(Artykuł) Największe z największych

[Danu]

Napisałem ten artykuł, bo chyba na każdej stronie o dinozaurach powinien się taki znaleźć. Mimo iż już napisałem artykuł rozmiary dinozaurów, to ten jest trochę inny i opisuje tylko największe zauropody.

NAJWIĘKSZE Z NAJWIĘKSZYCH

Wiele osób chyba zgodzi się ze mną…, że w dinozaurach, jedną… z najbardziej ich interesują…cych cech, jest ich wielkość. To właśnie wprawia przeciętnego człowieka w podziw, bo słyszą…c słowo dinozaur, pierwsze co mu przychodzi do głowy, to, że były to ogromne wymarłe zwierzęta. Przez całe wieki, ludzie nie mieli pojęcia, że kiedyś na ziemi panowały monstrualne gady. Przez setki lat odnajdywano kości, które brano za kości smoków. Dopiero na początku XIX wieku, zaczęto się zastanawiać nad faktycznym pochodzeniem nieznanych kości.

Pierwszego dużego dinozaura opisano w 1841 roku, nadano mu nazwę Cetiosaurus, co oznaczało "jaszczura wielorybiego", gad mógł osiągać do 18-metrów długości i ważyć kilkanaście ton. Wtedy nikt jeszcze nie przypuszczał, że to dwukrotnie większe od słonia zwierzę w rzeczywistości było zaledwie średniej wielkości rodzajem w ogromnej grupie dinozaurów, jaką były zauropody. Już nieco później w latach 1877-1878, opisano dwa znacznie większe dinozaury. Były to Apatosaurus i Diplodocus.
Pierwszy mierzył nawet 26 m długości, ale ważył aż 30 ton, więc był ogromny. Drugi rodzaj diplodok był lżejszy, ale dłuższy, niektóre osobniki dorastały do 30 m długości i ważyły przy tym 20 ton, lub więcej. Jednak w latach 90 XX wieku, odkryto szczątki ogromnego osobnika diplodoka, którego początkowo nazwano Seismosaurus czyli "jaszczur wstrząsający ziemią" jednak w 2006 roku, zaklasyfikowano go jako gatunek diplodoka. Zaraz po odkryciu przpisano mu ogromne rozmiary 39-54 m i wagę nawet 113 ton, jednak z powodu pomyłki okazało się, że ów wyrośnięty osobnik miał długość około 35 metrów i ważył ponad 30 ton.



Diplodocus

Wróćmy jednak do XIX wieku, wtedy to odnajdywano kości dużych 25-30 metrowych zauropodów, które robiły ogromne wrażenie na paleontologach.
W 1903 roku opisano kolejnego gigantycznego zauropoda, okazało się, że mierzył on około 26 m długości, ale był zupełnie innej budowy niż poprzednio odkrywane zauropody. Jego szyja była skierowana pod kątem około 45 stopni w górę, a przednie kończyny były dłuższe od tylnych w przeciwieństwie do innych zauropodów. Gada nazwano Brachiosaurus, krępa i masywna budowa ciała sprawiała, że mógł ważyć aż 40 ton, był więc najcięższym s pośród znanych wówczas zauropodów, a zarazem i najwyższym sięgał bowiem 14 metrów. W Tendagurze w Tanzanii odnaleziono wspaniale zachowany szkielet, który do dziś stoi w muzeum im. Aleksandara Humbolta w Berlinie. Dinozaur ten przez kolejne lata był uważany za największe zwierzę lądowe wszech czasów. Dopiero pod koniec XX wieku okazało się, że zauropody osiągały jeszcze o wiele okazalsze rozmiary, a brachiozaur był tylko chucherkiem w porównaniu z największymi zwierzętami ery mezozoicznej. W 1985 roku opisano gigantycznego zauropoda, krewnego brachiozaura, któremu przypisywano długość ponad 30 m a masę różnie w przedziale od 60 do nawet 130 ton. Jednak jakieś 20 lat później okazało się, że dinozaur którego nazwano Ultrasauros jest tylko chimerą kości brachiozaura i innego wielkiego zauropoda o którym jest niżej napisane.

Jednym z pierwszych odnalezionych nie dawno olbrzymów był Supersaurus gad ten był bliskim krewnym diplodoka i apatozaura, ale większym, odnaleziono jego ogromne łopatki o długości 2,45 m, na podstawie których szacuje się, że ten gigant mógł mieć długość 33-35 m i ważyć około 35-40 ton. Więc, mimo iż należał do rodziny lekkich zauropodów, jaką były diplodoki, to pokaźna długość sprawiała, że był równie ciężki co znacznie krótszy brachiozaur. Kolejnym wielkim dinozaurem był Argyrosaurus, jego szczątki opisano już w 1893 roku, ale dopiero niedawno oszacowano jego wymiary, okazuje się, że mógł mierzyć około 28 m długości ale ważył nawet 45 ton, dlatego ponieważ należał do kredowej grupy zauropodów, jaką były tytanozaury, o niezwykle krępej ale masywnej budowie ciała. To do tej rodziny należały najcięższe znane dinozaury.
O których będzie więcej trochę później.

