Dinozaury - nowe informacje 2018

[Ag.Ent]

Dzień dobry po przerwie

Czas zacząć nowy rok w dinozaurologii! W "Scientific Reports" ukazała się ważna (tak sądzę po pobieżnym przejrzeniu) praca o chińskich "dinoptakach". Analizy histologiczne pokazują, które okazy były młodociane, a które już dorosłe.

Prondvai E., Godefroit P., Adriaens D., Hu D. 2018. Intraskeletal histovariability, allometric growth patterns, and their functional implications in bird-like dinosaurs. Scientific Reports 8: 258. https://doi.org/10.1038/s41598-017-18218-9

Przy drugiej pracy można mieć wątpliwości, czy powinna znaleźć się w tym temacie, czy w niedinozaurowym (w zależności od preferowanej koncepcji filogenetycznej), ale - poniekąd wbrew samym autorom - umieszczę ją tutaj. Triasowy północnoamerykański Caseosaurus może być przedstawicielem herrerazaurów (podobnie jak europejski Saltopus), herrerazaury nie są jednak dinozaurami (co nie jest zaskakującym wynikiem, jeśli spojrzy się na nazwisko pierwszego autora).

Baron M.G., Williams M.E. 2018. A re-evaluation of the enigmatic dinosauriform Caseosaurus crosbyensis from the Late Triassic of Texas, USA and its implications for early dinosaur evolution. Acta Palaeontologica Polonica. https://doi.org/10.4202/app.00372.2017

[Ag.Ent]

Nowy (i duży) artykuł o archeopteryksie, zawierający opis nowego, dwunastego (właściwie to jedenastego, bo odpada Ostromia) okazu, i o wiele więcej.

Rauhut OWM, Foth C, Tischlinger H. 2018. The oldest Archaeopteryx (Theropoda: Avialiae): a new specimen from the Kimmeridgian/Tithonian boundary of Schamhaupten, Bavaria. PeerJ 6:e4191. https://doi.org/10.7717/peerj.4191

[szerman]

Przydałoby się przypiąć temat.

Nowy (i duży) artykuł o archeopteryksie, zawierający opis nowego, dwunastego (właściwie to jedenastego, bo odpada Ostromia) okazu, i o wiele więcej.

Rauhut OWM, Foth C, Tischlinger H. 2018. The oldest Archaeopteryx (Theropoda: Avialiae): a new specimen from the Kimmeridgian/Tithonian boundary of Schamhaupten, Bavaria. PeerJ 6:e4191. https://doi.org/10.7717/peerj.4191

Chyba szykuje się dość spora aktualizacja w naszym ED?

[nazuul]

Miesięcznie wychodzi ok. kilkunastu publikacji, które powodują potrzebę dokonania szerszych zmian w ED (dotyczących co najmniej wielu haseł w niedużym stopniu lub w znacznym niewielu). Opisanie nowego okazu dobrze poznanego taksonu z reguły dotyczy tylko tego taksonu (akurat inaczej było z poprzednim 'archiem'). Tak też jest w tym przypadku (poza drobnostkami do uzupełnienia np. w 'haśle' Archaeopterygidae, bo potwierdzono w tej pracy zauważoną przeze mnie wątpliwość co do przypisania zębów z Francji).
Hasło o Archaeopteryx jest w trakcie opracowywania, choć kiepsko to idzie, tak jak aktualizacja haseł o grupach teropodów, która w ciągu kilku miesięcy nie ruszy.
Może raczej należałoby odkleić stare tematy?

[Utahraptor]

Ta praca znacznie ułatwi pracę nad hasłem o archeopteryksie. Dużo informacji w jednym miejscu, uporządkowana taksonomia, datowanie itd. Dobrze się stało, że ta praca się ukazała. Może teraz prace nad hasłem ruszą do przodu.
Popieram odklejenie tematów starszych niż 2017.

