[OPIS] Velociraptor

[Robsonek01]

Poprawiona przez Dawida Mikę wersja niżej


Velociraptor ver. 1.2

Długość: 2m
Masa: do około 50 kg*
Szybkość maksymalna: około 50 km/h**
Rok odkrycia: 1924
Miejsce występowania: Mongolia
Klasyfikacja: ***
Saurischia
Theropoda
Tetanurae
Coelurosauria
Dromaeosauridae

* Informacja zaczerpnięta ze stron: dinozaury.com i wikipedia.org
** Informacja zaczerpnięta z dyskusji na forum Polskich Sympatyków Paleontologii
*** Nie znam się na klasyfikacji, więc jeśli autor Łukasz Czepiński nie ma nic przeciwko to zamieszczam tu kopię ze strony dinozaury.com

OPIS

Velociraptor mongoliensis czyli szybki drapieżnik z Mongolii reprezentował rodzinę dromeozaurów. Został odkryty i opisany w roku 1924 przez Henry'ego F. Osborna na pustyni Gobi.
Często jest przedstawiany jako polujący w zorganizowanych grupach, jednak do dziś nie znaleziono niezbitych dowodów potwierdzających to założenie. Prawdopodobnie przyjęto to w związku z jego pokrewieństwem z innym dromeozaurem - Deinonychem, który według wielu dowodów polował w stadach. Velociraptor rekonstruowany jest często pokryty opierzeniem ze względu na występowanie tego pokrycia ciała u starszych dromeozaurów.
[Wikipedia]
Velociraptor był doskonałym zabójcą. Był szybki, zwinny i inteligentny. Jego zabójczą bronią był wysuwany szpon na tylnych kończynach. Używał go do ataku i cięcia upolowanej zdobyczy. Kolejnym atutem Velociraptora w polowaniu był płaski pysk wyposażony w rzędy ostrych zębów nadających się wprost do rozszarpywania ofiar;)
Niezwykłe odkrycie w 1971 roku w Mongolii dało nowe światło na historię Velociraptora. Odnaleziono i wykopano dwa szkielety - drapieżnika i ofiary. Velociraptor o długości 1,8m zaatakował równie wielkiego rogatego dinozaura - Protoceratopsa (popularnego na terenach Mongolii) i sam odniósł znaczne obrażenia. Oba zwierzęta, zażarte walką, wczepione w siebie pazurami i zębami straciły życie nie puszczając przeciwnika.
Dromeozaury były jednymi z najinteligentniejszych dinozaurów. Stosunek masy ciała do masy mózgu Velociraptora wynosił 5 , a u człowieka ten stosunek wynosi 7. Dzięki czemu nasuwa się wniosek, że Velociraptory były bardzo inteligentnymi stworzeniami, wśród szerokiego grona dinozaurów.
[Forum Dinozaury.com]

Gatunek: V.mongoliensis 1924 Osborn

FAKTY Z EKRANU?
Velociraptor głównie znany jest z książki Michaela Crichtona i filmów Stevena Spielberga. Występował również w filmie Planeta Dinozaurów - "Podróź białogrzywej" Jednak wymienione wcześniej źródła, tj. Jurassic Park nie są dobrymi źródłami. Wiele teorii prezentowanych przez tamtejszych paleontologów i specjalistów mijają się z dzisiejszymi faktami (jak choćby w Parku Jurajskim). Tak samo przedstawienie Velociraptora w filmie Spielberga pozostawia wiele do rzeczenia. Drapieżniki z filmu są za duże. W rzeczywistości były niższe od człowieka. Scenarzyści na potrzebę filmu wyposażyli czaszkę Velociraptora w komorę rezonansową, dzięki czemu drapieżniki mogły artykułować dźwięki, co tłumaczyłoby ich zgranie i ogromną inteligencję. Niestety na stan dzisiejszej wiedzy o Velociraptorach odrzuca się tą teorię. Jednak w filmie znajdziemy również wiele prawdy, otóż Velociraptory (tak jak i wiele innych dinozaurów) były przodkami dzisiejszych ptaków. Niewiem czy ja również nie mijam się z prawdą, ale wydaje mi się, że ich opiekuńczość również jest prawdą. Dlatego stosowanie Jurassic Park jako materiału naukowego nie zawsze jest dobrym pomysłem. Bardziej nadaje się jako inspiracja.

W kwestii graficznej polecam rysunki uĹźytkownikĂłw serwisu dionzaury.com lub www . google . pl / grafika
[Za dużo źródeł do wymieniania]

Robert Robsonek01

[Danu]

Dopisz jeszcze gatunek:
V. mongoliensis 1924 Osborn

i wymaż to dzięki Danu z opisu, cieszę się, że ci pomogłem, ale to nie może trafić na stronę hehe :D



Velociraptor występował też w filmie Planeta Dinozaurów- "Podróź białogrzywej"- można też o tym wspomnieć, aha i napisz o znalezisku 1971 roku, słynnej walki welocyraptora z protoceratopsem. :D

[Broker]

Występował również w filmie Planeta Dinozaurów - "Podróź białogrzywej" Jednak wymienione wcześniej źródła nie są dobrymi źródłami.

Planeta dinozaurów nie jest dobrym źródłem, czy chodziło Ci o Jurassic Park?? Aha i same velociraptory nie były raczej przodkami ptaków, za ich czasów ptaki już były ;) Z tego co mi wiadomo to wczesniejsi krewni raptorów dali początek ptakom ( nie znam sie za bardzo na tym, więc i pewnie ja sie pomyliłem ). Co do opisu, to jest całkiem dobry, zwłaszcza, że to Twój pierwszy opis ;)

[Robsonek01]

Po prostu ujmijmy to tak: miały dużo wspólnego z ptakami

[Tryk]

Mój ulubieniec, podoba mi się jego styl polowania i jego zwinność oraz spryt.

[Tomasz]

Długość: 2m

spacja po "2"

Klasyfikacja: ***
Saurischia
Theropoda
Tetanurae
Coelurosauria
Dromaeosauridae

Trochę niekompletna:
Dinosauria
Saurischia
Eusaurischia
Theropoda
Neotheropoda
Averostra
Tetanurae
Avetheropoda
Coelurosauria
Maniroptoriformes
Maniraptora
Eumaniraptora
Paraves
Deinonychosauria
Dromaeosauridae
Velociraptorinae

Velociraptor mongoliensis czyli szybki drapieżnik z Mongolii reprezentował rodzinę dromeozaurów.

zamiast kursywy cudzysłów

Został odkryty i opisany w roku 1924 przez Henry'ego F. Osborna na pustyni Gobi.

Trzeba przeredagować, ponieważ wynika z tego, że opisywał go na pustyni Gobi, a tak nie było :D

Deinonychem

z małej

Velociraptor rekonstruowany

albo przez "w" albo kursywa, tu i gdzie indziej

cięcia upolowanej zdobyczy

nie wydaje mi się

rozszarpywania ofiar;)

zamiast ";)" wystarczy kropka

długości 1,8m

spacja przed jednostką

Protoceratopsa

z małej litery

V.mongoliensis 1924 Osborn

>"V. mongoliensis Osborn, 1924

Występował również w filmie Planeta Dinozaurów - "Podróź białogrzywej"

brak kropki na końcu

nie są dobrymi źródłami.

>"nie są zbyt wiarygodne"

mijają

może: "nie zgadza się"

Parku Jurajskim

w cudzysłowiu

Niestety na stan dzisiejszej wiedzy o Velociraptorach odrzuca się tą teorię.

dlaczego "niestety"?
>"Dzisiejsza wiedza na temat welociraptora obala tą teorię"

Niewiem czy ja również nie mijam się z prawdą, ale wydaje mi się, że ich opiekuńczość również jest prawdą.

