[Poprawa opisu] Giganotosaurus (giganotozaur)

Wszystko o krwiożerczych "stopach bestii"
Awatar użytkownika
nazuul
Moderator
Moderator
Posty: 8246
Rejestracja: 3 grudnia 2007, o 19:51

[Poprawa opisu] Giganotosaurus (giganotozaur)

Post autor: nazuul »

Kolejna wersja opisu:


Giganotosaurus (giganotozaur)

długość: 13-13,5 m
masa: 5-11 t
czas: 100-97 Ma (późna kreda: wczesny cenoman)
miejsce: Argentyna - Neuquén (formacja Candeleros)
klasyfikacja:
Dinosauria
Saurischia
Theropoda
Tetanurae
Carnosauria
Carcharodontosauridae
Carcharodontosaurinae
Giganotosaurinae (=Giganotosaurini)


Wstęp
Giganotosaurus to rodzaj ogromnego, zaawansowanego karcharodontozauryda ze "środkowej" kredy Ameryki Południowej.
Mimo że od nazwania tego teropoda minęło już kilkanaście lat i jest on znanym z najbardziej kompletnych szczątków karcharodontozaurynem, to wciąż czeka na szczegółową redeksrypcję - dotąd opisano jedynie mózgoczaszkę (Coria i Currie, 2002; Carabajal i Canale, 2010).
Można przypuszczać, że polował na zauropody (lecz nie na na argentynozaury, gdyż nie żyły w jednym czasie), ale też na szybsze zwierzęta - Giganotosaurus mógł osiągać prędkość 14 m/s (=50 km/h) (Blanco i Mazzetta, 2001). W osadach formacji formacja Candeleros znaleziono za to dużego tytanozaura Andesaurus i mniejsze diplodokoidy Limaysaurus i Nopcsaspondylus.
Giganotozaura nazywa się czasem błędnie "gigantozaurem", który jest nazwą nieważnego (nomen dubium) rodzaju zauropoda.

Materiał kopalny
Holotyp (MUCPv-Ch1) to niekompletna czaszka, większość kręgosłupa, kompletne obręcze: barkowa i miedniczna oraz kości kończyn tylnych.
Materiał przypisany to część kości zębowej (MUCPv-95) i zęby.

Etymologia
Nazwa Giganotosaurus to połączenie łacińskiego gigan (olbrzymi) oraz greckich notos (południowy) i saurus/sauros (jaszczur), co odnosi się do ogromnych rozmiarów i miejsca znalezienia. Epitet gatunkowy honoruje odkrywcę dinozaura - Rubena D. Caroliniego.

Wymiary
Giganotosaurus to jeden z największych teropodów, za Deinocheirus i Spinosaurus oraz obok Tyrannosaurus oraz Deltadromeus. Wszystkie one miały inną budowę i znane są w dużej części z fragmentarycznych szczątków, dla których obliczenia czasem okazują się błędne - osobniki tego samego gatunku niekiedy mają różne proporcje (np. u okazu T. rex nazwanego "Sue" kość szczękowa jest 25% dłuższa niż u holotypu, kość zębowa - 15%, k. udowa - 3% a II k. śródstopia jest krótsza o 5%).
Długość holotypu giganotozaura została oszacowana nieznanymi metodami na 12,2 m (Coria i Currie, 2006) i 12,5 m (Coria i Salgado, 1995), przy długości czaszki 1,53-1,8 m i kości udowej mierzącej 1,43 m. Therrien i Henderson (2007) obliczyli długość na 13 m metodą bazującą na długości czaszki, przyjmując, że ma ona 1,56 m (niepewna wartość). Ponadto, ich sposób liczenia zakłada, że długość czaszki u mięsożernych teropodów jest skorelowana z długością całego ciała, lecz - jak wskazują na to same wyniki autorów - nie jest to korelacja ścisła na tyle, żeby zakładać dokładność i przydatność metody - np. mierzący 7,7 m Tarbosaurus (PIN 552-1) miałby mieć aż 9,9 m a długi na 7,4 m Allosaurus (YPM 1930) - tylko 6,4 m. Poza tym nie wszystkie żywiące się mięsem teropody miały podobne proporcje ciała (zob. też Mortimer, online i Harris, online).
Masę holotypu szacuje się na 6-8 t (Coria i Salgado, 1995), 9 t (Mazzetta, 1999), 6,6 t (Seebacher, 2001), 4 t (Coria i Currie, 2002), 6,5 t (średnia z Mazzetta i in., 2004; wyniki od 2,6 do 9,3 t), 6,8 t (Paul, online) a nawet niewiarygodnie wysoko - na 13,8 t (Therrien i Henderson, 2007 - zob. wyżej).
Fragmentaryczny MUCPv-95 reprezentuje okaz większy o 8%, którego długość można obliczyć na 13-13,5 m (14 m dla Therrien i Henderson, 2007) a masę na 5-11 t (17,4 t dla Therrien i Henderson, 2007). Jego czaszka mogła mierzyć 1,65-1,94 m.


