Forum Dinozaury.com

Głośny ogromny pliozaur z Krzyżanowic okazuje się nie być pliozaurem i nie być z Krzyżanowic:

Madzia, D., Szczygielski, T., and Wolniewicz, A.S. 2021. The giant pliosaurid that wasn’t—revising the marine reptiles from the Kimmeridgian, Upper Jurassic, of Krzyżanowice, Poland. Acta Palaeontologica Polonica
http://app.pan.pl/archive/published/app ... 952020.pdf

Ciekawy artykuł o ewolucji kosteczek słuchowych w linii ssaczej:

Wang, J., Wible, J. R., Guo, B., Shelley, S. L., Hu, H., Bi, S. (2021). A monotreme-like auditory apparatus in a Middle Jurassic haramiyidan. Nature, 1-5.
https://www.nature.com/articles/s41586-020-03137-z

Mało paleo, ale przyda się w interpretowaniu kopalnych form. U warana zanikł łuk kostny za oczodołem. Sprawdzono jak to wpływa na jego mechanikę czaszki, porównując z inną drapieżną jaszczurką: Salvator merianae. U tej drugiej łuk kostny jest kompletny. Okazuje się, że utrata łuku nie osłabiła jego zdolności gryzienia ani wytrzymałości czaszki:

Dutel, H., Gröning, F., Sharp, A. C., Watson, P. J., Herrel, A., Ross, C. F., Jones, M. E. H., Evans, S., Fagan, M. J. (2021). Comparative cranial biomechanics in two lizard species: impact of variation in cranial design. Journal of Experimental Biology.
https://jeb.biologists.org/content/earl ... 1.abstract

Ślady ugryzień na płytkach kostnych aetozaurów dowodzą ataków ze strony niedinozaurowych archozauromorfów:

Drymala, S. M., Bader, K., & Parker, W. G. (2021). Bite marks on an aetosaur (Archosauria, Suchia) osteoderm: assessing Late Triassic predator-prey ecology through ichnology and tooth morphology. Palaios, 36(1), 28-37.
https://pubs.geoscienceworld.org/sepm/p ... m=fulltext

Ukazał się ciekawy artykuł o biogeografii metopozaurów (pomijam aspekt stratygraficzny). Spencer Lucas uważa, że globalny wzrost wilgotności klimatu w karniku "Carnian pluvial episode" umożliwił rozprzestrzenienie się metopozaurów z rodzaju Metoposaurus w różne części Pangei. Potem nastąpiło osuszenie klimatu, które doprowadziło do izolacji i endemiczności młodszych taksonów. Podobnie można interpretować zapis kopalny fitozaurów.

Lucas, S.G. Biochronology of Late Triassic Metoposauridae (Amphibia, Temnospondyli) and the Carnian pluvial episode. Annales Societatis Geologorum Poloniae, w druku. doi: 10.14241/asgp.2020.29
http://www.asgp.pl/sites/default/files/ ... _Lucas.pdf

Na łamach tego samego czasopisma ukazał się artykuł o kręgowcach z dolnych warstw gogolińskich (środkowy trias):

Antczak, M., Ruciński, M.R., Stachacz, M., Matysik, M., Król, J.J. Diversity of vertebrate remains from the Lower Gogolin Beds (Anisian) of southern Poland. Annales Societatis Geologorum Poloniae, w druku. doi: 10.14241/asgp.2020.22
https://geojournals.pgi.gov.pl/asgp/art ... 9011/20677

Metoposaurus znany jest tylko z zon kręgowcowych datowanych na karnik.
Zony te datujemy na karnik, ze względu na szczątki charakterystycznych dla karniku kręgowców, np. Metoposaurus.
Metoposaurus znany jest tylko z zon kręgowcowych datowanych na karnik.
Zony te datujemy na karnik, ze względu na szczątki charakterystycznych dla karniku kręgowców, np. Metoposaurus.

Tak, pseudostratygrafia w wykonaniu Lucasa, to klasyczny przykład błędnego koła w rozumowaniu. Problem jest powszechnie znany w środowisku paleo, ale nie wiem, czy go kiedyś poruszaliśmy na forum?

