednich sÄ
dĹuĹźsze a dĹonie wiÄksze i silniejsze. Prawdopodobnie prestozuchy przez caĹy czas poruszaĹy siÄ na wszystkich czterech koĹczynach, z rzadka, jeĹli w ogĂłle podnoszÄ
c ciaĹa na tylnych Ĺapach. KoĹci miednicy, w ogĂłlnym zarysie przypominajÄ
te u ornitozucha, sÄ
jednak wyraĹşnie masywniejsze i mocniejsze. CiaĹo prestosuchĂłw byĹo pokryte duĹźymi Ĺuskami, na grzbiecie znajdowaĹ siÄ jeden lub dwa rzÄdy powiÄkszonych osteoderm z niewielkim kilem.
Zróşnicowanie:
“Mandasuchus” (Charig, 1957) - takson okreĹlany jako nomen nudum, nie opisany formalnie. Uznawany jest za najstarszego przedstawiciela Prestosuchidae. SzczÄ
tki tego gada datuje siÄ na Ĺrodkowy trias (anizyk) i zostaĹy one znalezione w Tanzanii w formacji Manda (skÄ
d nazwa rodzajowa). PoczÄ
tkowo mandazucha uwaĹźano za prymitywnego dinozaura, przodka prozauropodĂłw. Po przeanalizowaniu szczÄ
tkĂłw stwierdzono, Ĺźe jest to przedstawiciel Crurotarsi, naleĹźÄ
cy najprawdopodobniej wĹaĹnie do prestozuchĂłw. Znaleziono kilka, dobrze zachowanych okazĂłw, jednakĹźe bardzo maĹo wiemy o budowie czaszki tego zwierzÄcia. Parrish, po przeprowadzeniu ponownej analizy triasowych Crurotarsi, doszedĹ do wniosku, Ĺźe Mandasuchus jest tym samym (lub bardzo blisko spokrewnionym) taksonem co europejski Ticinosuchus.
Mandasuchus zostaĹ znaleziony wraz ze szczÄ
tkami innego archozaura o niepewnej pozycji systematycznej - “Teleocrater”.
Ticinosuchus ferox (Krebs, 1965).
Okres: granica anizyku i ladynu.
Miejsce: Szwajcaria.
WielkoĹÄ: ok 2,5 metra dĹugoĹci.
Opis: Stosunkowo dobrze poznany rodzaj wczesnego prestozucha, znany na podstawie czÄsciowo zachowanego szkieletu, znalezionego w pobliĹźu GĂłry ĹwiÄtego Jerzego (Monte San Giorgio) w Szwajcarii. W Ĺrodkowym triasie tereny te byĹy pĂłĹnocnymi wybrzeĹźami morza Tetydy. SzczÄ
tki zaliczane do tego gatunku znaleziono rĂłwnieĹź w osadach ladyĹskich pĂłĹnocnych WĹoch. ByĹ to Ĺredniej wielkoĹci lÄ
dowy drapieĹźnik, o silnie rozwiniÄtym pancerzu z osteoderm. WzdĹuĹź grzbietu biegĹy dwa rzÄdy powiÄkszonych osteoderm z kilem. RĂłwnieĹź Ĺuski leĹźÄ
ce na spodniej stronie ciaĹa byĹy powiÄkszone i mocne. SzczÄ
tki Ticinozucha znaleziono razem ze szczÄ
tkami prolacertiforma Macrocnemus oraz licznymi pozostaĹoĹciami fauny morskiej (liczne ryby, prymitywne plakodonty, tanystrofeidy). CiekawostkÄ
jest, Ĺźe skamieniaĹe tropy, opisywane jako Chirotherium, znajdowane w wielu miejscach Europy sÄ
obecnie przypisywane wĹaĹnie temu gadowi (lub blisko z nim spokrewnionym rodzajom).
Yarasuchus deccanensis ( Sen, 2005)
Okres: Ĺrodkowy trias, anizyk.
Miejsce: Indie.
WielkoĹÄ: Prawdopodobnie ok. 2 metrĂłw dĹugoĹci.