Zdanie trzeba przeredagować - znaczy usunąć "Ciebie" ze zdania

Dlatego stosowanie Jurassic Park jako materiału naukowego nie zawsze jest dobrym pomysłem.

Jest bardzo kiepskim i bezsensownym pomysłem

[Wikipedia]

[Forum Dinozaury.com]

To jest niepotrzebne ;)

"Podróź białogrzywej"

>"Podróş....."

FAKTY Z EKRANU?

bez "?"

[nazuul]

FAKTY Z EKRANU?

bez "?"

a dlaczego bez? Przecież to nie są fakty,więc jest z "?"
moĹźe "Faktoidy z ekranu"?

Zabrakło ważnych danych:
Velociraptor pochodzi z formacji Djadochta (wg wikipedii jakieś 84-75 Ma, a wg Thescelosaurus! późny kampan).

[Dawid Mika]

Poprawiona wersja niżej

Moja wersja opisu:

Velociraptor (welociraptor)
Długość: 2 m
Masa: 15 kg
Wysokość: . 1 m
Czas występowania: 84-68 mln lat temu
Miejsce wystąpowania: Pustynia Gobii, Mongolia i Chiny
Klasyfikacja:
Dinosauria
Saurischia
Eusaurischia
Theropoda
Neotheropoda
Averostra
Tetanurae
Avetheropoda
Coelurosauria
Maniroptoriformes
Maniraptora
Eumaniraptora
Paraves
Deinonychosauria
Dromaeosauridae
Velociraptorinae

OgĂłlny opis
Velociraptor to niewielki teropod, występujący na pustyni Gobi pod
koniec kredy. Pierwsze szczątki tego dinozaura oznaczone jako AMNH
6515 były złożone z czaszki i pazura tylnej kończyny zostały
odnalezione w 1922 w Mongolii. Na podstawie tych szczątków w 1924
Henry Fairfield Osborn opisał nowy rodzaj dinozaura - velociraptor.
Rok przed publikacją opisu w jednym z czasopism, pojawił się artykuł
informujący o odkryciu nowego dinozaura nazwanego Ovoraptor
djadochtar. Później okazało że ovoraptor to nieoficjalny synonim
welociraptora. PoniewaĹź nie dokonano formalnego opisu oworaptora, a ta
nazwa pojawiła się wyłącznie w tym piśmie, Ovoraptor został uznany za
nomen nudum. Z tego samego powodu nazwa ta szybko wyszała z użycia zastąpiona nazwą Velociraptor. Przez jakiś czas później palentolodzy z Ameryki Północnej nie byli wpuszczani do Mongolii z powodu zimnej wojny. Jednak mimo tego polskim i radzieckim badaczom wspomaganym przez mongolskich kolegów, udało się wydobyć kolejne szczątki welociraptora. W 1971 znaleźli najsłynniejszy znany szkielet
welociraptora leżący obok szkieleta roślinożernego protoceratopsa. Oba
zwierzeta straciły życie w walce ze sobą, odnosząc cieżkie rany.
Żaden z walczących nie puścił rywala. Okaz ten został uznany za skarb
narodowy Mongolii, ale w 2000 zo.stał pożyczony Amerykańskiemu Muzeum
Historii Naturalnej w Nowym Yorku Między 1988 a 1910 amerykańsko-chińskiej drużynie udało się odnaleść szczątki welociraptora w północnych Chinach. Okaz oznaczony jako IGM 100/980 składa się z szkieletu bez czaszki i został nazwany pieszczotliwie przez drużynę Ichabodcraniosaurus. Najprawdopodobniej są to szczątki V. mongoliensis, ale Norell i Makovicky twierdzą że wcale nie jest to pewne i być może to nowy gatunek wymagający formalnego opisu. W 1999 chińsko-belgijska ekspedycja znalazła szczątki małego dinozaura drapieżnego złożone z większej części
czaszki. W 2008 Pascal Godefroitna i inni podstawie tych kości opisano
nowy gatunek należący do rodzaju velociraptor - V. osmolkae.

Etymologia
Nazwa rodzajowa tego dinozaura pochodzi od łacińskich słów velox -
szybki i raptor - złodziej i oznacza szybki złodziej.
Nazwa gatunkowa V. mongoliensis pochodzi pochodzi od miejsca
znalezienia szczątków - Mongolii. Tymczasem nazwa gatunkowa
V.osmalkae, została nadana na część prof. Halszki Osmólskiej(1930-
2008) - wybitnej polskiej badaczki dinozaurów która opisała parę
nowych gatunków należących do ten intrygującej grupy zwierząt. Jeden
to jedyny - pomijając owiraptozaura Citipati osmalkae dinozaur w
którego nazwie rodzajowej Halszka Osmólska została uhonorowana.

Występowanie
Velociraptor występował na rozległych pustyniach Mongolii i północnych
Chin w towarzystwie takich dinozaurĂłw jak Oviraptor, Shuvuuia,
Protoceratops czy Psittacosaurus. Znaleziska kopalne wykazały że protoceratopsy były ulubioną zdobyczą ''szybkiego rabusia''.