Potwierdza się, że triasowe "pachycefalozaury" z Indii to archozauromorfy pokrewne do grubogłowego Triopticus. Właśnie ustanowiono dla nich nazwę gatunkową Kranosaura kuttyi (łącznie te dwa gatunki należą do nowo nazwanego kladu Protopyknosia).

Nesbitt S.J., Stocker M.R., Chatterjee S., Horner J.R., Goodwin M.B. 2021. A remarkable group of thick‐headed Triassic Period archosauromorphs with a wide, possibly Pangean distribution. Journal of Anatomy. https://doi.org/10.1111/joa.13414

Nowa, kompletna czaszka aetozaura Typothorax:

Reyes, W. A., Parker, W. G., & Marsh, A. D. (2021). Cranial Anatomy and Dentition of the Aetosaur Typothorax coccinarum (Archosauria: Pseudosuchia) from the Upper Triassic (Revueltian–Mid Norian) Chinle Formation of Arizona. Journal of Vertebrate Paleontology, e1876080.
https://www.tandfonline.com/doi/full/10 ... Ji5FgDHk9q

I duża niespodzianka, lagerpeton był bardzo ważnym zwierzęciem w dyskusji nad początkami dinozaurów i pterozaurów. Niestety nasza wiedza o nim ograniczała się tylko do tylnej części szkieletu. Właśnie opisano nowy okaz lagerpetona, która zawiera elementy ręki!

McCabe, M. B., & Nesbitt, S. J. (2021). The first pectoral and forelimb material assigned to the lagerpetid Lagerpeton chanarensis (Archosauria: Dinosauromorpha) from the upper portion of the Chañares Formation, Late Triassic. Palaeodiversity, 14(1), 121-131.
https://bioone.org/journals/Palaeodiver ... 14.a5.full

Agama z birmańskiego bursztynu (99 milionów lat)!

Wagner, P., Stanley, E.L., Daza, J.D., Bauer, A.M. 2021. A new agamid lizard in mid-Cretaceous amber from northern Myanmar. Cretaceous Research, w druku.
https://doi.org/10.1016/j.cretres.2021.104813

Nowy, ciekawy wąż z Messel:

Smith, K. T., Scanferla, A. (2021). A nearly complete skeleton of the oldest definitive erycine boid (Messel, Germany). Geodiversitas, 43(1), 1-24.
https://doi.org/10.5252/geodiversitas2021v43a1

Analiza różnorodności rozmiarów, kształtu żuchwy i zębów gadów łuskonośnych w mezozoiku:

Herrera-Flores, J. A., Stubbs, T. L., & Benton, M. J. (2021). Ecomorphological diversification of squamates in the Cretaceous. Royal Society Open Science, 8(3), 201961.
https://doi.org/10.1098/rsos.201961

Czyżby kolejna jaszczurka z triasu?

Sues, H. D., & Kligman, B. T. (2021). A new lizard-like reptile from the Upper Triassic (Carnian) of Virginia and the Triassic record of Lepidosauromorpha (Diapsida, Sauria). Journal of Vertebrate Paleontology, e1879102.
https://doi.org/10.1080/02724634.2021.1879102

Rekiny eksperymentowały z podwodnym lotem na długo przed mantami (albo przynajmniej z anatomią przypominającą manty).
(Okładka Science ewidentnie nawiązuje do albumu "Nevermind" Nirvany).

Romain Vullo, Eberhard Frey, Christina Ifrim, Margarito A. González González, Eva S. Stinnesbeck & Wolfgang Stinnesbeck (2021)
Manta-like planktivorous sharks in Late Cretaceous oceans.
Science 371(6535): 1253-1256
https://science.sciencemag.org/content/371/6535/1253

Pojawiła się ważna praca, preprint dostępny był już od jakiegoś czasu:
Lack of support for Deuterostomia prompts reinterpretation of the first Bilateria
https://advances.sciencemag.org/content/7/12/eabe2741
W skrócie: w ostatnich latach pojawiło się wiele rekonstrukcji filogenezy zwierząt i co ciekawe, wsparcie dla Deuterostomia nie było w nich szczególnie silnie, a w kilku przypadkach wręcz, to parafiletyzm był preferowany. W nowym badaniu wykazano, że wsparcie dla monofiletyzmu Deuterostomia może być artefaktem, a wiele z proponowanych synapomorfii molekularnych dla tej grupy, może być plezjomorfiami. A co z morfologią? Nie od dziś wiadomo, że wiele cech "typowych" dla Deuterostomia występuje też u Protostomia, nawet sama wtóroustość. Wynikałoby z tego, że wspólny przodek zwierząt dwubocznie symetrycznych mógł być z definicji wtóroustym. Ważną cechą wyłączną dla Deuterostomia pozostają szczeliny skrzelowe (lub ich homologi).

