Forum Dinozaury.com

Poprawiona przez nazuula wersja niżej

Torvosaurus (torwozaur)

dĹugoĹÄ: 10-11 m ?

masa: 2-3 t ?

czas: 150-145 mln (pĂłĹşna jura)

miejsce: Ameryka PĂłĹnocna (Colorado,Wyoming)
Portugalia

klasyfikacja: Saurischia
Theropoda
Megalosauridae
Torvosaurus

Torvosaurus tanneri oznacza "Dziki Jaszczur". Pierwsze odkryte
szczÄtki,naleĹźaĹy do Jamesa A. Jensen i Kenneth Stadtman
w roku 1972 w formacji Morrison w Kolorado.W 1979 po raz pierwszy
opisane przez Jensena i Petera M. Galtona.W roku 2006 w Portugali
zostaĹy odkryte inne szczÄtki czaszki opisane jako Torvosaurus sp.
maxilla 630 mm i zÄb 127 mm sugerujÄ ,Ĺźe czaszka zwierzÄcia
wynosiĹa prawdopodobnie ok.158 cm co znaczyĹo by,Ĺźe portugalski
gatunek byĹ znacznie wiÄkszy od swego amerykaĹskiego krewniaka.
Jest porĂłwnywalny do najwiÄkszych teropodĂłw,takich jak
Tyrannosaurus oraz najwiÄkszych znanych Jurajskich drapieĹźcĂłw.
Jednak jego dĹugoĹÄ nie jest znana poniewaĹź znalezione zostaĹy
nie kompletne materiaĹy jego szkieletu.Paleontolodzy
na podstawie koĹci z Portugali szacujÄ jego dĹugoĹÄ 13-14 m.

Torvosaurus byĹ jednym z najwiÄkszych drapieĹźnikĂłw z swego
okresu, poruszajÄcym siÄ na dwĂłch potÄĹźnych nogach.
PolowaĹ na dinozaury takie jak, np. stegozaury oraz
Ĺredniej wielkoĹci zauropody.SzczÄki byĹy silnie umiÄĹnione z ostrymi
13 cm zÄbami,ktĂłre umoĹźliwiaĹy wyrywanie duĹźych kawaĹĂłw miÄsa.
Przednie koĹczyny byĹy silne i nie co wiÄksze od T-rex'a zakoĹczone
trzema ostrymi pazurami.

Torvosaurus u ktĂłrego odlewy komory mĂłzgowej daĹy dowody,Ĺźe
mĂłzg w stosunku do masy ciaĹa byĹ wiÄkszy od dinozaurĂłw
podobnych rozmiarĂłw ĹwiadczÄ o wysokiej inteligencji tego dinozaura.

http://i40.tinypic.com/2rp8syf.jpg

Obrazek

Brak spacji i przecinki powrzucane przypadkowe sprawiajÄ, Ĺźe tekst wyglÄda bardzo niedbale. Jest kilka drobnych bĹÄdĂłw, styl kuleje - niestety nie mam juĹź dziĹ siĹy by siÄ w to zagĹÄbiaÄ. Musisz trochÄ poÄwiczyÄ pisanie po polsku

Wybacz za krytykÄ, poczÄtki zawsze sÄ trudne, ale zaprezentowany tekst to caĹkiem dobra baza dla ulepszonej wersji.

inteligencja (mierzona przez jego mĂłzg

To jest dobre

Brzmi jakby jego inteligencjÄ mierzyĹ mu jego wĹasny mĂłzg. Samoocena?

Polowali na dinozaury takie jak, np. stegozaury

polowaĹ chyba

tyranociraptor - zamiast hostowac obrazki wypadało by podac strony z których pochodzą. Szkoda, że piszesz tak niestarannie - w czasie który posiwćeiłem na poprawę napisałbym mniej więcej tej samej długości opis.