Budowa i zwyczaje

Welociraptor nie należał do największych dinozaurów. Osiągał zaledwie
100 cm wzrostu, ok. 150 cm długości i 20 kg wagi. Mimo swoich
niewielkich rozmiarów był budzącym grozę łowcą. Welociraptor posiadał
przede wszystkim podobnie jak inne dromeozaurydy i troodonty ogromny
mózg. Jego EQ wynosiło 5. Dla porównania EQ człowieka wynosi 7, a ryby
akwariowej zwanej trąbonosem Petersa jest jeszcze wyższe. Czaszka welociraptora była uzbrojona w ostre jak brzytwa zęby. Welociraptor posiadał długą dłoń uzbrojoną w trzy ostre pazury. Pod względem giętkości ręka welociraptora przypominała ramiona jego bliskich krewnych - ptaków. Stopy welociraptora były trójpalczaste. Na każdej z nich znajdował się mający ok. 12 cm długości sierpowaty szpon. Najprawdopodobniej służył on do zadania ofierze ''śmiertelnego ciosu''. Ów szpon był w czasie biegu i chody podnoszony, tak więc velociraptor poruszał się na dwóch palcach. Taki sposób lokomocji potwierdzają też liczne tropy. Ogon welociraptora posiadał charakterystyczną budowę. Niektóre wypustki i podpórki kręgów ogonowych były nadzwyczaj wydłużone. Zapewniało to równowagę w czasie
szybkiego biegu, a szczególnie podczas ostrych zakrętów. W 2007 Alan Turner, Peter Makovicky i Mark Norell przebadali prawą kosć łokciową
welociraptora oznaczoną jako IGM 100/981. Podczas badań stwierdzono, że
znajduje się na niej struktury odpowiadające wzgórkom współczesnych
ptaków na których osadzone są lotki. Wykazano że welociraptor posiadał
szczęść takich wzgórków i oszacowali że dodatkowo znajduje się na niej
miejsce dla ośmiu wzgórków, co sugeruje posiadanie przez welociraptora
czternastu lotek drugorzędnych. Dla porównania Archeopteryx miał ich
dwanaście, Microraptor osiemnaście a Rahonavis dziesieć. Dodatkowo badacze zasugerowali że welociraptor choć był niezdolny do lotu, mógł pochodzić od latających przodkow - grupy prymitywnych ptaków.
Wprawdzie już wcześniej podejrzewano że Velociraptor podobnie jak starsze dromeozaury takie jak Sinornitosaurus czy Microraptor miał pióra, ale te badania ostatecznie to potwierdziły. U welociraptora podobnie jak u innych dromeozaurów występowała cała seria cech szkieletu łączych je z ptakami. ,,Szybki rabuś'' posiadał kość życzeń znaną powszechnie jako furcula powstałą ze zrośniętych obojczyków. U ptaków ta kość gromadzi energię elastyczną i ułatwia uderzanie skrzydłami w czasie lotu. U welociraptora kość ta posiada nietypowy kształt - rozchylonej litery ''V''. Czaszka tego blisko spokrewnionego z ptakami dinozaura była długą i wąska. Patrząc z boku można zauważyć że cześć pyska jest wklęśnieta. Ta cecha pozwala szybko rozróżnić welociraptora od deinonycha. Ponadto czaszka welociraptora jest pełna różnych zagłębień w których były przymocowane mięśnie szczki umożliwiające gryzienie i przeżuwanie pokarmu. Szyja welociraptora była wygięta w kszałt litery ''S''. Żebra były połączone stawowo z kręgami piersiowymi, co chroniło delikatnie wnętrzności przed uszkodzeniem w czasie walki. Welociraptor w czasie biegu przybierał postawę bardziej nachyloną niż ponad chodu czy odpoczynku. Ponadto w czasie biegu szyja welociraptora bardziej się wyginała niż normalnie. Powszechnie przyjmuje się że welociraptor żył w stadzie. Wprawdzie nie ma na to dowodów kopalnych, ale ponieważ zostało to udowodnione u jego bliskiego krewnego - deinonycha, więc można przypuszczać że welociraptor zachowywał się podobnie. Czasami jednak teoria ''stadnego welociraptora'' jest negowana, gdyż znajdowano skamieniałości samotnych welociraptorów polujących na protoceratopsy. Welociraptor potrafił biec z prędkością do 55 km/h. Można przypuszczać że welociraptor opiekował się swymi młodymi. W 2005 w wyemitowanym przez BBC programie popularnonaukowym ''The Truth About Killer Dinosaurs'' naukowcy próbowali zasymulować starcie welociraptora z protoceratopsem na podstawie słynnej skamieliny przedstawiającej te dinozaur walczące ze sobą. W czasie eksperymentu wykazano, że welociraptor nie wypruł swojej ofierze wnętrzności, tylko przebił jej skórę. Ustalano też że być może przekłuł ofierze niezbędne do życia tętnice. Zasymulowano też starcie welociraptora z niezindentyfikowanym ankylozaurem. Ustalano że szpon ''szybkiego złodzieja'' nie mógł przebić pancerza ankylozaura i że uderzenie maczugi ankylozaura mogło nawet zabić ''szybkiego rabusia''. Eksperyment wykazał że takie starcie wygrał by ankylozaur, choć velociraptor bez problemu mógł zabić młodego ''pancernego''. Coraz popularniejsza jest teoria według której welociraptor podobnie jak przynajmniej część innych dinozaurów, był stałocieplny. Dowodami na to jest upierzenie welociraptora i jego bliskie pokrewieństwo z ptakami, które jak powszechnie wiadomo są stałocieplne. Jeśli więc welociraptor był stałocieplny i żył na wysokich obrotach potrzebował dużych ilości pokarmu, dlatego musiał jej dużo wysokokalorycznego pokarmu. Niektórzy badacze twierdzą że welociraptor prowadził nadrzewny tryb życia podobnie jak jego krewny microraptor , a potęzne pazury nie służyły do walki tylko do wspinaczki po drzewach.

Klasyfikacja

Velociraptor jest najczęściej zaliczany do podrodziny Velociraptorinae. Podrodzina owa jest określona jako ''dinozaury które są bliżej spokrewnione z welociraptorem niż z pozostałymi dromeozaurami''. Początkowo do tej grupy zaliczano wyłącznie welociraptora. Jednak obecnie najcześciej uważa się, że do tej grupy należą także Deinonychus i Saurornitholestes. Najnowsze badania zaliczają do tej podrodziny oprócz welociraptora : deinonycha, tsaagana i czasami saurornitholestesa. Nieliczni badacze zaliczają welociraptora do ptaków (Aves), a dokładniej do rzędu Archaeopterygiformes. Jednak nie jest to teoria popularna i większość badaczy ją odrzuca. Warto wiedzieć że w latach 80. XX wieku amerykański palentolog Gregory Paul wysunął teorię, według której Deinonychus antirrhopus należy do rodzaju velociraptor. Teoria ta jednak została powszechnie odrzucona.

Velociraptor w kulturze masowej

Velociraptor występował w serialach Planeta dinozaurów: Podróż Białogrzywej ( ''Dinosaur Planet: White Tip's Journey'') i w Chased by Dinosaurs: The Giant Claw. O ile obraz welociraptora w pierwszym z tych serialów jest wiarygodny, w drugim znajdują się się błędy. Przede wszystkim welociraptor nie występował na terenach leśnych, tylko na bezkresnych pustyniach. Po drugie welociraptor jest tam przedstawiony jako nieupierzone zwierzę. Wprawdzie wtedy teoria ''pierzastego szybkiego rabusia'' nie została ostatecznie potwierdzona, więc błąd ten można częściowo usprawiedliwić. Jednak swoją sławę welociraptor zawdzięcza głównie książce Michaela Crichtona i jej ekranizacji wykonanej przez Stevena Spielberga pod tym samym tytułem. Jednak obraz welociraptora przedstawiony zarówno w książce jak i w filmie zawiera sporo znacznych błędów. Przede wszystkim welociraptory były w rzeczywistości znacznie mniejsze niż w filmie i bardziej przypominały spokrewnione ze sobą deinonychy. Ponadto film przedstawia je o wiele bardziej inteligetne niż naprawdę. Pierzaste welociraptory pojawiają się dopiero w trzeciej części filmu, a ponadto są tylko cześciowo upierzone.

Velociraptor Osborn, 1924
Velociraptor mongoliensis Osborn, 1924
Velociraptor osmolkae Godefroit i inni, 2008
Ovoraptor djadochtar nomen nudum = Velociraptor mongoliensis


Na podstawie angielskiej i polskiem wikipedii, czasopisma ''Dinozaury'', forum http://www.dinozaury.com

[nazuul]

Popoprawiaj nazwy łacińskie - piszemy z dużej. Czasem też są 2 spacje zamiast 1.

Czas występowania: 84-65 mln lat temu

na pewno nie późny mastrycht, więc 84-68

Velociraptor osmalkae Godefroit i inni, 2008

osmolskae

[Utahraptor]

Raz podałeś długość 2m, a raz 150cm.

W 1971 znaleźli najsłynniejszy znany szkielet
welociraptora leżący obok szkieleta roślinożernego protoceratopsa. Oba
zwierzeta straciły życie w walce ze sobą, odnosząc cieżkie rany.

Jak to w końcu z tym jest, bo niektórzy sugerowali, że zdechł pożywiając się padliną protoceratopsa?

U welociraptora kość ta posiada nietypowy kształt - rozchylonej litery ''V''.

Na czym polega nietypowość tego kształtu, bo może jestem słabo obeznany z literaturą?

Żebra były połączone stawowo z kręgami piersiowymi, co chroniło delikatnie wnętrzności przed uszkodzeniem w czasie walki.