Czytałem pracę jeszcze w formie preprintu. Bardzo ciekawy głos w dyskusji na temat "kształtu" Deuterostomia. Słabe wsparcie nie oznacza jednak wsparcia dla alternatywnej topologii. Często autorzy usuwali Xenoturbella z tych analiz, co też mogło mieć znaczenie. Chętnie będę obserwował jak będzie się rozwijała dalsza dyskusja nad topologią Bilatelaria.
Natomiast wnioski odnoszące się do zmian morfologicznych nie są dla mnie zaskoczeniem. Np. szczecioszczękie od dawna są poza Deuterostomia. Prof. Dzik od dawna na swoich wykładach i podręcznikach postuluje plezjomorficzny charakter zwierząt wtóroustych. Nie wiem na ile to był popularny pogląd wśród innych badaczy.

Utahraptor pisze:Czytałem pracę jeszcze w formie preprintu. Bardzo ciekawy głos w dyskusji na temat "kształtu" Deuterostomia. Słabe wsparcie nie oznacza jednak wsparcia dla alternatywnej topologii. Często autorzy usuwali Xenoturbella z tych analiz, co też mogło mieć znaczenie. Chętnie będę obserwował jak będzie się rozwijała dalsza dyskusja nad topologią Bilatelaria.

Według wcześniejszej pracy (części) tych samych autorów Xenoturbella jest raczej dość bliskim krewnym szkarłupni i półstrunowców niż bazalnym Bilateria, więc jej usunięcie może nie mieć aż tak wielkiego wpływu. Tak czy siak, szczegóły tej "nowej filogenezy" zwierząt zmieniały się w ostatnich latach tak często, że nie przywiązuję się zanadto do wyników nowych analiz

Ag.Ent pisze: ↑

21 marca 2021, o 13:42

Tak czy siak, szczegóły tej "nowej filogenezy" zwierząt zmieniały się w ostatnich latach tak często, że nie przywiązuję się zanadto do wyników nowych analiz

Na tej szachownicy faktycznie jest jeszcze kilka skaczących gońców (np. Ctenophora), czy politomii, ale uważam że od kilku(-nastu) lat mamy zaskakująco stabilne drzewo molekularne zwierząt, a kolejne badania tylko próbują umiejscowić jokery i formy wtórnie uproszczone. Neontologiczne dane morfologiczne, dane paleontologiczne i evo-devo dość sprawnie dopasowują się do tej nowej syntezy.

Pierwszy ichtiozaur z Antarktydy i wiele innych informacji o tych gadach z południowych kontynentów:

Campos, L., Fernández, M. S., Herrera, Y., Talevi, M., Concheyro, A., Gouiric-Cavalli, S., O'Gormand, J. P., Santillana, S. N., Acosta-Burlaille, L., Moly, J. J., Reguero, M. A. 2021. Bridging the southern gap: First definitive evidence of Late Jurassic ichthyosaurs from Antarctica and their dispersion routes. Journal of South American Earth Sciences, w druku.
https://doi.org/10.1016/j.jsames.2021.103259

Wulkanizm dekański nie był wystarczający dla spowodowania wymierania K-Pg?

Andres Hernandez Nava, Benjamin A. Black, Sally A. Gibson, Robert J. Bodnar, Paul R. Renne, and Loÿc Vanderkluysen (2021)
Reconciling early Deccan Traps CO2 outgassing and pre-KPB global climate.
Proceedings of the National Academy of Sciences 118 (14): e2007797118
doi: https://doi.org/10.1073/pnas.2007797118


Z kolei anomalia irydowa znaleziona w samej strukturze (pierścieniu szczytowym) krateru Chixculub bezpośrednim dowodem na powiązanie impaktu z samą granicą K-Pg.