Na kontynencie europejskim został opisany w 2006 roku, bardzo duży zauropod zaliczany do nowej rodziny. Nadano mu nazwę Turiasaurus zwierzę mogło dorastać do około 30 metrów długości i ważyć do 48 ton. Jest to jak dotąd największy dinozaur odnaleziony i opisany na starym kontynencie. Sześć lat przed opisaniem turiazaura w stanach zjednoczonych w Oklahomie opisano krewnego brachiozaura, który był jeszcze większy od słynnego już na cały świat gigant. Nowego zauropoda nazwano Sauroposeidon, już sama nawa wskazuje, że zauropod ten musiał być olbrzymem i tak w rzeczywistości było. Zauroposejdon był dłuższy i cięższy od brachiozaura osiągał nawet 28 metrów długości i ważył przy tym około 50 ton. Był również wyższy od swojego krewniaka, szacuje się, że mógł sięgać głową na wysokość 18 metrów. co czyni go najwyższym jak dotąd opisanym zwierzęciem, jakie żyło na ziemi. Gigantyczny wzrost, służył mu zapewne do objadania roślinności z koron drzew, jak nawet i ten rodzaj nie był największym s pośród dinozaurów. Inne tytanozaury, podobnie jak wspomniany już argyrozaur też były masywne i ciężkie.



Sauroposeidon

W 2001 roku na kontynencie Afrykańskim opisano giganta, którego kość ramieniowa miała 1,69 metra wysokości , natomiast całe zwierzę mierzyło 32 metry długości i mogło ważyć tyle co 10 dorosłych słoni czyli nawet 60 ton. Dinozaura nazwano Paralititan, był on krewnym 4 jeszcze większych zauropodów opisanych w Argentynie. Jeden z nich nie ma jeszcze formalnej nazwy, opisano go bowiem jako ogromny gatunek antarktozaura, który przeciętnie osiągał 18 metrów długości, jednak gatunek nazwany Antarctosaurus giganteus był znacznie większy, szacuje się, że mógł mieć 33 metry długości i ważyć nawet 68 ton. Czyli więcej niż 10 wyrośniętych słoni afrykańskich zebranych na jednym miejscu. W 2005 roku w Argentynie odnaleziono innego giganta, jednak dopiero w 2007 roku, otrzymał on naukową nazwę, która brzmi Futalognkosaurus zauropod ten mierzył prawdopodobnie jakieś 32 metry długości i mógł ważyć nawet 55 ton!!! Jednak wielkie rozmiary z pewnością były mu potrzebne, bo za życia musiał się zmagać z ogromnymi dinozaurami mięsożernymi.


Futalognkosaurus

Jednym z ostatnich i najpotężniejszych dinozaurów jakie pojawiły się na ziemi był Puertasaurus. Odnaleziono ogromny krąg tego zauropoda o szerokości 1,68 metra. Na podstawie tej kości oraz innych szacuje się, że zwierzę mierzyło około 35 metrów długości lub nawet więcej. Ważyło natomiast 80 ton. Dorosły osobnik był zapewne niepokonany w walce z drapieżcami. Nieco wcześniej bo w 1993 roku w Argentynie odnaleziono innego wielkiego zauropoda, któremu prawdopodobnie puertazaur odebrał tytuł największego zwierzęcia lądowego wszech czasów. Nadano mu nazwę Argentinosaurus, chociaż odnaleziono nie wiele jego ogromnych kości, to dokonano rekonstrukcji, tego dinozaura, która stoi w muzeum w Atlancie. Dinozaur ten mogł mieć długość 35 m i ważyć ponad 70 ton.


Puertasaurus największy dinozaur 35 m/80 ton



Argentinosaurus Jeden z najpotężniejszych dinozaurów 35 metrów i 70-75 ton!!!