A jak, jeśli nie stawowo, mogły być połączone te żebra z kręgosłupem. To trochę oczywiste zdanie. Równie dobrze można było napisać, że miał 2 nogi do biegania.

Welociraptor w czasie biegu przybierał postawę bardziej nachyloną niż ponad chodu czy odpoczynku

Welociraptor w czasie biegu przybierał postawę bardziej nachyloną niż w trakcie chodu czy odpoczynku

Welociraptor potrafił biec z prędkością do 55 km/h.

Przy tak dokładnych danych lepiej dopisać, że to szacunki, w oparciu o mniej lub bardziej dokładne modele biomechaniczne.

i żył na wysokich obrotach potrzebował dużych ilości pokarmu, dlatego musiał jej dużo wysokokalorycznego pokarmu.

prowadził aktywny tryb życia - o pokarmie nie trzeba pisać, bo mięsożercy zawsze jedzą wysokokaloryczny pokarm.

[nazuul]

Ogólnie opis całkiem w porządku, widać wiele godzin pracy nad nim. Jednak postanowiłem go ulepszyc - poprawiłem błędy, wykinające jak myslę z niedoskonałej znajomości angielskiego oraz ortografię. Dodałem tez troche zdań od siebie, szczególnie w części o klasfikacji.
Dawid, welociraptor nie występował z psitakozaurem, który jest dużo wcześniejszy.

Dla porównania EQ człowieka wynosi 7, a ryby akwariowej zwanej trąbonosem Petersa jest jeszcze wyższe.

skąd wzięłeś tego trąbonosa, powinno się napisać o współczesnych ptakach, bo to najlepsze porównanie, a nie ryby, ale mimo to zostawiłem tak jak napisałeś.
Napisałem Ci prawidłowa nazwę V. osmolskae, a i tak została ona przekręcona (takie rzeczy najlepiej kopiować)
Kursywujemy tylko nazwy rodzajowe i gatunkowe!
Jeszcze jedno - w JP są przedstawione tak naprawdę powiekszone deinonychy

Przede wszystkim welociraptor nie występował na terenach leśnych, tylko na bezkresnych pustyniach.

no nie wiem, teren f. Barun Goyot podobno byl bardziej mokry
Usuunełem tez z klasyfikacji Eumaniraptora, bo zdaje się, że ma ten sam zakres co Paraves
Oraz oczywiście uwzględniłem uwagi Utahraptora

Moja wersja opisu:
Velociraptor (welociraptor)
Długość: 2 m
Masa: 15-20 kg
Wysokość: 1 m
Czas występowania: 84-68 Ma
Miejsce występowania:
V. mongoliensis - Pustynia Gobi, Mongolia i Chiny (formacja Djadochta, warstwy Toogreeg, (Tögrög); formacja Minhe, być może formacja Barun Goyot)
V. osmolskae - Chiny (formacja Bayan Madahu)

Klasyfikacja:
Dinosauria
Saurischia
Eusaurischia
Theropoda
Neotheropoda
Averostra
Tetanurae
Avetheropoda
Coelurosauria
Maniroptoriformes
Maniraptora
Paraves
Deinonychosauria
Dromaeosauridae
Velociraptorinae

OgĂłlny opis
Velociraptor to niewielki teropod, występujący na pustyni Gobi pod koniec kredy. Pierwsze szczątki tego dinozaura oznaczone jako AMNH 6515 były złożone z czaszki i pazura tylnej kończyny. Zostały odnalezione w 1922 roku w Mongolii. Na podstawie tych szczątków w 1924 Henry Fairfield Osborn opisał nowy rodzaj dinozaura - Velociraptor. Niedługo przed publikacją opisu w jednym z czasopism pojawił się artykuł informujący o odkryciu nowego dinozaura nazwanego Ovoraptor djadochtar. Później okazało że Ovoraptor to synonim welociraptora. Ponieważ nie dokonano formalnego opisu oworaptora, a ta nazwa pojawiła się wyłącznie w tym piśmie, Ovoraptor został uznany za nomen nudum. Z tego samego powodu nazwa ta szybko wyszła z użycia zastąpiona nazwą Velociraptor. Przez jakiś czas później paleontolodzy z Ameryki Północnej nie byli wpuszczani do Mongolii z powodu zimnej wojny. Jednak polskim i radzieckim badaczom wspomaganym przez mongolskich kolegów, udało się wydobyć kolejne szczątki welociraptora. W 1971 Polacy i Mongołowie znaleźli najsłynniejszy znany szkielet welociraptora leżący obok szkieletu roślinożernego protoceratopsa. Oba zwierzęta straciły życie w walcząc ze sobą, odnosząc ciężkie rany. Żaden z walczących nie puścił rywala. Okaz ten jest uznawany za skarb narodowy Mongolii, ale w 2000 został pożyczony Amerykańskiemu Muzeum Historii Naturalnej w Nowym Yorku. Między 1988 a 1990 amerykańsko-chińskiej drużynie udało się odnaleźć szczątki welociraptora w północnych Chinach. Okaz oznaczony jako IGM 100/980 składa się z szkieletu bez czaszki i został nazwany pieszczotliwie przez drużynę "Ichabodcraniosaurus". Najprawdopodobniej są to szczątki V. mongoliensis, ale Norell i Makovicky twierdzą że wcale nie jest to pewne i być może to nowy gatunek wymagający formalnego opisu. W 1999 chińsko-belgijska ekspedycja znalazła szczątki małego dinozaura drapieżnego złożone z większej części czaszki. W 2008 Pascal Godefroit i inni na podstawie tych kości opisano nowy gatunek należący do rodzaju Velociraptor - V. osmolskae.

Etymologia
Nazwa rodzajowa tego dinozaura pochodzi od łacińskich słów velox - szybki i raptor - złodziej i oznacza szybki złodziej. Nazwa gatunkowa V. mongoliensis pochodzi od miejsca znalezienia szczątków - Mongolii. Natomiast nazwa gatunkowa V. osmolskae została nadana na cześć prof. Halszki Osmólskiej (1930-2008) - wybitnej polskiej badaczki dinozaurów, która opisała kilka nowych gatunków należących do ten intrygującej grupy zwierząt. Jest to jeden z dinozaurów (prócz owiraptoryda Citipati osmolskae) w którego nazwie Halszka Osmólska została uhonorowana.

Występowanie
Velociraptor występował na rozległych pustyniach Mongolii i północnych Chin w towarzystwie takich dinozaurów jak Oviraptor, Shuvuuia, Protoceratops czy Pinacosaurus. Znaleziska kopalne wykazały, że protoceratopsy były ulubioną zdobyczą ''szybkiego rabusia''.