Steven Goderis et al. (2021)
Globally distributed iridium layer preserved within the Chicxulub impact structure.
Science Advances 7(9): eabe3647
DOI: 10.1126/sciadv.abe3647
https://advances.sciencemag.org/content/7/9/eabe3647

Chinlechelys from the Upper Triassic of New Mexico, USA, and the origin of turtles
Lichtig, Asher J. & Lucas, Spencer G. 2021.
Palaeontologia Electronica 24 (1): a13
https://palaeo-electronica.org/content/ ... inlechelys

No nie powiem... wygląda mocno kontrowersyjnie w kontekście budowanego w ostatnich latach konsensusu.
Eunotosaurus -> Synapsida
Pappochelys -> Sauropterygia
żółwie z parejazaurów

Rzeczywiście kontrowersyjne. Nie mniejszym zaskoczeniem są wnioski Villaseñor-Amadora i in., że wiele wczesnych jaszczurek była dwunożna:

Villaseñor-Amador, D., Suárez, N. X., Cruz, J. A. 2021. Bipedalism in Mexican Albian lizard (Squamata) and the locomotion type in other Cretaceous lizards. Journal of South American Earth Sciences, w druku. doi:10.1016/j.jsames.2021.103299

Mamy kolejną triasową hatterię (Trullidens purgatorii), która pokazuje, że przystosowania do roślinożerności były w tej grupie szerzej rozprzestrzenione niż nam się to wydawało:

Kligman, B. T., McClure, W. C., Korbitz, M., Schumacher, B. A. 2021. New sphenodontian (Reptilia: Lepidosauria) from a novel Late Triassic paleobiota in western North America sheds light on the earliest radiation of herbivorous lepidosaurs. Journal of Paleontology, 1-18.
https://doi.org/10.1017/jpa.2021.22

kryty_niekrytyczny pisze: Na tej szachownicy faktycznie jest jeszcze kilka skaczących gońców (np. Ctenophora), czy politomii, ale uważam że od kilku(-nastu) lat mamy zaskakująco stabilne drzewo molekularne zwierząt, a kolejne badania tylko próbują umiejscowić jokery i formy wtórnie uproszczone. Neontologiczne dane morfologiczne, dane paleontologiczne i evo-devo dość sprawnie dopasowują się do tej nowej syntezy.

Tylko co jest formą wtórnie uproszczoną? Większość badań filogenomicznych wskazywała, że najbardziej pierwotną (bazalną) linią zwierząt są Ctenophora, a gąbki są wtórnie uproszczone, natomiast obecnie znowu sytuacja wydaje się powracać do "normy" - tzn. że gąbki (i może też Placozoa) są jednak pierwotną linią.

W kwestii pracy o żółwiach - rzeczywiście jest bardzo kontrowersyjna. Nie sądzę, by większość żółwiologów zgodziła się z większością filogenetycznych konkluzji artykułu.

No i HICIOR! Opis późnotriasowego stanowiska w Kocurach, w tym ustanowienie nowego gatunku aetozaura - Kocurypelta silvestris. Gratulacje dla wszystkich autorów! Zabieram się do lektury

Łukasz Czepiński, Dawid Dróżdż, Tomasz Szczygielski, Mateusz Tałanda,Wojciech Pawlak, Antoni Lewczuk, Adam Rytel & Tomasz Sulej. 2021. An Upper Triassic Terrestrial Vertebrate Assemblage from the Forgotten Kocury Locality (Poland) with a New Aetosaur Taxon. Journal of Vertebrate Paleontology, https://doi.org/10.1080/02724634.2021.1898977

Nowy pterozaur z grupy Darwinoptera. Z przeciwstawnym kciukiem.
Palec środkowy jeszcze nie przystosowany do wystawiania jak u ludzi - więc tu się kończą podobieństwa.
A new darwinopteran pterosaur reveals arborealism and an opposed thumb
https://www.cell.com/current-biology/fu ... 21)00369-9

Zęby cynodonta Polonodon woznikiensis (znanego dotąd, jak wskazuje nazwa, z Woźnik) opisano z Krasiejowa. Wśród autorów dwóch użytkowników naszego forum.