Spis gatunków:
Giganotosaurus Coria i Salgado, 1995
G. carolinii Coria i Salgado, 1995


Obrazek
Rekonstrukcja Giganotosaurus. Autor: Todd Marshall. Rysunek pochodzi z tej strony.


Obrazek
Czaszkowy materiał Giganotosaurus (bez kości żuchwy). Skala = 1 m.


Źródła:
Blanco, R.E. & Mazzetta, G.V. (2001) "A new approach to evaluate the cursorial ability of the giant theropod Giganotosaurus carolinii" Acta Palaeontologica Polonica, 46(2), 193-202.

Calvo, J.O. & Coria, R.A. (2000) "New specimen of Giganotosaurus carolinii (Coria & Salgado, 1995), supports it as the largest theropod ever found" Gaia, 15, 117-122.

Carabajal, A.P. & Canale, J.I. (2010) "Cranial endocast of the carcharodontosaurid theropod Giganotosaurus carolinii CORIA & SALGADO, 1995" Neues Jahrbuch für Geologie und Paläontologie - Abhandlungen, DOI: 10.1127/0077-7749/2010/0104

Coria, R.A. & Currie, P.J. (2002) "Braincase of Giganotosaurus carolinii (Dinosauria: Theropoda) from the Upper Cretaceous of Argentina" Journal of Vertebrate Paleontology, 22(4), 802-811.

Coria, R.A. & Currie, P.J. (2006) "A new carcharodontosaurid (Dinosauria, Theropoda) from the Upper Cretaceous of Argentina" Geodiversitas, 28(1): 71-118.

Coria, R.A. & Salgado, L. (1995) "A new giant carnivorous dinosaur from the Cretaceous of Patagonia" Nature, 377, 225-226.

Mazzetta, G. V., P. Christiansen & R. A. Fariña. (2004) "Giants and Bizarres: Body Size of Some Southern South American Cretaceous Dinosaurs" Historical Biology, 16, 71-83.

Therrien, F. & Henderson, D.M. (2007) "My theropod is bigger than yours...or not: estimating body size from skull length in theropods" Journal of Vertebrate Paleontology, 27(1), 108-115.

Harris, online: http://dml.cmnh.org/2007Mar/msg00294.html

Mortimer, online: http://dml.cmnh.org/2007Mar/msg00292.html

Paul, online: http://www.gspauldino.com/data.html

http://en.wikipedia.org/wiki/Candeleros_Formation

http://home.comcast.net/~eoraptor/Carno ... scarolinii

http://home.comcast.net/~eoraptor/Tyran ... osaurusrex

http://www.forum.dinozaury.com/viewtopic.php?f=6&t=3145
Obrazek
[Stamp: Apsaravis] [Avatar: P. Weimer, CC BY-NC-SA 2.0]

Awatar użytkownika
szerman
Neogeński mastodont
Neogeński mastodont
Posty: 4060
Rejestracja: 23 czerwca 2009, o 10:40
Imię i nazwisko: MSz
Lokalizacja: B-B

Re: [OPIS] Giganotosaurus

Post autor: szerman »

nazuul pisze:Giganotozaura nazywa się czasem błędnie "gigantozaurem".
Można dopisać, że gigantozaur to nazwa nieważnego rodzaju zauropoda, żeby nie było wątpliwości, jaka jest między nimi różnica :)
nazuul pisze:Nazwa Giganotosaurus to połączenie łacińskiego gigan (olbrzymi) oraz greckich notos (południowy) i saurus (jaszczur)
Jaszczur z greckiego to sauros.