Budowa i zwyczaje
Welociraptor nie należał do największych dinozaurów. Osiągał zaledwie 100 cm wzrostu, ok. 200 cm długości i 20 kg wagi. Mimo swoich niewielkich rozmiarów był budzącym grozę łowcą. Welociraptor posiadał przede wszystkim tak jak inne deinonychozaury spory mózg. Jego EQ, czyli współczynnik masy mózgu do masy ciała wynosił 5. Dla porównania EQ człowieka wynosi 7, a ryby akwariowej zwanej trąbonosem Petersa jest jeszcze wyższe. Czaszka welociraptora była uzbrojona w ostre jak brzytwa zęby. Welociraptor posiadał długą dłoń uzbrojoną w trzy ostre pazury. Pod względem giętkości ręka welociraptora przypominała ramiona jego bliskich krewnych - ptaków. Stopy welociraptora były trójpalczaste, czwarty palec znajdujący się z tyłu nie służył do poruszania się. Na każdej ze stóp znajdował się mający ok. 12 cm długości sierpowaty szpon. Najprawdopodobniej służył on do zadania ofierze ''śmiertelnego ciosu''. Ów szpon był w czasie biegu i chodu podnoszony, tak więc welociraptor poruszał się na dwóch palcach. Taki sposób lokomocji potwierdzają też liczne tropy. Ogon welociraptora posiadał charakterystyczną budowę. Niektóre wypustki i podpórki kręgów ogonowych były nadzwyczaj wydłużone. Zapewniało to równowagę w czasie szybkiego biegu, a szczególnie podczas ostrych zakrętów. W 2007 Alan Turner, Peter Makovicky i Mark Norell przebadali prawą kość łokciową welociraptora oznaczoną jako IGM 100/981. Podczas badań stwierdzono, że znajduje się na niej struktury odpowiadające wzgórkom współczesnych ptaków na których osadzone są lotki. Wykazano, że welociraptor posiadał sześć takich wzgórków i oszacowali, że dodatkowo znajduje się na niej miejsce dla ośmiu wzgórków, co sugeruje posiadanie przez welociraptora czternastu lotek drugorzędnych. Dla porównania Archeopteryx miał ich dwanaście, Microraptor osiemnaście, a Rahonavis dziesieć. Dodatkowo badacze zasugerowali, że welociraptor, choć był niezdolny do lotu, mógł pochodzić od latających przodków. Hipoteza ta jest przez większość naukowców odrzucana. Uważa się powszechnie, że prymitywne dromeozaurydy, takie jak rahonawis czy mikroraptor, wykształciły zdolność do lotu niezależnie od ptaków. Wprawdzie już wcześniej podejrzewano, że Velociraptor, podobnie jak wcześniejsze dromeozaurydy takie jak Sinornitosaurus czy Microraptor miał pióra, ale badania te ostatecznie to potwierdziły.
U welociraptora, jak u jego krewnych, występowała cała seria cech szkieletu łączących je z ptakami. Nie powinno to dziwić, ponieważ analizy filogenetyczne wskazują, że Deinonychosauria (Dromaeosauridae + Troodontidae) to takson siostrzany ptaków i ich najbliższych krewnych (Avialae).
''Szybki rabuś'' posiadał kość życzeń znaną powszechnie jako furcula powstałą ze zrośniętych obojczyków. U ptaków ta kość gromadzi energię elastyczną i ułatwia uderzanie skrzydłami w czasie lotu. U welociraptora kość ta posiada typowy kształt - rozchylonej litery ''V''. Czaszka tego blisko spokrewnionego z ptakami dinozaura była długą i wąska. Patrząc z boku można zauważyć, że górna powierzchnia pyska jest wklęsła. Ta cecha pozwala szybko rozróżnić welociraptora od deinonycha. Ponadto czaszka welociraptora jest pełna różnych zagłębień, w których były przymocowane mięśnie szczęki umożliwiające gryzienie i przeżuwanie pokarmu. Szyja welociraptora była wygięta w kształt litery ''S''. Jak u inych teropodów, żebra były połączone stawowo z kręgami piersiowymi, co chroniło delikatnie wnętrzności przed uszkodzeniem w czasie walki. Welociraptor w czasie biegu przybierał postawę bardziej nachyloną niż podczas chodu czy odpoczynku. Ponadto w czasie biegu szyja welociraptora bardziej się wyginała. Powszechnie uważa się, że welociraptory żyły w stadach. Wprawdzie nie ma na to dowodów kopalnych, ale ponieważ zostało to udowodnione u jego bliskiego krewnego - deinonycha, więc można przypuszczać, że welociraptor zachowywał się podobnie. Teoria ''stadnego welociraptora'' jest negowana, gdyż znajdowano jak dotąd jedynie skamieniałości samotnych welociraptorów. Być może dromeozauryd ten potrafił biec z prędkością do 55 km/h. Można przypuszczać, że welociraptor opiekował się swymi młodymi, podobnie jak jego bliscy krewni.
W 2005 w wyemitowanym przez BBC programie popularnonaukowym ''The Truth About Killer Dinosaurs'' naukowcy próbowali symulować starcie welociraptora z protoceratopsem na podstawie słynnej skamieliny przedstawiającej te dinozaury walczące ze sobą. W czasie eksperymentu wykazano, że welociraptor nie wypruł swojej ofierze wnętrzności, tylko przebił jej skórę. Ustalano też, że być może przekłuł ofierze niezbędne do życia tętnice. Zasymulowano też starcie welociraptora z niezindentyfikowanym ankylozaurem. Ustalano, że szpon ''szybkiego złodzieja'' nie mógł przebić pancerza ankylozaura i że uderzenie maczugi ankylozaura mogło zabić ''szybkiego rabusia''. Eksperyment wykazał, że takie starcie wygrał by ankylozaur, choć velociraptor bez problemu mógł zabić młodego ''pancernego''. Coraz popularniejsza jest teoria według której welociraptor, podobnie jak przynajmniej część innych dinozaurów, był stałocieplny. Dowodami na to jest upierzenie welociraptora i jego bliskie pokrewieństwo z ptakami, które są stałocieplne. Niektórzy badacze twierdzą, że welociraptor prowadził nadrzewny tryb życia, podobnie jak jego krewny Microraptor, a potężne pazury nie służyły do walki tylko do wspinaczki po drzewach.

Klasyfikacja
Velociraptor jest najczęściej zaliczany do podrodziny Velociraptorinae. Podrodzina owa jest określona jako ''dinozaury które są bliżej spokrewnione z welociraptorem niż z pozostałymi dromeozaurami''. Początkowo do tej grupy zaliczano wyłącznie welociraptora. Najnowsze badania zaliczają do tej podrodziny oprócz welociraptora: deinonycha, tsaagana i czasami saurornitholestesa (Turner, 2007). Potencjalnym przedstawicielem welociraptorynów jest także Bambiraptor, uważany kiedyś za przedstawiciela rodzaju Velociraptor. Niektóre badania (Senter, 2007) wskazują jednak, że te dromeozaurydy nie tworzą monofiletycznego kladu, co może być jednak wynikiem małej ilości uwzględnionych w badaniu dromeozaurydów (15 u Turnera i tylko 6 u Sentera).
Nieliczni badacze zaliczają welociraptora do ptaków (Aves), a dokładniej do rzędu Archaeopterygiformes. Jednak nie jest to teoria popularna i większość badaczy ją odrzuca. Warto wiedzieć, że w latach 80. XX wieku amerykański paleontolog Gregory Paul wysunął teorię, według której Deinonychus antirrhopus jest gatunkiem rodzaju Velociraptor. Teoria ta jednak została powszechnie odrzucona.
Co ciekawe, początowo zaliczono welociraptora do rodziny Megalosauridae.

Velociraptor w kulturze masowej
Velociraptor występował w serialach ''Planeta Dinozaurów: Podróż białogrzywej'' i w "Powrót dinozaurów: Pazur olbrzyma". O ile obraz welociraptora w pierwszym z tych serialów jest wiarygodny, w drugim znajdują się się błędy, np. welociraptor jest tam przedstawiony jako nieupierzone zwierzę. Wprawdzie wtedy teoria ''pierzastego szybkiego rabusia'' nie została ostatecznie potwierdzona, więc błąd ten można częściowo usprawiedliwić. Jednak swoją sławę welociraptor zawdzięcza głównie książce Michaela Crichtona "Park Jurajski" i jej ekranizacji wykonanej przez Stevena Spielberga pod tym samym tytułem. Jednak obraz welociraptora przedstawiony zarówno w książce jak i w filmie zawiera sporo znaczących błędów.
Przede wszystkim przedstawione są tam deinonychy (Deinonychus antirrhopus), które zgodnie z teorią Gregory'ego Paula Spielberg uznał za gatunek welociraptora (V. antirrhopus). Lecz nawet osiągające do 3,4 m długości deinonychy są zbyt małe, by można było uznać te raptory za przedstawicieli tego rodzaju. Ponadto książka i film przedstawią je o wiele bardziej inteligentne niż wskazują badania. Pierzaste welociraptory pojawiają się dopiero w trzeciej części filmu, a ponadto są tylko częściowo upierzone.