Opis: Gatunek ten zostaĹ opisany stosunkowo niedawno, na podstawie niekompletnego materiaĹu pochodzÄ
cego z Formacji Yerrapali w Indiach. SzczÄ
tki pochodzÄ
od dwĂłch osobnikĂłw. W porĂłwnaniu z innymi przedstawicielami Prestosuchidae, czaszka jarazucha byĹa wyraĹşnie mniejsza a szyja znacznie dĹuĹźsza. Ma rĂłwnieĹź charakterystycznÄ
, delikatniejszÄ
w porĂłwnaniu ze swoimi krewniakami budowÄ pasa barkowego. Wyrostek barkowy na koĹci Ĺopatkowej jest ciÄ
gĹy. Wyrostki kolczyste krÄgĂłw sÄ
wysokie. Osteodermy charakteryzujÄ
siÄ bardzo wyraĹşnÄ
ornamentacjÄ
.
Prawdopodobnie Yarasuchus mĂłgĹ poruszaÄ siÄ zarĂłwno na dwĂłch, jak i na czterech koĹczynach.
Wszystkie te cechy ĹwiadczÄ
o stosunkowo duĹźym zróşnicowaniu w rodzinie Prestosuchidae. SzczÄ
tki tego gada znaleziono w osadach zawierajÄ
cych rĂłwnieĹź pozostaĹoĹci ryb dwudysznych Ceratodus, ryb kostnopromienistych Saurichthys, temnospondyli Parotosuchus, prolacertifomĂłw Pamelaria oraz dicynodontĂłw z rodzajĂłw Wadisaurus i Rechnisaurus.
Batrachotomus kupferzellensis (Grower, 1999)
Okres: Późny ladyn.
Miejsce: Niemcy.
WielkoĹÄ: ok. 6 metrĂłw dĹugoĹci.
Opis: SzczÄ
tki tego gada znaleziono po raz pierwszy w 1977 roku w stanowisku Kupferzell. W latach późniejszych szczÄ
tki zaliczane do tego rodzaju znajdowano rĂłwnieĹź w innych stanowiskach na terenie Niemiec. Znamy niemal wszystkie elementy szkieletu batrachotoma, nie znaleziono jedynie pojedynczych koĹci koĹczyn, pasa barkowego oraz osteoderm. Gatunek ten jest prawdopodobnie najlepiej poznanym rauizuchem. Przez pewien czas uwaĹźano go za przedstawiciela rodziny Rauisuchidae. JednakĹźe po ponownym przebadaniu szczÄ
tkĂłw, a w szczegĂłlnoĹci puszki mĂłzgowej oraz po rewizji kladystycznej, Benton i Walker stwierdzili, Ĺźe Batrachotomus jest bliĹźej spokrewniony z Prestosuchus. ByĹ to najwiÄkszy, dominujÄ
cy drapieĹźnik w lokalnym ekosystemie. Razem z jego szczÄ
tkami znaleziono pozostaĹoĹci temnospondyli z rodzajĂłw Gerrothorax i Mastodonsaurus, oraz definitywnie morskich notozaurĂłw i tanystrofeidĂłw.
Prestosuchus chiniquensis (Huene, 1942)
Okres: Późny trias.
Miejsce: Formacja Santa Maria, Brazylia.
WielkoĹÄ: 6 metrĂłw dĹugoĹci. Waga szacowana na 800 kilogramĂłw.
Opis: Jeden z lepiej poznanych przedstawicieli rodziny Prestosuchidae. SzczÄ
tki tego zwierzÄcia znaleziono po raz pierwszy w stanowisku paleontologicznym Chiniqua, w pobliĹźu miasta Sao Pedro de Sul w 1938 roku, przez sĹawnego badacza Friedricha von Huene. Prestozuch byĹ dominujÄ
cym drapieĹźnikiem w swoim ekosystemie (jeĹźeli nie liczyÄ niepewnego Karamuru – ktĂłry wedĹug niektĂłrych jest jego mĹodszym synonimem). Sama czaszka tego gada mogĹa osiÄ
gaÄ do metra dĹugoĹci. Bardzo charakterystyczne byĹy powiÄkszone, silnie zakrzywione zÄby w koĹci szczÄkowej. CiaĹo prestozucha byĹo pokryte mocnymi osteodermami. Fauna Formacji Santa Maria jest dobrze poznana. Najliczniejszymi roĹlinoĹźercami byĹy rynchozaury Hyperodapedon (dawniej Scaphonyx), dicynodonty Stachleckeria, Ischigualastia i Dinodontosaurus oraz trawersodonty, takie jak Chiniquodon. WystÄpowaĹy tu rĂłwnieĹź aetozaury, fitozaury, prymitywne dinozaury oraz temnospondyle. Prawdopodobnie masywna budowa szczÄk oraz potÄĹźne zÄby byĹy przystosowaniem do polowania gĹĂłwnie na dicynodonty.