Warto też dopisać, że nie mógł polować na argentynozaury, gdyż nie żyły w jednym czasie - a w wielu pozycjach popularnonaukowych czy dla dzieci ten błąd jest kopiowany (w pierwszej wersji opisu też tak jest).
"Mastodon sapiens"

AlbertoRaptor
Sylurski akantod
Sylurski akantod
Posty: 150
Rejestracja: 18 lutego 2010, o 22:29
Imię i nazwisko: Aleksander Wiśniewski
Lokalizacja: Częstochowa

Re: [Poprawa opisu] Giganotosaurus (giganotozaur)

Post autor: AlbertoRaptor »

Prawdopodobnie giganotozaur polował na zauropoda z rodzaju Andesaurus, który mógł być tak samo duży jak argentynozaur.

Darek M
Kambryjski trylobit
Kambryjski trylobit
Posty: 27
Rejestracja: 24 sierpnia 2010, o 11:20
Imię i nazwisko: Dariusz Mirek
Lokalizacja: Stróża

Re: [Poprawa opisu] Giganotosaurus (giganotozaur)

Post autor: Darek M »

Znalazłem ciekawy artykuł o tym, że tyranozaur był wyższy i masywniejszy niż giganotozaur.

https://pterosauria.wordpress.com/2010/ ... -dinosaur/

Tak przynajmniej ja zrozumiałem ten tekst :)

Awatar użytkownika
nazuul
Moderator
Moderator
Posty: 8246
Rejestracja: 3 grudnia 2007, o 19:51

Re: [Poprawa opisu] Giganotosaurus (giganotozaur)

Post autor: nazuul »

O rozmiarach giganotozaura jest szczegółowo w opisie powyżej. Drugi okaz miałby być większy o 8% ale czaszka rośnie bardziej niż cała długość, więc pewnie nie był aż o tyle większy od holotypu (może jakieś 5%?). Tyranozaur Sue ma 12,8 m a podobno istnieje okaz większy o 10% - miałby on 14 m. Tylko to znów czaszka, więc 14 m (więc więcej niż giganotozaur) pewnie też jest przeszacowane. Bardzo możliwe więc, że tyranozaur był większy niż giganotozaur a na pewno były bardzo zbliżone rozmiarami.
Tak swoją drogą - czy naprawdę tak istotne dla paleontologii są te rozmiary? :wink:
Obrazek
[Stamp: Apsaravis] [Avatar: P. Weimer, CC BY-NC-SA 2.0]

d_m

Re: [Poprawa opisu] Giganotosaurus (giganotozaur)

Post autor: d_m »

Poza tym, znamy szczątki tak małej liczby osobników, że szacować możemy tylko, który konkretny okaz był większy od którego, a nie: jakie były średnie, ani maksymalne, rozmiary dorosłych tyranozaurów i giganotozaurów.

AlbertoRaptor
Sylurski akantod
Sylurski akantod
Posty: 150
Rejestracja: 18 lutego 2010, o 22:29
Imię i nazwisko: Aleksander Wiśniewski
Lokalizacja: Częstochowa

Re: [Poprawa opisu] Giganotosaurus (giganotozaur)

Post autor: AlbertoRaptor »

nazuul pisze:O rozmiarach giganotozaura jest szczegółowo w opisie powyżej. Drugi okaz miałby być większy o 8% ale czaszka rośnie bardziej niż cała długość, więc pewnie nie był aż o tyle większy od holotypu (może jakieś 5%?). Tyranozaur Sue ma 12,8 m a podobno istnieje okaz większy o 10% - miałby on 14 m. Tylko to znów czaszka, więc 14 m (więc więcej niż giganotozaur) pewnie też jest przeszacowane. Bardzo możliwe więc, że tyranozaur był większy niż giganotozaur a na pewno były bardzo zbliżone rozmiarami.
Tak swoją drogą - czy naprawdę tak istotne dla paleontologii są te rozmiary? :wink:
Okaz MUCPv-95 jest bardzo niekompletnym okazem. Niby kość zębowa może być o 8 % większa, to wcale nie musi oznaczać że czaszka mogła być również większa o 8 %. Nawet okazy z jednego gatunku mogą posiadać szczęki, kość zębowe czy zęby o różnych proporcjach, nie mówiąc o całych czaszkach. Nie wykluczone jest, że okaz mógł być nieznacznie większy lub nawet tylko tak samo duży jak holotyp (MUCPv-Ch1).