Jednak czy rzeczywiście na ziemi nie było już większych zauropodów? W 1987 roku w Indiach znaleziono 2 ogromne kości (niektórzy uważają je za kawałek skamieniałego drzewa a nie za kości dinozaura), których właścicielowi przypisuje się wielkie rozmiary. Początkowo kości opisano jako należące do ogromnego teropoda o długości 20 m, jednak później uznano je za należące do tytanozaura. Na ich podstawie oszacowano z proporcji rozmiary kości ramieniowej tajemniczego dinozaura którego nazwano Bruhathkayosaurus, kość ta miała mieć 2,34 m wysokości, dla porównania u argentynozaura "tylko" 1,81 m. Obliczono, że Indyjski zauropod mógł mierzyć nawet ponad 40 metrów długości przez co musiałby być też bardzo ciężki, podaje się, że jego masa mogła wynosić około 90 ton, lub więcej. Jednak na razie jest to bardzo wątpliwy rodzaj dinozaura.


Bruhathkayosaurus

Jeszcze inny gigant został opisany już dawno temu bo w 1878 roku, wtedy to E. D. Cope odnalazł ogromny mierzący 2,2 metra wysokości krąg zauropoda. Jednak okaz zaginął w tajemniczych okolicznościach. Przez co niektórzy twierdzą, że ów krąg był tylko wytworem wyobraźni Cope, który rywalizował w opisywaniu nowych gatunków dinozaurów z O. Ch. Marshem. Cope nazwał dinozaura Amphicoelias fragillimus, przez ponad 100 lat nikt nie zastanawiał się nad tym jak duży mógł być właściciel kręgu. Dopiero w latach 90 XX wieku zaczęto szacować wymiary tego gigantycznego zauropoda. W 2006 roku Ken Carpenter obliczył, że zwierzę mogło mierzyć nawet 58 metrów długości, byłby to więc absolutny rekord jeśli chodzi o dinozaury. Nie wiadomo ile ów gigant mógł ważyć, trzeba jednak pamiętać, że zalicza się go do rodziny lekko zbudowanych diplodoków. Można więc stwierdzić, że przy 58 metrach długości, mógł ważyć ponad 100 ton. Jednak ostatnio zaniża się te liczby do jakiś 45 m długości i około 80 ton. Choć niektórzy sugerują, że znacznie więcej. Tak czy owak nie da się tego jednoznacznie obliczyć. Zauropody był gigantyczne nawet jak na dinozaury rosły prawdopodobnie przez całe życie, dlatego tak trudno sprawdzić jak w rzeczywistości mogły być duże.



Amphicoelias

W 2007 roku opisano gatunek Huanghetitan ruyangensis, odnaleziono jego ogromne żebro o długości aż 2,93 metra, na podstawie tej kości przypisuje mu się ogromne rozmiary, ale nie ma jeszcze żadnych dokładniejszych oszacowań. Natomiast w roku 2008 odnaleziono zaurpoda Daxiatitan , który prawdopodobnie też był jednym z największych tytanozaurów i mierzył ponad 30 m długości. W 2009 jeszcze większy Ruyangosaurus zbliżony prawdopodobnie rozmiarami do argentynozaura czy puertazaura.

Oprócz kości są jeszcze inne dowody na istnienie ogromnych dinozaurów. Są nimi na przykład ślady stóp. W Australii znaleziono właśnie takie odciski na, podstawie których oblicza się, że zwierzę, które je pozostawiło miało by 40-50 metrów długości!!! Niestety nie odnaleziono pozostałości po tak wielkim zauropodzie w Australii. Pisałem już o tym, że Argentyna słynie z ogromnych dinozaurów, a niedawno w 1999 roku, odnaleziono tam szczątki zauropoda prawdopodobnie krewnego diplodoka. Który mierzył aż 48-51 metrów długości, ale na opis trzeba jak na razie jeszcze poczekać. Inny wielki zauropod zwany narazie "English Poseidon" został znaleziony na wyspie Wight należącej do Wielkiej Brytanni szacuje się, że mógł dorastać do 24 m długości i ważyć prawie 40 ton, bo był blisko spokrewniony z brachiozaurem. Kolejny wielki brachiozauryd znany jest z portugalii nazwano go Lusotitan jednak wielu paleontologów twierdzi, że jest to tylko nowy gatunek brachiozaura, w każdym razie szacuje się, że zwierze mogło mieć jakieś 22 m długości no i ważyć jakieś 30 ton. Inny wielki brachiozauryd to Ischyrosaurus gad osiągający prawdopodobnie 25 m długości mógł być bardzo zbliżonych rozmiarów co brachiozaur. W Anglii opisano jescze 2 wielkie zauropody jeden z najsłynniejszych dinozaurów to Pelorosaurus opiany kiedyś jako Gigantosaurus był jednym z pierwszych poznanych olbrzymich zauropodów, osiągał do 24 m długości, innym znacznie mniej znanym olbrzymem był nazwany nieformalnie "Cetiosaurus humerocristatus" prawdopodobnie mógł mierzyć około 25 m, ale często podaje się, że jest to synonim pelorozaura.