Sulej T., Kowalski J., Bodzioch A., Hara E. 2021. Eucynodont teeth from the Late Triassic of Krasiejów, Southern Poland. Historical Biology. https://doi.org/10.1080/08912963.2021.1881958

Linkuję dwie ciekawe prace filogenetyczne:

Benoit J, Ford DP, Miyamae JA, Ruf I. 2021. Can maxillary canal morphology inform varanopid phylogenetic affinities? Acta Palaeontologica Polonica. https://doi.org/10.4202/app.00816.2020

Waranopidy były tradycyjnie uznawane za bazalne synapsydy (a więc byłaby bliżej spokrewniona ze ssakami niż z gadami), jednak niedawna analiza filogenetyczna zasugerowała, że grupa ta reprezentuje bazalne zauropsydy (czyli byłaby bliższa gadom niż ssakom). Budowa kanału szczękowego u zauropsydów Prolacerta i Orovenator różni się jednak od obecnej u waranopida Varanosaurus (który jest pod tym względem bardzo podobny do terapsydów). Możliwe więc, że Varanopidae były jednak synapsydami (choć trzeba pamiętać, że zbadano tu tylko jedną strukturę anatomiczną).

Spiekman SNF, Fraser NC, Scheyer TM. 2021. A new phylogenetic hypothesis of Tanystropheidae (Diapsida, Archosauromorpha) and other "protorosaurs", and its implications for the early evolution of stem archosaurs. PeerJ 9: e11143. https://doi.org/10.7717/peerj.11143

Wielka praca o filogenezie "protorozaurów" (czyli tanystrofów i pokrewnych taksonów). Ciekawostki po bardzo pobieżnym przejrzeniu: Ozimek może być pokrewny wczesnotriasowej czatkowielli z Czatkowic (choć Sharovipteryx nie był uwzględniony), a Tanystropheus antiquus może wcale nie być tanystrofem, lecz taksonem blisko spokrewnionym z dinocefalozaurem. Dalsze prace anatomiczne i taksonomiczne nad tymi formami są jednak koniecznością.

Ag.Ent pisze: ↑

6 kwietnia 2021, o 11:34

Łukasz Czepiński, Dawid Dróżdż, Tomasz Szczygielski, Mateusz Tałanda,Wojciech Pawlak, Antoni Lewczuk, Adam Rytel & Tomasz Sulej. 2021. An Upper Triassic Terrestrial Vertebrate Assemblage from the Forgotten Kocury Locality (Poland) with a New Aetosaur Taxon. Journal of Vertebrate Paleontology, https://doi.org/10.1080/02724634.2021.1898977

W radiowej trójce właśnie omawiają stanowisko Kocury

No tak, jakiś czas temu napisali do mnie ludzie z PAP w tej sprawie. Sam jestem zaskoczony zainteresowaniem medialnym, bo, eufemicznie rzecz ujmując, sporo ciekawszych rzeczy z polskiej paleontologii umykało uwadze mediów.

Dino pisze: ↑

13 maja 2021, o 17:11

No tak, jakiś czas temu napisali do mnie ludzie z PAP w tej sprawie. Sam jestem zaskoczony zainteresowaniem medialnym, bo, eufemicznie rzecz ujmując, sporo ciekawszych rzeczy z polskiej paleontologii umykało uwadze mediów.

Ano, zainteresowanie mediów na pstrym koniu jeździ ;) Do PAP-owskiego serwisu naukowego chyba najłatwiej trafić po prostu pisząc o danym artykule do jednego z redaktorów serwisu. Jeśli temat zostanie uznany za interesujący to jest spora szansa, że notka na jego temat ukaże się w portalu. Mój kolega robił tak wielokrotnie i mu się udawało ;) A tutaj artykuł PAP o Kocurach: https://naukawpolsce.pap.pl/aktualnosci ... urach.html

Dorzucam też link do publikacji o ewolucji roślinożerców w triasie i wczesnej jurze:
Singh S.A., Elsler A., Stubbs T.L., Bond R., Rayfield E.J., Benton M.J. 2021. Niche partitioning shaped herbivore macroevolution through the early Mesozoic. Nature Communications 12: 2796. https://doi.org/10.1038/s41467-021-23169-x

Nowy artykuł na temat anatomii i filogenezy Weigeltisauridae/Coelurosauravidae w oparciu o niemal kompletny szkielet jednego z gatunków.
Osteology, relationships and functional morphology of Weigeltisaurus jaekeli (Diapsida, Weigeltisauridae) based on a complete skeleton from the Upper Permian Kupferschiefer of Germany
https://peerj.com/articles/11413/