Awatar użytkownika
Ti58
Dewoński labiryntodont
Dewoński labiryntodont
Posty: 308
Rejestracja: 8 czerwca 2020, o 21:29
Lokalizacja: Polska
Kontakt:

Re: [Poprawa opisu] Giganotosaurus (giganotozaur)

Post autor: Ti58 »

MUCPV-Ch1 szacuje sie na 12.2 - 12.5 m, mozna wiec szacowac MUCPv-95 na 13 - 13.5 metra
Giganotozaur 12.2 - 13.5 metra
Anchiornis :)

Awatar użytkownika
nazuul
Moderator
Moderator
Posty: 8246
Rejestracja: 3 grudnia 2007, o 19:51

Re: [Poprawa opisu] Giganotosaurus (giganotozaur)

Post autor: nazuul »

Obrazek
[Stamp: Apsaravis] [Avatar: P. Weimer, CC BY-NC-SA 2.0]

Awatar użytkownika
Ti58
Dewoński labiryntodont
Dewoński labiryntodont
Posty: 308
Rejestracja: 8 czerwca 2020, o 21:29
Lokalizacja: Polska
Kontakt:

Re: [Poprawa opisu] Giganotosaurus (giganotozaur)

Post autor: Ti58 »

AlbertoRaptor pisze:
12 listopada 2010, o 10:28
Prawdopodobnie giganotozaur polował na zauropoda z rodzaju Andesaurus, który mógł być tak samo duży jak argentynozaur.
Andezaur nie przekraczal 20 metrow, kosc udowa ma 155 cm, a argentyno 255.7 - 270 (w zaleznosci od osobnika) cm
Anchiornis :)

AlbertoRaptor
Sylurski akantod
Sylurski akantod
Posty: 150
Rejestracja: 18 lutego 2010, o 22:29
Imię i nazwisko: Aleksander Wiśniewski
Lokalizacja: Częstochowa

Re: [Poprawa opisu] Giganotosaurus (giganotozaur)

Post autor: AlbertoRaptor »

Giganotosaurus mógł osiągać prędkość 14 m/s (=50 km/h) (Blanco i Mazzetta, 2001).
Można by dopisać.

... jednakże inni spekulują, że bieganie z wysoką prędkością olbrzymiego teropoda o podobnych rozmiarach co Tyrannosaurus jest mało prawdopodobne [Sellers i in., 2017) i szacują, że mógł w stanie się poruszać z prędkością 5,84-8,10 m/s (~21-29 km/h) (Dececchi i in., 2020).

Przypisy:
1. Sellers WI, Pond SB, Brassey CA, Manning PL, Bates KT. (2017) "Investigating the running abilities of Tyrannosaurus rex using stress-constrained multibody dynamic analysis". https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC5518979/
2. Dececchi T. A., Mloszewska A. M., Holtz Jr. T. R., , Habib M. B. , Larsson H. C. E. (2020) "The fast and the frugal: Divergent locomotory strategies drive limb lengthening in theropod dinosaurs" https://journals.plos.org/plosone/artic ... ne.0223698 (szacunki w tabeli S6)

Dodane. MZ

Awatar użytkownika
Danu
Jurajski allozaur
Jurajski allozaur
Posty: 1926
Rejestracja: 24 czerwca 2006, o 14:51
Imię i nazwisko: Krzysztof Stuchlik
Lokalizacja: Wisła

Re: [Poprawa opisu] Giganotosaurus (giganotozaur)

Post autor: Danu »

Molina Perez i Larramendi szacowali prędkość na podstawie własnego systemu dla kilkudziesięciu lub więcej teropodów. Jak bede w domu wrzucę tabelę i opis całości.
Załączniki
20200209_200723.jpg
Tribute to Dinosaurs 2020

ODPOWIEDZ