Jeśli chodzi o kontynent azjatycki to coraz częściej mamy tam doczynienia z wielkim zauropodami oprócz mamenchizaura, bruhatkajozaura należy tu wspomnieć o prawdopodobnie jednym z największych azjatyckich zauropodów, nosi on nazwę Chuanjiesaurus ten wielki jaszczur mógł prawdopodobnie mierzyc nawet 27 m długości a masa pewnie wynosiła około 30 ton. Jednak z azji znany jest jescze inny wielki zauropod mianowicie Fukuisaurus, narazie jest to gad słabo poznany ale szacuje się go na 25 m długości . Natomiast największy obok bruhatkajozaura azjatycki zauropod to zdaje się Hudiesaurus osiągał on długość aż 30 m chociaż czasami długość holotypu podaje się nawet na 34 metry, gad ten warzył prawdopodobnie aż 40 ton. Jeśli chodzi o azjatyckie tytanozaury to niewypada nie wspomnieć o rodzaju Phuwiangosaurus sporym zauropodzie mierzącym do 25 m długości i warzącym prawdopodobnie około 30 lub więcej ton.

Jeśli chodzi o lekko zbudowane ale długie zauropody można wyróżnić jeszcze Nuoersaurus (często nazwa jest pisana błednie np. Nurosaurus lub Nuoerosaurus) osiągał on 26 m, Zapalasaurus prawdopodobnie 25 m i Losillasaurus prawdopodobnie do 27 m ale te długości nie są pewne. Wielkie rozmiary bo długość ponoć 24 m może mieć także Mongolosaurus. Inny dinozaur to Dinheirosaurus prawdopodobnie 25 m.

Ciekawie ma się sprawa z Argentyńskimi tytanozaurami bo obok potężnych gigantów opisywanych wcześniej żył tam jeszcze osiągający prawdopodobnie 23 m długości tytanozaur o nazwie Chubutisaurus, inną zagadkę stanowi rodzaj Andesaurus nowe źródła podają rozmiary jakieś 15-18 m długości ale w starszych można było znaleźć zapis 40 m? i 80 ton? jest to dosyć ciekawy fakt. Znane są jescze 2 bardzo duże argentyńskie tytanozaury osiągający jakieś 22-25 m (są rózne dane) Pellegrinisaurus i duży spokrewniony z futalognkozaurem Mendozasaurus którego długość szacuje się nawet na 22 m a masę na 20-30 ton.

W Afryce też nie brakuje wielkich zauropodów są to głownie Janenschia, prawdopodobnie będąca masywnie zbudowanym prymitywnym tytanozaurem osiągająca do 24 m długości, oraz Tendaguria która jest jednak synonimizowana z janenszją i Tornieria, zauropod uważany za afrykański gatunek barozaura osiągający prawdopodobnie 26 m długości.

Obecnie znanych jest dobrze conajmniej kilka innych dużych zauropodów osiągających 25 i nawet więcej metrów. Można by tu wspomnieć o rodzajach Barosaurus osiągał on długość do 27 m i ważył do 20 ton, mimo iż jego nazwa oznacza ciężkiego jaszczura to był dosyć lekki jeśliby sporzeć na jego długość i Mamenchisaurus gad ten charakteryzował się niezwykle długą szyją mogła ona mieć prawdopodobnie nawet 14 m długości całe zwierze mierzyło nawet 25 m. Te dwa rodzaje są znacznie lepiej poznane niż większość opisywanych powyżej zauropodów.

Wydaje się, że na razie na tytuł największego dinozaura zasługuje puertazaur, który mógł ważyć nawet 80 ton!!! Ale może w przyszłości poznamy jeszcze większe zauropody.