[Utahraptor]

Udało się dokładnie poznać budowę czaszki massospondyla:

Chapelle, K. E., & Choiniere, J. N. (2018). A revised cranial description of Massospondylus carinatus Owen (Dinosauria: Sauropodomorpha) based on computed tomographic scans and a review of cranial characters for basal Sauropodomorpha. PeerJ, 6, e4224.
https://peerj.com/articles/4224/

Wulkanodont żył dawniej niż nam się wydawało:

Viglietti, P. A., Barrett, P. M., Broderick, T. J., Munyikwa, D., MacNiven, R., Broderick, L., Chapelle, K., Glynn, D., Edwards, S., Zondo, M., Broderick, P., Choiniere, J. N. (2018). Stratigraphy of the Vulcanodon type locality and its implications for regional correlations within the Karoo Supergroup. Journal of African Earth Sciences, 137, 149-156.
https://www.sciencedirect.com/science/a ... 3X17303953

Mikrostruktura kości polarnych hypsilofodontydów:

Woodward, H. N., Rich, T. H., & Vickers-Rich, P. (2018). The bone microstructure of polar “hypsilophodontid” dinosaurs from Victoria, Australia. Scientific reports, 8(1), 1162.
https://www.nature.com/articles/s41598-018-19362-6

Coś o strusiu i powstaniu skrzydeł:
Hutson, J. D., & Hutson, K. N. (2018). Retention of the flight-adapted avian finger-joint complex in the Ostrich helps identify when wings began evolving in dinosaurs. Ostrich, 1-14.
http://www.tandfonline.com/doi/abs/10.2 ... 17.1422566

[Utahraptor]

Tanaka, K., Zelenitsky, D.K., Therrien, F., Kobayashi, Y. 2018. Nest substrate reflects incubation style in extant archosaurs with implications for dinosaur nesting habits. Scientific Reportsvolume 8, Article number: 3170.
https://www.nature.com/articles/s41598-018-21386-x

Maidment, S., Woodruff, D. C., & Horner, J. (2017). A new specimen of the ornithischian dinosaur Hesperosaurus mjosi from the Upper Jurassic Morrison Formation of Montana, USA, and implications for growth and size in Morrison stegosaurs. Journal of Vertebrate Paleontology.
https://www.tandfonline.com/doi/full/10 ... src=recsys

[Dino]

Zróżnicowana ornamentacja czaszek dinozaurów rogatych raczej nie powstała w wyniku rozpoznawania gatunków (jako bariera przed krzyżowaniem). Niewykluczone, że przyczyną szybkiego rozwoju takich kosztownych struktur jest obustronny dobór płciowy.

Andrew Knapp, Robert J. Knell, Andrew A. Farke, Mark A. Loewen & David W. E. Hone (2018)
Patterns of divergence in the morphology of ceratopsian dinosaurs: sympatry is not a driver of ornament evolution.
Proceedings of the Royal Society B 2018 285 20180312
DOI: 10.1098/rspb.2018.0312
http://rspb.royalsocietypublishing.org/ ... 5/20180312

[nazuul]

Link nie działa. Za to ten tak:
http://dx.doi.org/10.1098/rspb.2018.0312

Wnioski są od dawna znane i oczywiste.
Hipoteza "species recognition" to chyba najgłupsza jaką wymyślono na ten temat a ciągle jest grupa naukowców, którzy ją forsują.

[Utahraptor]

Ukaże się artykuł o szkielecie pozaczaszkowym Buitreraptor gonzalezorum:

Gianechini, F. A., Makovicky, P. J., Apesteguía, S., & Cerda, I. (2018). Postcranial skeletal anatomy of the holotype and referred specimens of Buitreraptor gonzalezorum Makovicky, Apesteguía and Agnolín 2005 (Theropoda, Dromaeosauridae), from the Late Cretaceous of Patagonia (No. e26450v1). PeerJ Preprints.
https://peerj.com/preprints/26450/

Rana zadana przez drapieżnika doprowadziła lufengozaura do choroby:

Xing, L., Rothschild, B. M., Randolph-Quinney, P. S., Wang, Y., Parkinson, A. H., & Ran, H. (2018). Possible bite-induced abscess and osteomyelitis in Lufengosaurus (Dinosauria: sauropodomorph) from the Lower Jurassic of the Yimen Basin, China. Scientific Reports, 8(1), 5045.
https://www.nature.com/articles/s41598-018-23451-x

[Ag.Ent]

Ukaże się artykuł o szkielecie pozaczaszkowym Buitreraptor gonzalezorum:

Cytujesz preprint, podczas gdy w tym tygodniu ukazała się już finalna wersja artykułu, po recenzjach:

Gianechini FA, Makovicky PJ, Apesteguía S, Cerda I. 2018. Postcranial skeletal anatomy of the holotype and referred specimens of Buitreraptor gonzalezorum Makovicky, Apesteguía and Agnolín 2005 (Theropoda, Dromaeosauridae), from the Late Cretaceous of Patagonia. PeerJ 6:e4558. https://doi.org/10.7717/peerj.4558

[Dino]