Saurosuchus galilei (Reig, 1957)
Okres: Późny trias, karnik.
Miejsce: Formacja Ischigualasto, Prowincja San Juan, Argentyna.
WielkoĹÄ; ok 7 metrĂłw dĹugoĹci, szacowana waga do 1 tony.
Opis; Ostatni, najmĹodszy znany przedstawiciel rodziny Prestosuchide. ByĹ to jednoczeĹnie najwiÄkszy, obok Fasolasuchus przedstawiciel rauizuchĂłw. SzczÄ
tki tego gada znaleziono w bogatej w triasowe skamieniaĹoĹci formacji Ischigualasto, znanej przede wszystkim z najprymitywniejszych dinozaurĂłw. Zaurozuch miaĹ niĹźszÄ
, dĹuĹźszÄ
czaszkÄ, o mniejszych zÄbach, w porĂłwnaniu ze swoimi wczeĹniejszymi krewniakami. CaĹy szkielet byĹ rĂłwnieĹź nieco delikatniej zbudowany. KoĹci miednicy i koĹczyn tylnych byĹy proporcjonalnie dĹuĹźsze niĹź u Prestosuchus. KrÄgi wykazujÄ
wysoki stopieĹ pneumatyzacji. Wykazuje rĂłwnieĹź pewnÄ
redukcjÄ pokrywy osteodermalnej ciaĹa. ByÄ moĹźe zaurozuch byĹ w stanie unieĹÄ na krĂłtki czas swoje ciaĹo na tylnych koĹczynach. Sugeruje to odmienne przystosowania pokarmowe oraz inny tryb Ĺźycia niĹź u jego masywniejszych poprzednikĂłw. ByÄ moĹźe podstawowÄ
zdobyczÄ
tego drapieĹźnika byĹy mniejsze ofiary niĹź dicynodonty, ktĂłre byĹy wtedy znacznie mniej liczne niĹź za czasĂłw prestozucha. Najliczniejszymi roĹlinoĹźercami w Ĺrodowisku byĹy rynchozaury oraz cynodonty. Mniej liczne byĹy aetozaury i wczesne dinozaury roĹlinoĹźerne. NiszÄ maĹych i Ĺrednich drapieĹźnikĂłw wypeĹniaĹy wczesne teropody oraz krokodylomorfy.
Na podstawie:
http://www.palaeos.com/Vertebrates/Unit ... uromorpha/
http://www.kheper.net/evolution/thecodo ... chidae.htm
wikipedia.com
Vertebrate paleontology ; M.J. Benton
Dawn of the Dinosaurs: Life in the Triassic ; N. Fraser, D. Henderson.
GrafikÄ dorzucÄ na dniach, nie znalazĹem nic Ĺadnego w necie. Jakby ktoĹ miaĹ jakiĹ link proszÄ podaÄ. OczywiĹcie wszelka pomoc w poprawieniu tego artykuĹu bÄdzie mile widziana. Napewno jest sporo bĹÄdĂłw, wiÄc czekam na mejle i sugestie. Mam nadziejÄ, Ĺźe spodoba Wam siÄ ta kolejna dawka informacji.
Prestosuchidae
- Kahless
- Karboński antrakozaur
- Posty: 588
- Rejestracja: 23 kwietnia 2008, o 11:11
- Lokalizacja: Lublin
- Kontakt:
Prestosuchidae
Ostatnio zmieniony 13 listopada 2009, o 17:28 przez Kahless, łącznie zmieniany 7 razy.
MoĹźesz dopisaÄ, Ĺźe Yarasuchus miaĹ proporcjonalnie najmniejszÄ
gĹowÄ i najdĹuĹźszÄ
szyjÄ wĹrĂłd rauizuchĂłw. I miejsce Indie, nie India
Poza tym napisaĹbym, Ĺźe batrachotom to najlepiej zachowany i poznany rauizuch. I jeszcze nie wiem czy prestozuch nie byĹ z Ĺrodkowego triasu, jakoĹ przeĹom ladynu i karniku.
Poza tym napisaĹbym, Ĺźe batrachotom to najlepiej zachowany i poznany rauizuch. I jeszcze nie wiem czy prestozuch nie byĹ z Ĺrodkowego triasu, jakoĹ przeĹom ladynu i karniku.