Nowsza lista z danymi
? Amphicoelias 45 m? (58 m???), 80 ton? (100-120 ton???)
? Bruhathkayosaurus 40 m?, 90 ton?
Puertasaurus 35 m, 80 ton
Argentinosaurus 35 m, 70-75 ton
Ruyangosaurus ???, ??? (ogromny)**
Huanghetitan ???, ??? (prawdopodobnie ogromny)*
? "Antarctosaurus giganteus" 33 m, 68 ton
Paralititan 32 m, 50-60 ton
Futalognkosaurus 32 m, 55 ton
Daxiatitan 30 m??? 50-55 ton???
Sauroposeidon 28 m, 50 ton i [16-18 m wzrostu]
Supersaurus 33-35 m, 35-40 ton
Turiasaurus 30 m, 40-48 ton
Hudiesaurus 30 m, 40 ton?
Argyrosaurus 28 m, 45 ton
Brachiosaurus 26 m, 30-40 ton
Giraffatitan 22-23 m, 25 m? 30 ton,
Chuanjiesaurus 25-27 m, 30 ton
Mendozasaurus 22 m?, 20-30 ton?
Apatosaurus 26 m, 30 ton
Diplodocus 35 m, 10-32 ton
Pelorosaurus 24 m, 35 ton
Lusotitan 22 m?, 30 ton?
Fusuisaurus 25 m?, 35 ton?
Ischyrosaurus 25 m?, 35 ton?
Janenschia 24 m, 30 ton?
Phuwiangosaurus 25 m, 30 ton?
"Cetiosaurus humerocristatus" 25 m? 35 ton?
Pellegrinisaurus 22-25 m? 30 ton?
Zapalasaurus 25 m? 15 ton?
Losillasaurus 27 m? 15-20 ton?
Mongolosaurus 24 m?, 15 ton?
Nuoersaurus 26 m?, 20-25 ton?
? Tornieria 26 m?, 20 ton?
Chubutisaurus 23 m, 30 ton
Barosaurus 27 m, 20 ton
Mamenchisaurus 25 m, 20 ton
Dinheirosaurus 25 m?, 10-12 ton?
"English Poseidon" 24 m?, 35 ton?

* Prawdopodobnie zauropod ten osiągał podobne rozmiary co argentynozaur i puertazaur.
** Ponoć jeszcze większy od huanghetitana prawdopodobie zbliżony
rozmiarami do argentynozaura i puertazaura.

Są jeszcze inne nie nazwane giganty.

[Tomasz]

W artykule jest mnóstwo literówek i błędów stylistycznych... proponuje wrzucić choćby do Worda i poprawić je.

Poza tym bardzo ciekawy tekst.. gratuluje chęci ;)

[Danu]

Dzięki, poprawiłem już część błędów ale pewnie nie wszystkie. Piszcie także o innych błędach jak znajdziecie, ale lepiej się skupić nad treścią :D

[Broker]

Tak jak pisał Tomasz, jeszcze troche takich błedów/literowek jest ale pomysł dobry :D Możesz tez wspomniec o "Ultrasauros" ;) Dodaj do listy Argyrosaurus.
Ja bym z chęcią zrobił (mimo istniejacego juz artykułu o rozmiarach dinozaurów) takowy, ale o teropodach :D Tylko prosiłbym o pomoc, jakby ktoś wiedizał cos więcej o: tym teropodzie początkowo zklasyfikowanym jako Allosaurus z Tajlandii, tyranozaurydzie z kampanu, Kelmayisaurus? "gigantus" oraz o tym kręgu:

Utahraptor ostrommaysorum Kirkland, Gaston and Burge 1993
(~12 m; ~2.7 tons) caudal vertebrae (Britt et al., 2001)
Based on undescribed specimens, this estimate comes from caudals reportedly
twice as long as those associated with a 565 mm femur.

Może ma ktoś dostep do jakiegos artykułu, czy moze jakiejs pracy, na któryś z powyzszych tematów?
Pozdrawiam ;)

[Dino]

Jeszcze te błędy, które zostały:

Jego szyja była skierowana pod kątem około 45 stopni w górę, a przednie kończyny były dłuższe od tylnych w przeciwieństwie do innych zauropodów.

(...)

Dinozaur ten przez kolejne lata był uważany za największe zwierzę lądowe wszech czasów.

(...) Więc, mimo iż należał do rodziny lekkich zauropodów, jaką były diplodoki, to pokaźna długość sprawiała, że był cięższy od znacznie krótszego brachiozaura.

(...)

Jeden z nich nie ma jeszcze formalnej nazwy, opisano go bowiem jako ogromny gatunek antarktozaura, który przeciętnie osiągał 18 metrów długości, jednak gatunek nazwany Antarctosaurus giganteus był znacznie większy, szacuje się, że mógł mieć 33 metry długości i ważyć nawet 68 ton.

(...)

Jednak nieco wcześniej bo w 1993 roku w Argentynie odnaleziono jeszcze nieco większego zauropoda, uważanego obecnie przez wielu za największe zwierzę lądowe wszech czasów.

[Danu]

Ok, dzięki Dino poprawiłem, czy już się nadaje?

[Broker]

Fukuisaurus 25 m ?, 35 ton ?