Velociraptor Osborn, 1924
Velociraptor mongoliensis Osborn, 1924
Velociraptor osmolskae Godefroit i inni, 2008
Ovoraptor djadochtar nomen nudum = Velociraptor mongoliensis


Na podstawie angielskiej i polskiem wikipedii, czasopisma ''Dinozaury'', forum www.dinozaury.com oraz

Senter, P. (2007). "A new look at the phylogeny of Coelurosauria (Dinosauria: Theropoda)." Journal of Systematic Palaeontology, (doi:10.1017/S1477201907002143)

Turner, Alan H.; Pol, Diego; Clarke, Julia A.; Erickson, Gregory M.; and Norell, Mark (2007). "A basal dromaeosaurid and size evolution preceding avian flight". Science 317: 1378–1381. doi:10.1126/science.1144066. PMID 17823350..

[Dawid Mika]

Dziękuję za poprawę . Orłem z angielskiego nie jestem, choć ,,jakoś idzie''.
Trąbonos to ryba, a napisałem o nim tak żeby coś dodać.

[Tomasz]

A nie jest tak, że Eumaniraptora zawiera Paraves i Oviraptoriformes? (źródłem takiego twierdzenia jest strona Daniela - wildprehistory.com)

[nazuul]

Dziękuję za poprawę .

Prosze bardzo :D . A ja się cieszę, że moge pomóc

Orłem z angielskiego nie jestem, choć ,,jakoś idzie''.

Mi sie wydaje, że raczej chodzi o wiek, jak na podstawówkę i tak sobie dobrze poradziłeś

A nie jest tak, że Eumaniraptora zawiera Paraves i Oviraptoriformes? (źródłem takiego twierdzenia jest strona Daniela - wildprehistory.com)

Prywatne zdanie Daniela , ale w sumie dobrze kombinuje i naukowcy mogli by cos takiego wprowadzić

[Tomasz]

Prywatne zdanie Daniela ;) , ale w sumie dobrze kombinuje i naukowcy mogli by cos takiego wprowadzić

Ogólnie mówiąc nie tylko Daniel wpadł na takie coś:
http://species.wikimedia.org/wiki/Eumaniraptora

Aha i jeszcze to:

Paraves is stem-based (it is in regular print, not bold, on Sereno's Table
1). It is presumably defined as "birds and all taxa closer to birds than to
_Oviraptor_".

Eumaniraptora is node-based: all descendants of the most recent common
ancestor of _Deinonychus_ and Aves.

As currently understood, Eumaniraptora is a node within Paraves. (If,
however, _Oviraptor_ turns out to be closer to modern birds than is
_Deinonychus_, Paraves becomes a group within Eumaniraptora).

Czyli jednak powinno zostać to i to? ;)

[nazuul]

Prywatne zdanie Daniela ;) , ale w sumie dobrze kombinuje i naukowcy mogli by cos takiego wprowadzić

Ogólnie mówiąc nie tylko Daniel wpadł na takie coś:
http://species.wikimedia.org/wiki/Eumaniraptora

ZauwaĹź, Ĺźe nie ma tam taksonu Maniraptora!

Aha i jeszcze to:

Paraves is stem-based (it is in regular print, not bold, on Sereno's Table
1). It is presumably defined as "birds and all taxa closer to birds than to
_Oviraptor_".

Eumaniraptora is node-based: all descendants of the most recent common
ancestor of _Deinonychus_ and Aves.

czyli te same podtaksony

As currently understood, Eumaniraptora is a node within Paraves. (If,
however, _Oviraptor_ turns out to be closer to modern birds than is
_Deinonychus_, Paraves becomes a group within Eumaniraptora).

Takie coś miało miejsce jedynie w 2 badanach: Maryanska et al. (2002)* i L¨u et al. (2004)**.
Pozostałe analizy temu przeczą

*Marya´nska, T., Osm´olska, H. & Wolsan, M. 2002. Avialan status
for Oviraptorosauria. Acta Palaeontologica Polonica 47: 97–
116.**

**L¨ u, J., Tomida,Y.,Azuma,Y., Dong, Z.&Lee,Y. 2004. Newoviraptorid
dinosaur (Dinosauria: Oviraptorosauria) from the Nemegt Formation
of southwestern Mongolia. Bulletin of the National Science Museum
of Tokyo, Series C 30: 95–130.

[Dawid Mika]

Lekko uzupełniłem informacje o V. osmolkae (na podstawie http://www.dinozaury.com/index.php?opti ... 8&Itemid=1). Dodany fragment pogrubiłem.
Parę zdań przekopiowałem. Mam nadzieję że nikt się o to nie obrazi

Moja wersja opisu:
Velociraptor (welociraptor)
Długość: 2 m
Masa: 15-20 kg
Wysokość: 1 m
Czas występowania: 84-68 Ma
Miejsce występowania:
V. mongoliensis - Pustynia Gobi, Mongolia i Chiny (formacja Djadochta, warstwy Toogreeg, (Tögrög); formacja Minhe, być może formacja Barun Goyot)
V. osmolskae - Chiny (formacja Bayan Madahu)

Klasyfikacja:
Dinosauria
Saurischia
Eusaurischia
Theropoda
Neotheropoda
Averostra
Tetanurae
Avetheropoda
Coelurosauria
Maniroptoriformes
Maniraptora
Paraves
Deinonychosauria
Dromaeosauridae
Velociraptorinae