Loredana Macaluso & Emanuel Tschopp (2018)
Evolutionary changes in pubic orientation in dinosaurs are more strongly correlated with the ventilation system than with herbivory.
Palaeontology (advance online publication)
doi: https://doi.org/10.1111/pala.12362
https://onlinelibrary.wiley.com/doi/pdf ... pala.12362

[Utahraptor]

Ukazała się krytyka artykułu Barona i in., wg którego chilezaur miał być dinozaurem ptasiomiednicznym. Müller i in. twierdzą, że macierz opublikowana przez Barona umieszcza chilezaura w zauropodomorfach. Zespół Barona przyznał się, że umieścił w artykule niewłaściwy plik z macierzą. Właściwa wersja umieszcza tego dinozaura u podstawy ptasiomiednicznych.

Drugi zarzut Müllera i in., to brak tetanurów w macierzy Barona i in., mimo że chilezaur został pierwotnie opisany właśnie jako tetanur. Analiza nie miała więc szans sprawdzić tej alternatywy. Na ten zarzut Baron i Barret nie raczyli odpowiedzieć.
http://rsbl.royalsocietypublishing.org/ ... 3/20170581
http://rsbl.royalsocietypublishing.org/ ... 3/20180002

[Piotr B.]

Frederick M. and Gallup, G. G. Jr. 2017. The demise of dinosaurs and learned taste aversions: The biotic revenge hypothesis. Ideas in Ecology and Evolution 10: 48-54. https://ojs.library.queensu.ca/index.ph ... /view/6802

Czyli nowe wydanie starej hipotezy na temat wymarcia dinozaurów.

[Trochę pomieszali: praca opublikowana 14 lutego 2018 w numerze za rok 2017, natomiast w pdfie widnieje błędna data otrzymania artykułu, 7 July 2018.]

[nazuul]

Interesująca publikacja. Tylko czy jest możliwe to zjawisko w skali globalnej? Wynik Sakamoto i in. (2016) jest skrajny, inne badania inaczej konkludowały, także trudno się na nim opierać.

[Ag.Ent]

Interesująca publikacja. Tylko czy jest możliwe to zjawisko w skali globalnej?

Nie. Praca ta ma zresztą jeszcze kilka mankamentów, jeśli już mamy zajmować się nią na poważnie. Po pierwsze, nawet jeśli przyjąć wnioski Sakamoto i in. za poprawne, to problemem dla hipotezy Fredericka i Gallupa jest to, że wysokie tempo specjacji do końca kredy utrzymywały dinozaury kaczodziobe i rogate, czyli te, które powinny najbardziej cierpieć na upowszechnieniu się toksyn wśród roślin. Po drugie, trudno znaleźć jednoznaczne oddziaływania koewolucyjne pomiędzy dinozaurami a okrytozalążkowymi (Barrett i in. 2001, Butler i in. 2009). Po trzecie, nie wiem, czy uprawnione jest porównywanie przez Fredericka i Gallupa perspektywy "osobniczej" i "ewolucyjnej" - ok, krokodyle (pojedyncze osobniki) nie są w stanie nabyć tej "awersji smaku", ale to nie znaczy, że cała linia ewolucyjna w perspektywie milionów lat też nie jest do tego zdolna. Summa summarum myślę więc, że efekt tej "zemsty biotycznej", jak to określili Frederick i Gallup, był bardzo ograniczony w kwestii wymarcia dinozaurów, o ile w ogóle odegrał jakąś rolę.

[Piotr B.]

Frederick i Gallup zrobili -moim zdaniem- parę ciekawych obserwacji, które zasługiwały na publikację. Nie wiem Ag.Ent.'cie dlaczego nie mielibyśmy się tą pracą "zajmować na poważnie". Praca ma oczywiście swoje problemy:

Odnoszę wrażenie, że jedynym okresem mezozoiku prawdziwej świetności dinozaurów była jura, a w kredzie istotnie dinozaury nieco zanikały. Nisze ekologiczne dinozaurów jurajskich w kredzie stopniowo przejmowały ptaki, zarówno mięsożerne, jak roślinożerne. Staje się to jeszcze jaskrawsze, jeśli wyłączyć z dinozaurów maniraptory oraz być może ornitomimozaury, jako ptaki, często nielotne, wśród których były też formy roślinożerne.

Problem w tym, że ptaki awersji smakowej również nie mają i w tym nie odróżniały się od dinozaurów... Ptaki mają awersję wzrokową, podczas gdy Frederick i Gallup niestety nie próbują przetestować swojego założenia, że dinozaury jej w przeciwieństwie do ptaków nie rozwinęły (za wyjątkiem małych dinozaurów, od których mają pochodzić ptaki).