Chodziło Ci raczej o Fusuisaurus ;)

?Ultrasaurus 25 m ?, 35 ton ? (ten koreański)

Hmmm on był raczej mnieeejszy. Kim przypisywał mu wielkie rozmiary i nadał mu taką nazwe, gdyż zidentyfikowal odkrytą niekompletna kość ramieniową (został on opisany tylko na podstawie tej kości i jakiś kręgów), jako kość łokciową (która jest mniejsza, od ramieniowej - u wielu gatunków zauropodów, nawet sporo mniejsza). Jednak gdy póżniej ta pomyłka zostala wykryta, okazało sie, że zauropod był sporo mniejszy niż na początku przypuszczano.

Mendozasaurus 27 m ?, 35-40 ton ?

Skąd te dane??

I zapomniałeś dodać do listy Argyrosaurus. Możesz tez dodać do listy:
Barosaurus - mimo iż lekki, to był jednak długi.
Eobrontosaurus - czyżby osiągał podobne rozmiary co największe znane osobniki należace do gatunków z rodzaju Apatosaurus (~23-25 m KLIK)?? Jak patrzyłem na Wiki, to jest tam podane 21-26 m.
Mamenchisaurus - pierwsze odkrywane okazy miały 22-23 m, jednak poźniej odkryto wieksze zwierzę/zwierzęta. Na wiki jest podane, że odkryte szczątki, opisane jako gatunek M. sinocanadorum sugerują zwierze około 26 m długości i, że jest to prawdopodobnie największy Mamenchisaurus. W mojej poczciwej książce "Wielkie dinozaury" jest napisane, że chinsko-kanadyjska wyprawa odkryła w 1987 roku w Xinjiang wielki okaz, conajmniej o 30% dłuższy od tych pierwszych, około 23 metrowych osobników (co po przeliczeniu daje około 30 m zwierze). Wydaje mi się, że chodzi tu właśnie o M. sinocanadorum, gdyz został opisany przez Russella (Kanadyjczyk) i Zhenga w 1994 r. Pozatym wtedy w Xinjiang odaleziono pierwsze szczątki czaszki mamenchizaura (co rzuciło nowe światło na pozycje systematyczną tego, uznawanego wówczas za diplodoka, zauropoda) a M. sinocanadorum jest znany wlasnie miedzyinnymi z fragmentów czaszki. No i ta nazwa gatunkowa, która oznacza jesli sie nie myle coś w stylu "chińsko kanadyjski". Pozatym wlasnie na Dinodata zobaczyłem, że pochodzi on z Xinjiang - więc wszystko jasne Dochodziłem do tego troszke okrężną droga, ale to nic - trzeba troszke mózg ćwiczyć, a jutro rano bede padniety Tylko co do rozmiarów, to te ~26 m jest raczej bardziej odpowiednie, gdyż zdaje się, że są to nowsze oszacowania. A moja książeczka, która mowi o conajmniej 30% dłuższym, od 23 metrowego osobnika, osobniku jest wkońcu z 94 roku. Więc możliwe, ze to były poprostu nieco zawyrzone początkowe oszacowania
Co do artykułu to może mógł byś wspomnieć o początkowych oszacowaniach dla sejsmozaura (w końcu to artykuł o rozmiarach hehe). Może też jakas wzmianka o Ultrasauros, przy okazji superzaura i brachiozaura??
Pozdrawiam ;)

[Danu]

Cóż część poprawiłem ,ale nie dodaję tu mamenchizaura i barozaura ze względu na to, że owszem były długie, ale zdecydowanie lżejsze, nie ważyły 30 ton, a pisałem tutaj o dinozaurach ponad tę granicę. Eobrontozaur według Holtza miał 21 m długości :D

Co do Mendozasaurus oszacowania są 18-27 m i 22-40 ton, dlatego wpisałem z ? te górne granice.

Jak będę miał trochę więcej czasu to jeszcze pożądnie rozszeżę ten artykuł, nie jest do końca kompletny, bo gdy go pisałem , zajął mi w zeszycie ponad 8 stron zapisanych drobnym pismem i powiem szczeże trochę się streszczałem bo mi sie nie chciało rozpisywać ale chyba rozszeżę ten artykuł, bo w sumie można napisać miniumum 2 razy więcej dzięki za uwagi, wyrzuciałem z listy ultrazaura.

[Broker]

ale nie dodaję tu mamenchizaura i barozaura ze względu na to, że owszem były długie, ale zdecydowanie lżejsze, nie ważyły 30 ton

Hmmm M. sinocanadorum raczej mógł tyle ważyć ;)

[nazuul]

Ja ja myślę, że warto napisac o barozaurze i mamenchizaurze.
Może by dodać rodzdzialik o zauropodach z formacji Morrison, w końcu było ich tam trochę . Z tego co się orientuję to chyba największe skupisko rodzajów zauropodów.
Osobiście sądzę, że Amphicoelias to takie drobne oszustwo Cope'a. Albo pomyłka przy skali.