Oto wersja poprawiona:

PS Odnoście tego zdjęcia z zebem - to tylko kawałek k. szczekowej opisanej w 2006 - całość można zobaczyć tu:
http://www.museulourinha.org/pt/Omateus ... roofs).pdf

nazuul, tyranociraptor i szerman pisze:Torvosaurus (torwozaur)

długość: 9-12 m
masa: >2 t
czas: 154-146 Ma (późna jura, kimeryd-tyton)
miejsce: USA - Kolorado, Utah, Wyoming (ogniwa Brushy Basin i Salt Wash - formacja Morrison), Portugalia - Region Centrum (ogniwo Porto Novo, formacja Lourinhã)
klasyfikacja:
Dinosauria
Saurischia
Theropoda
Tetanurae
(?) Megalosauroidea
Spinosauroidea (sensu Sereno, 1998)
Torvosauridae (?=Megalosauridae)
(?) Megalosaurinae
Torvosaurinae

Torvosaurus to wielki torwozauryd (?=megalozauryd) z później jury Ameryki Północnej i Europy. Jego nazwa oznacza "dziki jaszczur".

Odkrycie, budowa i wymiary
Torvosaurus był dużym teropodem, ocenianym przeważnie na 11-12 m długości, choć Paul (2010) daje mu "jedynie" 9 m. Pierwsze odkryte szczątki zostały odnalezione przez Jamesa A. Jensena i Kennetha Stadtmana w roku 1972 na w osadach formacji Morrison w stanie Kolorado. W 2006 roku Octavio Mateus i współpracownicy przypisali odkryte w Portugalii szczątki czaszki do Torvosaurus tanneri. Kość szczękowa długości 63 cm i ząb mierzący 12,7 cm sugerują, że czaszka zwierzęcia miała prawdopodobnie ok. 158 cm, co oznacza, że portugalski osobnik był znacznie większy od okazów amerykańskich. Torvosaurus jest porównywalny rozmiarami do olbrzymich teropodów, takich jak Tyrannosaurus oraz największych znanych jurajskich drapieżców - allozaurydów. Jednak jego dokładna długość nie jest znana, ponieważ dotąd odnaleziony materiał kopalny jest dość niekompletny.
Torvosaurus był jednym z największych drapieżników swych czasów. Poruszał się na dwóch potężnych nogach. Prawdopodobnie polował na dinozaury - stegozaury i zauropody. Szczęki były silnie umięśnione, z ostrymi, trzynastocentymetrowymi zębami, które umożliwiały wyrywanie dużych kawałów mięsa. Przednie kończyny były mocno zbudowane, większe od tyranozaurowych i zakończone trzema ostrymi pazurami.
Zob. też artykuł o Megalosauridae i opis Megalosaurus.

Materiał kopalny
Holotyp (BYUVP 2002): kości: ramienne (412, 429 mm), promieniowa (187 mm), łokciowe (225, 229 mm)
Paratypy: (BYUVP 2003) (czaszka ~1,31 m) przednia część żuchwy
(BYUVP 2004a-d) kręgi szyjne: fragment piątego, szósty (115 mm), siódmy (123 mm), ósmy (121 mm)
(BYUVP 2005) pierwszy kręg grzbietowy (135 mm)
(BYUVP 2006) piąty kręg grzbietowy (118 mm)
(BYUVP 2007) szósty kręg grzbietowy (~107 mm)
(BYUVP 2008) dwunasty kręg grzbietowy
(BYUVP 2009) kręg grzbietowy
(BYUVP 2010) kość śródręcza I (72,3 mm)
(BYUVP 2011) kość śródręcza II (117,5 mm)
(BYUVP 2012) kość śródręcza III (96,5 mm)
(BYUVP 2013) kość biodrowa
(BYUVP 2014) kości łonowe (736 mm)
(BYUVP 2015) kość kulszowa (736 mm)
(BYUVP 2016) kość piszczelowa (725 mm)
(BYUVP 2017) niekompletna kość piszczelowa
(BYUVP 2018) paliczek górnej kończyny I-1
(BYUVP 2020) pazur górnej kończyny I

Do T. tanneri przypisano też wiele innych kości z różnych części ciała. Nie możemy mieć pewności, czy wszystkie zaliczone do niego skamieliny pochodzą rzeczywiście od tego gatunku. Nawet gdyby wszystkie miały cechy megalozaurydów - a możemy przypuszczać, że nie mają, ponieważ wiele z nich mogło zostać uznanych za T. tanneri tylko dlatego, że nie pasują do innych dużych teropodów z formacji Morrison (Allosaurus, Ceratosaurus) - to obecność innego, blisko spokrewnionego zwierzęcia jest całkiem możliwa (występowało tam kilka gatunków allozaurydów i - co jednak zostało przekonująco podważone - także ceratozaurydów).