Ptaki też okropnie ucierpiały w wymieraniu K-Pg. Innymi słowy, był to epizod masowego wymierania nie tylko dinozaurów, ale archozaurów w sensie znacznie ogólniejszym. Rozważania Fredericka i Gallupa mogą w najlepszym wypadku coś wnieść do zrozumienia przemian ekologicznych na przestrzeni kredy, tj. dlaczego jedne grupy archozaurów prosperowały w kredzie lepiej, a inne gorzej. Nie wyjaśniają przyczyny masowego wymarcia wielu grup archozaurów na koniec okresu. Praca jednak podkreśla jasno, że nie podważa innych hipotez, jak asteroida, a omawia tylko dodatkowy czynnik, więc OK.

Hipoteza nie trzyma się kupy. Opisano koprolity i zawartości żołądkowe już trzech różnych rodzajów hadrozaurów z odmiennych formacji geologicznych więc i środowisk. Tym samym Frederick i Gallup kompletnie ignorują literaturę o strategiach pokarmowych u jednej z lepiej prosperujących grup roślinożernych dinozaurów kredowych... Są też koprolity dinozaurów roślinożernych z jury (i jest w opracowaniu mowa zarówno o selektywnej diecie, jak i o spożywaniu roślinnej mieszanki gatunkowej jako hipotetycznie strategii przeciwtoksynowej!). Rozważania Fredericka i Gallupa mają charakter teoretyczny w oderwaniu od zapisu kopalnego i od literatury na temat diety dinozaurów roślinożernych.

[Utahraptor]

Wyszedł artykuł o datowaniu radiometrycznym warstwy dinozaurowej z dolnej części chińskiej formacji Shaximiao. Ma około 159 milionów lat, a więc jest znacznie młodsza niż dotąd sądzono:

Wang, J., Ye, Y., Pei, R., Tian, Y., Feng, C., Zheng, D., & Chang, S. C. (2018). Age of Jurassic basal sauropods in Sichuan, China: A reappraisal of basal sauropod evolution. Geological Society of America Bulletin, w druku.
https://pubs.geoscienceworld.org/gsa/gs ... an-china-a

[Ag.Ent]

Ptaki też okropnie ucierpiały w wymieraniu K-Pg. Innymi słowy, był to epizod masowego wymierania nie tylko dinozaurów, ale archozaurów w sensie znacznie ogólniejszym. Rozważania Fredericka i Gallupa mogą w najlepszym wypadku coś wnieść do zrozumienia przemian ekologicznych na przestrzeni kredy, tj. dlaczego jedne grupy archozaurów prosperowały w kredzie lepiej, a inne gorzej. Nie wyjaśniają przyczyny masowego wymarcia wielu grup archozaurów na koniec okresu.

Owszem, zresztą nie tylko archozaury - podobnie było z wieloma grupami lepidozaurów, a istniały już wówczas linie, których współcześni przedstawiciele żywią się roślinami.

Zostajemy przy diecie dinozaurów - izotopy wapnia w szkliwie sugerują (bez niespodzianki), że spinozaury jadały wodne zwierzęta, a abelizaurydy i karcharodontozaurydy - nie.

Hassler A., Martin J.E., Amiot R., Tacail T., Arnaud Godet F., Allain R., Balter V. 2018. Calcium isotopes offer clues on resource partitioning among Cretaceous predatory dinosaurs. Proceedings of the Royal Society B 285: 20180197. https://doi.org/10.1098/rspb.2018.0197

I przy okazji nowa rekonstrukcja czaszki Confuciusornis:

Elzanowski A., Peters D.S., Mayr. G. 2018. Cranial morphology of the Early Cretaceous bird Confuciusornis. Journal of Vertebrate Paleontology. https://doi.org/10.1080/02724634.2018.1439832

EDIT

Dinozaury gwałtownie zróżnicowały się w odpowiedzi na zmianę klimatu w środkowym karniku - zdecydowany wzrost wilgotności ok. 234-232 mln lat temu

Bernardi M., Gianolla P., Petti F.M., Mietto P., Benton M.J. 2018. Dinosaur diversification linked with the Carnian Pluvial Episode. Nature Communications 9: 1499. https://doi.org/10.1038/s41467-018-03996-1

[Kamil Kamiński]

Kolejne dowody na kanibalizm u tyranozaurydów:

Matthew A. Mclain, David Nelsen, Keith Snyder, Christopher T. Griffin, Bethania Siviero, Leonard R. Brand and Arthur V. Chadwick (2018)
Tyrannosaur cannibalism: a case of a tooth-traced tyrannosaurid bone in the Lance Formation (Maastrichtian), Wyoming.
PALAIOS 33(4): 164-173
http://www.bioone.org/doi/abs/10.2110/palo.2017.076

[Utahraptor]

Dinozaury gwałtownie zróżnicowały się w odpowiedzi na zmianę klimatu w środkowym karniku - zdecydowany wzrost wilgotności ok. 234-232 mln lat temu

Bernardi M., Gianolla P., Petti F.M., Mietto P., Benton M.J. 2018. Dinosaur diversification linked with the Carnian Pluvial Episode. Nature Communications 9: 1499. https://doi.org/10.1038/s41467-018-03996-1

Bardzo ważna praca, dotycząca znalezisk z dobrze wydatowanych miejsc. Aczkolwiek zawsze przy tego typu badaniach jest problem, co było przyczyną, a co skutkiem. Mogło być tak, że dinozaury zróżnicowały się gdzie indziej i wcześniej, a wzrost wilgotności w rejonie Alp po prostu sprawił, że dotarły także w to miejsce.

[Tomasz Singer]

Artykuł z redeskrypcją materiału Gigantspinosaurus sichuanensis przedstawiciela wczesnych stegozaurów z późnej jury Chin.
Link z wolnym dostępem do artykułu:
https://urldefense.proofpoint.com/v2/ur ... NOKQsxs&e=

[Ag.Ent]

Opisano kolejny okaz owiraptorozaura Citipati osmolskae zachowany na gnieździe z jajami, nieco większy od pierwszego. Ponadto w pobliżu holotypu Oviraptor philoceratops odkryto - oprócz skorupek jaj - kości kończyn maleńkiego owiraptora. Prawdopodobnie jest to jedno z piskląt, które po wykluciu nie opuściło gniazda. Sugeruje to, że owiraptory nie były skrajnymi zagniazdownikami, opuszczającymi gniazdo zaraz po wykluciu.

Norell M.A., Balanoff A.M., Barta D.E., Erickson G.M. 2018. A second specimen of Citipati osmolskae associated with a nest of eggs from Ukhaa Tolgod, Omnogov Aimag, Mongolia. American Museum Novitates 3899: 1-44. https://doi.org/10.1206/3899.1
http://digitallibrary.amnh.org/handle/2246/6858.

EDIT

I biomechanika gryzienia u drapieżnych celurozaurów (gorgozaura, dromeozaura, zaurornitolesta i troodona). Troodonty prawdopodobnie polowały na małe i miękkie zwierzęta (głównie bezkręgowce?) ze względu na słabe zęby:

Torices A., Wilkinson R., Arbour V.M., Ruiz-Omeñaca J.I., Currie P.J. 2018. Puncture-and-pull biomechanics in the teeth of predatory coelurosaurian dinosaurs. Current Biology. https://doi.org/10.1016/j.cub.2018.03.042

[Ag.Ent]

Pochodzenie i ewolucja ptasiej budowy ciała na podstawie wielkiej analizy kladystycznej przeprowadzonej przez Andreę Cau. Są m.in. dwie nowe nazwy kladów, wsparcie dla koncepcji Ornithoscelida, owiraptorozaury siostrzane do terizinozaurów, brak monofiletyzmu tradycyjnie rozumianych dromeozaurów i wiele innych.

Cau A. 2018. The assembly of the avian body plan: a 160-million-year long process. Bollettino della Società Paleontologica Italiana, 57 (1): 1-25. doi:10.4435/BSPI.2018.01. http://paleoitalia.org/media/u/archives ... PI_571.pdf

[nazuul]

Mało taksonów, więc niezupełnie wiarygodne w szczegółach wyniki (np. nie ma spinozaurydów).
Z ciekawostek: w parsymonicznej Jianchangosaurus alwarezzauroidem i Xiaotingia bliska skansoriopterygidom a w beyesowskiej standardowe pozycje.
Głupio źle zapisać własny takson (Halzkaraptor).
Z nowych nazw - Maniraptoromorpha potrzebna, Dracohors może być.
Tak na marginesie, się można zastanawiać, którą gałąź (albo choćby którą z faz Cau) trzeba wyrwać z drzewa, żeby ptaki nie były dinozaurami.