[Danu]

Obiecuję, że znacznie rozszeżę artykuł ale dopiero za jakiś czas bo teraz mam maturę i wiele innych spraw na głowie. Prosiłbym o cierpliwość, chciałbym sam dokończyć swój artykuł, więc prosiłbym o nie dopidywanie narazie nic za mnie, ale chętnie uwzględnię wasze propozycje.

Mamenchisaurus 26 metrów i 30 ton, jakoś chyba nie bardzo :D , tyle to ważył apatozaur a mamenchizaur był znacznie szczuplejszy, po zatym większość tej długości przypadała na szyję, ważył raczej tyle co diplodok. :D

[Broker]

Mamenchisaurus 26 metrów i 30 ton, jakoś chyba nie bardzo :D , tyle to ważył apatozaur a mamenchizaur był znacznie szczuplejszy, po zatym większość tej długości przypadała na szyję, ważył raczej tyle co diplodok. :D

Największym z apatozaurów, zdaje się być ten A. louisae. Długośc wahała sie jakoś w przedziale 23-24 metrów. Ważyć mogł 25-30 ton, nawet mniej. Korpus wydaje sie, że miał raczej nieco masywniejszy niż Mamenchisaurs. Jednak ponad połowa długości (~55 %) ciała przypadała na ogon, a 20-25 % na szyję. U Mamenchisaurus niemal połowa ciała to szyja (gdzieś ~45 %), natomiast ogon był stosunkowo krótki (~35 %)(opierałem się na tym, gdyż nie mam nic lepszego). Hehe wychodzi na to, że proporcje szyji i ogona razem, względem ciała u tych dwóch zauropodów są baaardzo zblizone (co do M. sinocanadorum to zakładając oczywisice, iż ma te proporcje ciała podobne, jak znane nam z bardziej kompletnych okazów inne gatunki Mamenchisaurus). Nie jestem jakoś obeznany w tym temacie, ale patrząc na rekonstrukcje szkieletów, korpus Apatosaurus wydaje sie byc nieco masywniejszy niz Mamenchisaurus (chce jeszcze zauważyć, że conajmniej połowa ogona apatozaura, jest cienka, a przy końcu cieniutka - napewno było to znacznie lżejsze od szyji mamenchizaura). Jednak jeżeli szacowania M. sinocanadorum na ~26 m są poprawne (prawdopodobnie na podstawie, bardziej kompletnych, ale mniejszych gatunków opisnaych wczesniej), to był on jednak dłuższy niż apatozaur. Wówczas zwierzeta te ciężarem mogły by być zblizone (przedział 20-25, no może takie wymuszone pod 30, ton - Apatosaurus nie ważył więcej), lecz nie wiadomo, jak masywny był M. sinocanadorum, więc może były porownywale, a może Apatosaurus był cięższy (lub na odwrót). Pewnie przesadzilem z tym 30 ton, ale z apatozaurem mogl byc porównywalny (tylko jeszcze raz powtorze - nie wiemy jaki był masywny) ;)
P.S. W tym tygodniu ruszam z pisaniem artykułu o największych teropodach :D

[Danu]

Fajnie taki artykuł też się bardzo przyda , ja swój postaram się nie długo rozszerzyć tak jak już napisałem

[d_m]

rzuciło nowe światło na pozycje systematyczną tego, uznawanego wówczas za diplodoka, zauropoda

Nie wiedziałem To od kiedy to nie diplodok? Jakieś źródła literaturowe?

Edit: Właśnie dotarłem do informacji, że to zdaje się krewniak euhelopa...

[Justyna]

Edit: Właśnie dotarłem do informacji, że to zdaje się krewniak euhelopa...

Bo on nalezał do Euhelopodidae
http://www.dinosaurier-web.de/galery/pa ... aurus.html

[nazuul]

Generalnie systematyka zauropodów z środkowojurajskich Chin jest bardzo zawiła. Rodzaj Omeisaurus powinien być rozbity na kilka innych.
Polecam http://www.users.qwest.net/~jstweet1/eusauropoda.htm
A Euhelopus być może należy do Titanosauriformes, a nie tak jak zauropody np. Shunosaurus Datousaurus Omeisaurus Tienshanosaurus Mamenchisaurus
po prostu do Eusauropoda.

[Broker]

Nie wiedziałem To od kiedy to nie diplodok? Jakieś źródła literaturowe?