Spis gatunków:
Torvosaurus Galton i Jensen, 1979
?= "Brontoraptor" Redman, 1995
?= Edmarka Bakker, Kralis, Siegwarth i Filla, 1992
T. tanneri Galton i Jensen, 1979
= Megalosaurus tanneri (Galton i Jensen, 1979) Paul, 1988
?= Edmarka rex Bakker, Kralis, Siegwarth i Filla, 1992

Dinozaury z Portugalii - Torvosaurus, Lourinhanosaurus i Lusotitan. Autor: Vladimir Nikolov. Obrazek pochodz z tej strony.

Źródła:
Benson, R. B. J. (2010). "A description of Megalosaurus bucklandii (Dinosauria: Theropoda) from the Bathonian of the UK and the relationships of Middle Jurassic theropods" Zoological Journal of the Linnean Society (opublikowane online przed drukiem 27.11.2009) doi: 10.1111/j.1096-3642.2009.00569.x

Holtz, T. R. Jr, Molnar, R.E. & Currie, P. J. (2004). "Basal Tetanurae". [w:] Weishampel, D. B., Dodson, P. & Osmólska, H. "The Dinosauria, 2nd edn". Berkeley: University of California Press, 71–110.

Mateus, O., Walen, A., and Antunes, M. T. 2006. "The large theropod fauna of the Lourinhã Formation (Portugal) and its similarity to the Morrison Formation, with a description of a new species of Allosaurus". In Foster, J. R. and Lucas, S. G. (eds.), Paleontology and Geology of the Upper Jurassic Morrison Formation (Bulletin 36). New Mexico Museum of Natural History & Science, Albuquerque, New Mexico. pp. 1-7.

Rauhut, O. W. M. (2003). "The interrelationships and evolution of basal theropod dinosaurs". Special Papers in Palaeontology. 69, 1-213.

Sadleir, R., Barrett, P.M., and Powell, H.P. (2008). "The anatomy and systematics of Eustreptospondylus oxoniensis, a theropod dinosaur from the Middle Jurassic of Oxfordshire, England". Monograph of the Palaeontographical Society (Publication No. 627) 160:1-82.

Smith, N. D., Makovicky, P. J., Pol, D., Hammer, W. R. & Currie, P. J. (2007). "Osteology of Cryolophosaurus ellioti (Dinosauria: Theropoda) from the Early Jurassic of Antarctica and implications for early theropod evolution" Zoological Journal of the Linnean Society 151, 377–421.

http://home.comcast.net/~eoraptor/Megal ... rustanneri

http://en.wikipedia.org/wiki/Torvosaurus

Paul, G.S. (2010) "The Princeton Field Guide to Dinosaurs" wyd. Princeton University

no spoko,tylko ze nie widzialem nigdzie zeby nalezaly do spinosauroidea,poza tym tak masz racje 154 -147 Ma, jak bys tam byl co to miliona to wyliczyles (parodia) 13-14 m ? znalazlem taki artukul, w ktorym paleontolodzy uwazaja ,ze mogl miec taka dlugosc,to samo sie tyczy odlewu komory mozgowej.Poza tym odpowiednik ? bardziej pasuje krewniak ale to i tak nie ma roznicy,wiec po co poprawiac ???widze ,ze chcesz byc dokladny ale ci nie wychodzi.

http://www.enchantedlearning.com/subjec ... urus.shtml
to sa te wiadomosci,dalem pierwsze lepsze ;)

to samo sie tyczy odlewu komory mozgowej.widze

MoĹźna prosiÄ o ĹşrĂłdĹo tych informacji?

jak bys tam byl co to miliona to wyliczyles (parodia)

milion lat jest tak duĹźym okresem czasu, Ĺźe w prawie kaĹźdym przypadku da siÄ wyliczyÄ stosunkowo dokĹadny czas wystÄpowania ;) zaleĹźy to jednak od miejsca odkrycia szczÄtkĂłw i przeprowadzonych odpowiednich badaĹ i analiz (statygraficznych i geologicznych?)

tyranociraptor pisze:no spoko,tylko ze nie widzialem nigdzie zeby nalezaly do spinosauroidea

Niemal wszÄdzie naleĹźy do Spinosauroidea
[sensu Holtz et al., 2004 (Spinosaurus aegyptiacus but not Passer domesticus). Z tego co wiem to tylko w badaniu Sadleir i in. (2008) nie nalezy do tego kladu (choÄ z racji definicji naleĹźy do Spinosauroidea sensu Sereno, 1998, tylko, Ĺźe wtedy wrĂłbel jest spinozauroidem).]