Ogólny opis
Velociraptor to niewielki teropod, występujący na pustyni Gobi pod koniec kredy. Pierwsze szczątki tego dinozaura oznaczone jako AMNH 6515 były złożone z czaszki i pazura tylnej kończyny. Zostały odnalezione w 1922 roku w Mongolii. Na podstawie tych szczątków w 1924 Henry Fairfield Osborn opisał nowy rodzaj dinozaura - Velociraptor. Niedługo przed publikacją opisu w jednym z czasopism pojawił się artykuł informujący o odkryciu nowego dinozaura nazwanego Ovoraptor djadochtar. Później okazało że Ovoraptor to synonim welociraptora. Ponieważ nie dokonano formalnego opisu oworaptora, a ta nazwa pojawiła się wyłącznie w tym piśmie, Ovoraptor został uznany za nomen nudum. Z tego samego powodu nazwa ta szybko wyszła z użycia zastąpiona nazwą Velociraptor. Przez jakiś czas później paleontolodzy z Ameryki Północnej nie byli wpuszczani do Mongolii z powodu zimnej wojny. Jednak polskim i radzieckim badaczom wspomaganym przez mongolskich kolegów, udało się wydobyć kolejne szczątki welociraptora. W 1971 Polacy i Mongołowie znaleźli najsłynniejszy znany szkielet welociraptora leżący obok szkieletu roślinożernego protoceratopsa. Oba zwierzęta straciły życie w walcząc ze sobą, odnosząc ciężkie rany. Żaden z walczących nie puścił rywala. Okaz ten jest uznawany za skarb narodowy Mongolii, ale w 2000 został pożyczony Amerykańskiemu Muzeum Historii Naturalnej w Nowym Yorku. Między 1988 a 1990 amerykańsko-chińskiej drużynie udało się odnaleźć szczątki welociraptora w północnych Chinach. Okaz oznaczony jako IGM 100/980 składa się z szkieletu bez czaszki i został nazwany pieszczotliwie przez drużynę "Ichabodcraniosaurus". Najprawdopodobniej są to szczątki V. mongoliensis, ale Norell i Makovicky twierdzą że wcale nie jest to pewne i być może to nowy gatunek wymagający formalnego opisu. W 1999 chińsko-belgijska ekspedycja znalazła w Bayan Mandahu (Mongolia Wewnętrzna, Region Autonomiczny w Chińskiej Republice Ludowej) część czaszki małego dinozaura drapieżnego. Znalezione szczątki zostały oznaczone jako IMM 99NM–BYM–3/3 i składają się z kości szczękowej i łzowej. Na podstawie tych kości opisano nowy gatunek należący do rodzaju Velociraptor - Velociraptor osmolkae.
Kość szczękowa charakteryzuje się dłuższym płatem rostralnym oraz rozszerzonym, o kształcie łzy oknem przedszczękowym. Takson ten wykazuje bliższe relacje z Velociraptor mongoliensis z formacji Djadokhta (Mongolia) niż z jakimkolwiek innym dromeozaurydem opisanym do tej pory. Identyfikacja welociraptora z Bayan Mandahu jako odrębnego gatunku jest zgodna z rozróżnieniem taksonomicznym wszystkich dinozaurów z tej lokalizacji. Drobne regionalne różnice pomiędzy Djadokhta-podobnymi lokalizacjami w odniesieniu do ich dinozaurzej fauny mogą odzwierciedlać pewnego rodzaju izolację geograficzną, albo niewielkie różnice w ich wieku, czy też paleośrodowisku.


Etymologia
Nazwa rodzajowa tego dinozaura pochodzi od łacińskich słów velox - szybki i raptor - złodziej i oznacza szybki złodziej. Nazwa gatunkowa V. mongoliensis pochodzi od miejsca znalezienia szczątków - Mongolii. Natomiast nazwa gatunkowa V. osmolskae została nadana na cześć prof. Halszki Osmólskiej (1930-2008) - wybitnej polskiej badaczki dinozaurów, która opisała kilka nowych gatunków należących do ten intrygującej grupy zwierząt. Jest to jeden z dinozaurów (prócz owiraptoryda Citipati osmolskae) w którego nazwie Halszka Osmólska została uhonorowana.

Występowanie
Velociraptor występował na rozległych pustyniach Mongolii i północnych Chin w towarzystwie takich dinozaurów jak Oviraptor, Shuvuuia, Protoceratops czy Pinacosaurus. Znaleziska kopalne wykazały, że protoceratopsy były ulubioną zdobyczą ''szybkiego rabusia''.

Budowa i zwyczaje
Welociraptor nie należał do największych dinozaurów. Osiągał zaledwie 100 cm wzrostu, ok. 200 cm długości i 20 kg wagi. Mimo swoich niewielkich rozmiarów był budzącym grozę łowcą. Welociraptor posiadał przede wszystkim tak jak inne deinonychozaury spory mózg. Jego EQ, czyli współczynnik masy mózgu do masy ciała wynosił 5. Dla porównania EQ człowieka wynosi 7 a troodona 6,5. Czaszka welociraptora była uzbrojona w ostre jak brzytwa zęby. Welociraptor posiadał długą dłoń uzbrojoną w trzy ostre pazury. Pod względem giętkości ręka welociraptora przypominała ramiona jego bliskich krewnych - ptaków. Stopy welociraptora były trójpalczaste, czwarty palec znajdujący się z tyłu nie służył do poruszania się. Na każdej ze stóp znajdował się mający ok. 12 cm długości sierpowaty szpon. Najprawdopodobniej służył on do zadania ofierze ''śmiertelnego ciosu''. Ów szpon był w czasie biegu i chodu podnoszony, tak więc welociraptor poruszał się na dwóch palcach. Taki sposób lokomocji potwierdzają też liczne tropy. Ogon welociraptora posiadał charakterystyczną budowę. Niektóre wypustki i podpórki kręgów ogonowych były nadzwyczaj wydłużone. Zapewniało to równowagę w czasie szybkiego biegu, a szczególnie podczas ostrych zakrętów. W 2007 Alan Turner, Peter Makovicky i Mark Norell przebadali prawą kość łokciową welociraptora oznaczoną jako IGM 100/981. Podczas badań stwierdzono, że znajduje się na niej struktury odpowiadające wzgórkom współczesnych ptaków na których osadzone są lotki. Wykazano, że welociraptor posiadał sześć takich wzgórków i oszacowali, że dodatkowo znajduje się na niej miejsce dla ośmiu wzgórków, co sugeruje posiadanie przez welociraptora czternastu lotek drugorzędnych. Dla porównania Archeopteryx miał ich dwanaście, Microraptor osiemnaście, a Rahonavis dziesieć. Dodatkowo badacze zasugerowali, że welociraptor, choć był niezdolny do lotu, mógł pochodzić od latających przodków. Hipoteza ta jest przez większość naukowców odrzucana. Uważa się powszechnie, że prymitywne dromeozaurydy, takie jak rahonawis czy mikroraptor, wykształciły zdolność do lotu niezależnie od ptaków. Wprawdzie już wcześniej podejrzewano, że Velociraptor, podobnie jak wcześniejsze dromeozaurydy takie jak Sinornitosaurus czy Microraptor miał pióra, ale badania te ostatecznie to potwierdziły.
U welociraptora, jak u jego krewnych, występowała cała seria cech szkieletu łączących je z ptakami. Nie powinno to dziwić, ponieważ analizy filogenetyczne wskazują, że Deinonychosauria (Dromaeosauridae + Troodontidae) to takson siostrzany ptaków i ich najbliższych krewnych (Avialae).
''Szybki rabuś'' posiadał kość życzeń znaną powszechnie jako furcula powstałą ze zrośniętych obojczyków. U ptaków ta kość gromadzi energię elastyczną i ułatwia uderzanie skrzydłami w czasie lotu. U welociraptora kość ta posiada typowy kształt - rozchylonej litery ''V''. Czaszka tego blisko spokrewnionego z ptakami dinozaura była długą i wąska. Patrząc z boku można zauważyć, że górna powierzchnia pyska jest wklęsła. Ta cecha pozwala szybko rozróżnić welociraptora od deinonycha. Ponadto czaszka welociraptora jest pełna różnych zagłębień, w których były przymocowane mięśnie szczęki umożliwiające gryzienie i przeżuwanie pokarmu. Szyja welociraptora była wygięta w kształt litery ''S''. Jak u inych teropodów, żebra były połączone stawowo z kręgami piersiowymi, co chroniło delikatnie wnętrzności przed uszkodzeniem w czasie walki. Welociraptor w czasie biegu przybierał postawę bardziej nachyloną niż podczas chodu czy odpoczynku. Ponadto w czasie biegu szyja welociraptora bardziej się wyginała. Powszechnie uważa się, że welociraptory żyły w stadach. Wprawdzie nie ma na to dowodów kopalnych, ale ponieważ zostało to udowodnione u jego bliskiego krewnego - deinonycha, więc można przypuszczać, że welociraptor zachowywał się podobnie. Teoria ''stadnego welociraptora'' jest negowana, gdyż znajdowano jak dotąd jedynie skamieniałości samotnych welociraptorów. Być może dromeozauryd ten potrafił biec z prędkością do 55 km/h. Można przypuszczać, że welociraptor opiekował się swymi młodymi, podobnie jak jego bliscy krewni.
W 2005 w wyemitowanym przez BBC programie popularnonaukowym ''The Truth About Killer Dinosaurs'' naukowcy próbowali symulować starcie welociraptora z protoceratopsem na podstawie słynnej skamieliny przedstawiającej te dinozaury walczące ze sobą. W czasie eksperymentu wykazano, że welociraptor nie wypruł swojej ofierze wnętrzności, tylko przebił jej skórę. Ustalano też, że być może przekłuł ofierze niezbędne do życia tętnice. Zasymulowano też starcie welociraptora z niezindentyfikowanym ankylozaurem. Ustalano, że szpon ''szybkiego złodzieja'' nie mógł przebić pancerza ankylozaura i że uderzenie maczugi ankylozaura mogło zabić ''szybkiego rabusia''. Eksperyment wykazał, że takie starcie wygrał by ankylozaur, choć velociraptor bez problemu mógł zabić młodego ''pancernego''. Coraz popularniejsza jest teoria według której welociraptor, podobnie jak przynajmniej część innych dinozaurów, był stałocieplny. Dowodami na to jest upierzenie welociraptora i jego bliskie pokrewieństwo z ptakami, które są stałocieplne. Niektórzy badacze twierdzą, że welociraptor prowadził nadrzewny tryb życia, podobnie jak jego krewny Microraptor, a potężne pazury nie służyły do walki tylko do wspinaczki po drzewach.