Choćby "Wielkie dinozaury", 94 rok Tam jest napisae, że po odkryciu fragmentów czaszki, przestano go uważać za przedstawiciela rodziny diplodoków, gdyż jego zeby nie były kołkowate, a łyżeczkowate, podobnie jak kamarazaury, do tego doszło jeszcze wystepowanie długich zeber szyjnych. Jednak i tak obecnie, jak już nazuul mówił, pozycja systematyczna Mamenchisaurus jak i innych wymienionych przez niego zauropodów, jest bardzo nie pewna. Co do rodziny Euhelopodidae, to ma ona jakąś sensowną definicje?? Zresztą (jak już nazuul pisał ) bodajże chyba Wilson i Sereno przypuszczają przynależność Euhelopus do Titanosauriformes.
No i raczej z pewną, pewnoscia można stwierdzić, że diplodokiem to Mamenchisaurus nie był ;)

[nazuul]

No i raczej z pewną, pewnoscia można stwierdzić, że diplodokiem to Mamenchisaurus nie był ;)

Ja bym za to głowy nie dał . Cytat z http://www.users.qwest.net/~jstweet1/eusauropoda.htm

The question of where on the sauropod line a unified Euhelopodidae belongs is uncertain as well; three favorite places are just below Neosauropoda, somewhere near the diplodocoids, and twinned with the titanosaurians.

A może jednak to krewni diplodokoidów? Powiem tyle - więcej badań, no i odkryć potrzeba aby to rozwikłać. Fajnie by było, jakby naukowcy zajęli się pracami w stylu "Phylogeny of <Euhelopodidae>" zamiast zajmować się miarę dobrze poznanymi allozauroidami . W mojej książce "Encyklopedia dinozaurów" wydanie 2000, mamenchizaur należy do Diplodocidae, Euhelopus do Camarasauridae, a żeby było śmieszniej to w systematyce (takie drzewko rozwoju) występuje rodzina "Euhelopodidae" . Jest jeszcze kilka ciekawych rzeczy np. Giganotosaurus - Abelisauridae, Carcharodontosaurus - 8m, Therizinosaurus - 4-5m itp itd..... Ale generalnie książka fajna.

[Broker]

Hmmm a no fakt - to jednak o takiej pewnosci mowic nie można :D. Ta sprawa jest bardzo ciekawa (ciekawi mnie coraz bardziej :D). Z tego co zrozumiałem, mamenchizaur może się okazac jakims odłamem od diplodokoidów?

[Daniel Madzia]

zamiast zajmować się miarę dobrze poznanymi allozauroidami .

Nie powiedzialbym, ze allozauroidy sa az tak dobrze poznane (szczegolnie jak kazdy uzywa innej definicji). ;)

[nazuul]

Z tego co zrozumiałem, mamenchizaur może się okazac jakims odłamem od diplodokoidów?

Ja to rozumiem że cała rodzina Euhepopodidae, a nie tylko mamechizaur, a może ona jest polifiletyczna?

Nie powiedzialbym, ze allozauroidy sa az tak dobrze poznane (szczegolnie jak kazdy uzywa innej definicji). ;)

W porównaniu do środkowojurajskich chińskich zauropodów są jednak dobrze poznane

[Daniel Madzia]

Nie powiedzialbym, ze allozauroidy sa az tak dobrze poznane (szczegolnie jak kazdy uzywa innej definicji). ;)

W porównaniu do środkowojurajskich chińskich zauropodów są jednak dobrze poznane

Nie zgadzam sie, ale to nie dyskusja do tego watku... ;)

[Broker]

Ja to rozumiem że cała rodzina Euhepopodidae, a nie tylko mamechizaur

Mi chodziło nie o cytat podany przez Ciebie, tylko fragment z tamtego tekstu, który jest nieco wyżej niż ten zacytowany przez Ciebie
Co do allozauroidĂłw to - uuuu to jest jeszcze duuuĹźy znak zapytania, wieeele rzeczy nie jasnych, nie pewnych itd

[Danu]

Po konsultacji z Danielem i panem Tomaszem, oraz po porównaniu kręgów argenynozaura i puertazaura na stronie sizing up super-sauropods zmieniłem oba te giganty miejscami, bo patrząc na rozmiary tych kręgów wydaje się, że puertazaur powinien być na 1 miejscu ale nie jest to nic pewnego. Może jeszcze będę coś więcej wiedział z nowej książki, którą kupiłem- Dinosaurs: The Encyclopedia Supplement 5 autorstwa Donald'a Glut'a i Kena Carpentera, ksiżka powinna przyjść za jakieś 4-6 tygodni.

[d_m]

Przypomniało mi się, że miałem Ci odpisać na prywatną wiadomość - sorry Niestety nie ma mam zbyt wielkiej wiedzy w tym temacie i nie wiem którego z dwójki pretendendów należałoby by uznać ze większego. Faktem jest że to argentynozaur w opracowaniach popularnych stoi na podium.