,pozatym tak masz racje 154 -147 Ma, jak bys tam byl co to miliona to wyliczyles (parodia)

Ĺźadna parodia! Magia

http://home.comcast.net/~eoraptor/Megal ... rustanneri
+
http://www.gsajournals.org/archive/1052 ... 9-4-60.pdf
+
http://www.dinozaury.com/forum/viewtopic.php?t=1718

tyranociraptor pisze:13-14 m ? znalazlem taki artukul, w ktorym paleontolodzy uwazaja ,ze mogl miec taka dlugosc,to samo sie tyczy odlewu komory mozgowej.widze ,ze chcesz byc dokladny ale ci nie wychodzi.

Mylisz siÄ - to Tobie nie wychodzi. Daj linka albo zacytuj pracke, to przyznam racjÄ.
Takie docinki sa niepotrzebne...

tyranociraptor pisze:http://www.enchantedlearning.com/subjec ... urus.shtml
to sa te wiadomosci,dalem pierwsze lepsze ;)

po pierwsze - tam nieczego takiego nie ma. Po drugie - ĹşrodĹo niewiarygodne

tyranociraptor pisze:.Pozatym odpowiednik ? bardziej pasuje krewniak ale to i tak nie ma roznicy,wiec poco poprawiac ???

Jest roĹźnica - wg nowszych badaĹ kolo z Portugalii to T. tanneri, a nie T. sp. SĹowo "krewniak" moĹźe sugerowaÄ, Ĺźe mamy do czynienia z innym gatunkiem, a odpowiednik jest na tyle niejednoznacze, Ĺźe obojÄtnie czym byĹ by ML1100 to bÄdzie ok.

jak chcesz zobaczyc temat odnosnie 13-14 m to jest w polskiej wikipedi.

tyranociraptor pisze:jak chcesz zobaczyc temat odnosnie 13-14 m to jest w polskiej wikipedi.

PytajÄc o ĹşrĂłdĹo mamy na myĹli prace naukowe lub strony na ktĂłrych podajÄ ĹşrĂłdĹa swoich informacji, a nie o niezbyt wiarygodne strony takie jak np. podane przez ciebie http://www.enchantedlearning.com.

MateriaĹ kopalny z TDB:
Holotyp (BYUVP 2002): koĹci: ramienne (412, 429 mm), promieniowa (187 mm), Ĺokciowe (225, 229 mm)
Paratypy: (BYUVP 2003) (czaszka ~1,31 m) przednia czÄĹÄ Ĺźuchwy
(BYUVP 2004a-d) krÄgi szyjne: fragment piÄtego, szĂłsty (115 mm), siĂłdmy (123 mm), Ăłsmy (121 mm)
(BYUVP 2005) pierwszy krÄg grzbietowy (135 mm)
(BYUVP 2006) piÄty krÄg grzbietowy (118 mm)
(BYUVP 2007) szĂłsty krÄg grzbietowy (~107 mm)
(BYUVP 2008) dwunasty krÄg grzbietowy
(BYUVP 2009) krÄg grzbietowy
(BYUVP 2010) koĹÄ ĹrĂłdrÄcza I (72,3 mm)
(BYUVP 2011) koĹÄ ĹrĂłdrÄcza II (117,5 mm)
(BYUVP 2012) koĹÄ ĹrĂłdrÄcza III (96,5 mm)
(BYUVP 2013) koĹÄ biodrowa
(BYUVP 2014) koĹÄ Ĺonowa (736 mm)
(BYUVP 2015) koĹÄ kulszowa (736 mm)
(BYUVP 2016) koĹÄ piszczelowa (725 mm)
(BYUVP 2017) niekompletna koĹÄ piszczelowa
(BYUVP 2018) paliczek gĂłrnej koĹczyny I-1
(BYUVP 2020) pazur I

Jest jeszcze 2 razy tyle materiaĹu przypisanego, nie wiem czy go pisaÄ?