- szerman
- Neogeński mastodont
- Posty: 4060
- Rejestracja: 23 czerwca 2009, o 10:40
- Imię i nazwisko: MSz
- Lokalizacja: B-B
Re: Prestosuchidae
Kolejny bardzo ciekawy tekst :D ParÄ literĂłwek:
Brak spacji.
Grzegorza
biegĹy
pojedynczych
barkowego
wedĹug
Kahless pisze:Pozycja systematyczna caĹej tej rodziny jak i poszczegĂłlnych jej przedstawicieli nadal pozostaje niepewna iulega czÄstym zmianom.
Brak spacji.
fragmentarycznejKahless pisze:Wielokrotnie zdarzaĹo siÄ, Ĺźe rodzina ta stanowiĹa “takson – worek”, do ktĂłrego zaliczano niepewne i fragmentarytczne szczÄ tki duĹźych, drapieĹźnych archozaurĂłw.
Brak kursyw (w przypadku nazw rodzajowych i gatunkowych jest tak w caĹym tekĹcie).Kahless pisze:“Mandasuchus” (Charig, 1957) - takson okreĹlany jako nomen nudum, nie opisany formalnie.
czÄĹciowoKahless pisze:Opis: Stosunkowo dobrze poznany rodzaj wczesnego prestozucha, znany na podstawie czÄsciowo zachowanego szkieletu, znalezionego w pobliĹźu GĂłry ĹwiÄtego Grezgorza (Monte San Giorgio) w Szwajcarii. W Ĺrodkowym triasie tereny te byĹy pĂłĹnocnymi wybrzeĹźami morza Tetydy.
Grzegorza
Kahless pisze:WzdĹuĹź grzbietu biegĹuy dwa rzÄdy powiÄkszonych osteoderm z kilem.
biegĹy
Kahless pisze:Znamy niemal wszystkie elementy szkieletu batrachotoma, nie znaleziono jedynie pojedyĹczych koĹci koĹczyn, pasa bakowego oraz osteoderm.
pojedynczych
barkowego
Kahless pisze:Prestozuch byĹ dominujÄ cym drapieĹźnikiem w swoim ekosystemie (jeĹźeli nie liczyÄ niepewnego Karamuru – ktĂłry wedĹĂłg niektĂłrych jest jego mĹodszym synonimem).
wedĹug
rĂłwnieĹźKahless pisze:Wykazuje rĂłnieĹź pewnÄ redukcjÄ pokrywy osteodermalnej ciaĹa.
- Kahless
- Karboński antrakozaur
- Posty: 588
- Rejestracja: 23 kwietnia 2008, o 11:11
- Lokalizacja: Lublin
- Kontakt:
PoprawiÄ lada chwila. Co do kursyw to niech mi ktoĹ poradzi. Jak wrzucam tekst na forum to w pliku mam wyrazy napisane kursywÄ
, ale po wklejeniu kursywa zanika. Jak staram sie bezpoĹrednio na forum pozamieniaÄ to wyskakuja mi pochyĹe caĹe odcinki tekstu i za nic nie wiem jak to ponaprawiaÄ tak, Ĺźeby byĹo dobrze. Ludzie ja jestem antykomputerowy :D pomóşcie.
No i oczywiĹcie dziÄkujÄ za opiniÄ. Aha jakby ktoĹ miaĹ jakieĹ dane dokladniejsze o Karamuru to napiszcie, uzupeĹnimy opis
No i oczywiĹcie dziÄkujÄ za opiniÄ. Aha jakby ktoĹ miaĹ jakieĹ dane dokladniejsze o Karamuru to napiszcie, uzupeĹnimy opis
Ostatnio zmieniony 12 listopada 2009, o 22:01 przez Kahless, łącznie zmieniany 1 raz.
-
- Permski synapsyd
- Posty: 669
- Rejestracja: 23 lipca 2006, o 09:37
- Imię i nazwisko: Krzysztof Lichota
- Lokalizacja: okolice Poznania
jesteĹ pewien, Ĺźe to GĂłra Ĺw. Grzegorza? A nie bardziej Jerzego? angielskie George to nasz Jerzy, wiÄc Giorgio to pewnie teĹź JerzyMonte San Giorgio
patrz: http://pl.wikipedia.org/wiki/Jerzy
KursywÄ i czy to nie czasem Fasolasuchus?Fasolosuchus