Klasyfikacja
Velociraptor jest najczęściej zaliczany do podrodziny Velociraptorinae. Podrodzina owa jest określona jako ''dinozaury które są bliżej spokrewnione z welociraptorem niż z pozostałymi dromeozaurami''. Początkowo do tej grupy zaliczano wyłącznie welociraptora. Najnowsze badania zaliczają do tej podrodziny oprócz welociraptora: deinonycha, tsaagana i czasami saurornitholestesa (Turner, 2007). Potencjalnym przedstawicielem welociraptorynów jest także Bambiraptor, uważany kiedyś za przedstawiciela rodzaju Velociraptor. Niektóre badania (Senter, 2007) wskazują jednak, że te dromeozaurydy nie tworzą kladu, co może być jednak wynikiem małej ilości uwzględnionych w badaniu dromeozaurydów (15 u Turnera i tylko 6 u Sentera).
Nieliczni badacze zaliczają welociraptora do ptaków (Aves), a dokładniej do rzędu Archaeopterygiformes. Jednak nie jest to teoria popularna i większość badaczy ją odrzuca. Warto wiedzieć, że w latach 80. XX wieku amerykański paleontolog Gregory Paul wysunął teorię, według której Deinonychus antirrhopus jest gatunkiem rodzaju Velociraptor. Teoria ta jednak została powszechnie odrzucona.
Co ciekawe, początkowo zaliczono welociraptora do rodziny Megalosauridae.

Velociraptor w kulturze masowej
Velociraptor występował w serialach ''Planeta Dinozaurów: Podróż białogrzywej'' i w "Powrót dinozaurów: Pazur olbrzyma". O ile obraz welociraptora w pierwszym z tych serialów jest wiarygodny, w drugim znajdują się się błędy, np. welociraptor jest tam przedstawiony jako nieupierzone zwierzę. Wprawdzie wtedy teoria ''pierzastego szybkiego rabusia'' nie została ostatecznie potwierdzona, więc błąd ten można częściowo usprawiedliwić. Jednak swoją sławę welociraptor zawdzięcza głównie książce Michaela Crichtona "Park Jurajski" i jej ekranizacji wykonanej przez Stevena Spielberga pod tym samym tytułem. Jednak obraz welociraptora przedstawiony zarówno w książce jak i w filmie zawiera sporo znaczących błędów.
Przede wszystkim przedstawione są tam deinonychy (Deinonychus antirrhopus), które zgodnie z teorią Gregory'ego Paula Spielberg uznał za gatunek welociraptora (V. antirrhopus). Lecz nawet osiągające do 3,4 m długości deinonychy są zbyt małe, by można było uznać te raptory za przedstawicieli tego rodzaju. Ponadto książka i film przedstawią je o wiele bardziej inteligentne niż wskazują badania. Pierzaste welociraptory pojawiają się dopiero w trzeciej części filmu, a ponadto są tylko częściowo upierzone.


Velociraptor Osborn, 1924
Velociraptor mongoliensis Osborn, 1924
Velociraptor osmolskae Godefroit i inni, 2008
Ovoraptor djadochtar nomen nudum = Velociraptor mongoliensis




Na podstawie angielskiej i polskiem wikipedii, czasopisma ''Dinozaury'', forum http://www.dinozaury.com oraz

Senter, P. (2007). "A new look at the phylogeny of Coelurosauria (Dinosauria: Theropoda)." Journal of Systematic Palaeontology, (doi:10.1017/S1477201907002143)

Turner, Alan H.; Pol, Diego; Clarke, Julia A.; Erickson, Gregory M.; and Norell, Mark (2007). "A basal dromaeosaurid and size evolution preceding avian flight". Science 317: 1378–1381. doi:10.1126/science.1144066.

[d_m]

W pogrubionym fragmencie omyłkowo użyłeś nazwy V. mongoliensis zamiast V. osmolskae.

[szerman]

Nie wiem jak, ale nie zauważyłem ostatecznej wersji (bez krzaczków) i do ED wrzuciłem wersję z chińskimi znakami, które ponad godzinę ręcznie poprawiałem...:
http://www.encyklopedia.dinozaury.com/i ... lociraptor
Opis zapewne do weryfikacji.

[Dino]

Wprowadziłem kilka poprawek. IGM 100/980 pochodzi z mongolskiego stanowiska Khulsan (formacja Baruungoyot; zapisane jako Khulson w Norell & Makovicky, 1999), nieprawidłowa informacja o północnochińskiej (czyli prawdopodobnie Bayan Mandahu) genezie tych szczątków musi pochodzić z polskiej wikipedii.

Velociraptor jest typowy dla Djadokhta (i zbliżonego litologicznie Bayan Mandahu), ostatnio również stwierdzono jego obecność w basenie Alxa (wraz z typowo dżadochtańską fauną protoceratopsową). Nieliczne szczątki dromeozaurydów z młodszej formacji Baruungoyot, sugerują obecność krewniaka Velociraptor również w osadach z bagaceratopsami. Poza okazem zebranymi przez AMNH, przynajmniej pięć fragmentarycznych okazów Velociraptor sp. znajduje się w warszawskich zbiorach z lat 70., z czego, zdaje się, tylko jeden został opisany (ZPAL MgD-I/97; Barsbold & Osmólska, 1999). O możliwej odrębności gatunkowej okazu z AMNH pisał Mortimer: http://theropoddatabase.com/Dromaeosaur ... aniosaurus

Obecnie oryginał mieści się w archiwach Mongolskiego Centrum Paleontologicznego w Ułan Bator.

Miałem okazję oglądać ten okaz, trzymany jest w dosyć kiepskich warunkach (w podziemiach MPC; na wszystkich wystawach znajdują się odlewy). MPC w Ułan Bator jednak wciąż się rozbudowuje, więc może w przyszłości okaz będzie lepiej eksponowany.