Nie trzeba. Opis uzupeĹniony. BYUVP 2014 to 2 koĹci. nazuul

Z grubsza zaktualizowałem o oficjalny nowy gatunek:
http://encyklopedia.dinozaury.com/index.php/Torvosaurus

świeżutkie:)
http://scotthartman.deviantart.com/art/ ... -439085496

szerman pisze:Z grubsza zaktualizowałem o oficjalny nowy gatunek:
http://encyklopedia.dinozaury.com/index.php/Torvosaurus

konkretnie chodzi o te edycje: http://encyklopedia.dinozaury.com/index ... ldid=12577

Nie sprawdzałem drobiazgowo hasła, jak to powinno zostać zrobione (wcześniej sporo w nim grzebałem), zwrócę uwagę na pewne istotne kwestie:
1) czy aktualizacja jest kompletna?
2) Opis trzeba uzgodnić z tym do podano w haśle Edmarka
3) Warto też uzupełnić o ilustracje z pracy PLoS ONE
i najważniejsze:
4) opis nie jest "do aktualizacji" ale do poprawy - aktualizując hasło, należy uważnie patrzeć, co dotąd w haśle było, aby uniknąć podawania sprzecznych lub nieprawdziwych informacji, tj:

Do T. tanneri przypisano też wiele innych kości z różnych części ciała.

to zostało z dawnej wersji opisu, ale materiał w haśle uzupełniono na tyle, że - nie patrząc do źródeł jak Theropod Database (niedawno aktualizowana; T. gurneyi jest), a posiłkując się najnowszą pracą - wygląda na wyczerpujący.
Dalsza część tego akapitu wymaga sprawdzenia pod tym samym kątem.

Wg autorów opisu T. gurneyi (Hendrickx i Mateus, 2014) jest to największy drapieżnik lądowy znany z terenów Europy. Kość szczękowa długości 63 cm i ząb mierzący 12,7 cm sugerują, że czaszka zwierzęcia miała prawdopodobnie ok. 158 cm

Hendrickx i Mateus, 2014 piszą natomiast:

With a minimum length of 612 mm, the maxilla of Torvosaurus gurneyi pertains to a very large individual (...) we can estimate the skull length of Torvosaurus to approximately 115 cm (Fig. 4B), lower than what was proposed by Mateus et al. [4].

Cały ten akapit należy poprawić (poza dwoma ostatnimi zdaniami), bo inne dane też się ewidentnie nie zgadzają. Powyższe jest napisane (zaktualizowane) w ten sposób, jakoby to Hendrickx i Mateus, 2014 podawali takie dane w jak widać podają inne!

5)

TATE 0012 z 0012-11 (oficjalnie 1003 - "Brontoraptor")

dziwi mnie, to, mimo że autorzy właśnie tak podali. Podejrzewam, że miało być "formerly" (= "wcześniej"):

TATE 0012, with 0012-11 formally 1003, (‘Brontoraptor’),

Danu pisze:świeżutkie:)
http://scotthartman.deviantart.com/art/ ... -439085496

Hartman zgodził się, by wykorzystywać jego prace w ED

Ostatnio sporo poprawiałem i uzupełniałem w haśle. Myślę że jest już gotowe

W grudniu 2019 na DML wspomniane bylo o przypisaniu do tego rodzaju zébów z póznej jury Urugwaju, a takze okazow opisanych jako Megalosaurus ingens z Tendaguru jako potencjalnego kolejnego gatunku.
Jak bede mial dostep do komputera to wrzuce link.

Ciekawe, ze jak megalozaurydy zanikaly, ten rodzaj osiagnal tak szeroki zasieg wystepowania.

Soto, Matías, Pablo Toriño, Daniel Perea. (2020) "A large sized megalosaurid (Theropoda, Tetanurae) from the late Jurassic of Uruguay and Tanzania." Journal of South American Earth Sciences 98: 102458. https://doi.org/10.1016/j.jsames.2019.102458

Forum Dinozaury.com

[OPIS] Torvosaurus

[OPIS] Torvosaurus

Re: [OPIS] Torvosaurus

Re: [OPIS] Torvosaurus

Re: [OPIS] Torvosaurus

Re: [OPIS] Torvosaurus

Re: [OPIS] Torvosaurus

Re: [OPIS] Torvosaurus