: 8 września 2007, o 13:06
Kopalniawiedzy pisze:Dinozaury to ofiary kolizji miÄdzyplanetarnej
Po przeprowadzeniu symulacji komputerowych grupa amerykaĹskich i czeskich naukowcĂłw doszĹa do wniosku, Ĺźe do wyginiÄcia dinozaurĂłw doprowadziĹa pozaziemska kolizja asteroid sprzed 160 mln lat. PowstaĹy w wyniku zderzenia kosmiczny gruz krÄ ĹźyĹ po UkĹadzie SĹonecznym, a jeden z odĹamkĂłw uderzyĹ ostatecznie w ZiemiÄ. Inne trafiĹy w KsiÄĹźyc, Wenus i Marsa, tworzÄ c w ten sposĂłb jedne z najwiÄkszych ich kraterĂłw (Nature).
Wierzymy, Ĺźe istnieje bezpoĹredni zwiÄ zek miÄdzy tym wybuchem, powstaĹym w wyniku tego wydarzenia deszczem [mniejszych] asteroid a potÄĹźnym uderzeniem, ktĂłre miaĹo miejsce 65 mln lat temu i doprowadziĹo, jak sÄ dzimy, do wyginiÄcia dinozaurĂłw - wyjaĹniajÄ dr Bill Bottke z Southwest Research Institute w Boulder i jego czescy wspĂłĹpracownicy David Vokrouhlicky i David Nesforny.
Autorzy bardzo wielu badaĹ dywagowali, co siÄ staĹo w ciÄ gu ostatnich 100-200 mln lat, Ĺźe doprowadziĹo to do znacznego wzrostu uderzeĹ asteroid w ZiemiÄ (odnotowano mniej wiÄcej 2-krotne przekroczenie dĹugoterminowej normy).
Dr Bottke i zespóŠpodjÄli siÄ prĂłby wykazania, Ĺźe spiÄtrzenie to byĹo skutkiem rozbicia 170-kilometrowej skaĹy w pierĹcieniu zlokalizowanym miÄdzy Marsem a Jowiszem. StaĹo siÄ to ok. 160 mln lat temu. Olbrzym roztrzaskaĹ siÄ po kolizji z trzykrotnie od siebie mniejszym (60-km) obiektem. PowstaĹ wtedy rĂłj planetoid (moĹźna go oglÄ daÄ do dzisiaj), znany jako rodzina Baptistina.
Symulacja komputerowa wykazaĹa, Ĺźe pierwotnie rĂłj byĹ wiÄkszy. CzÄĹÄ odĹamkĂłw rozproszyĹa siÄ po UkĹadzie SĹonecznym. Sto osiem milionĂłw lat temu jeden z najwiÄkszych doprowadziĹ do uformowania na KsiÄĹźycu krateru Tycho. Dodajmy, Ĺźe jego Ĺrednica to 85 kilometrĂłw.
Jeszcze bardziej prawdopodobne, Ĺźe wiÄkszy od rzeĹşbiÄ cego powierzchniÄ KsiÄĹźyca kawaĹek skaĹy, byĹa to asteroida o Ĺrednicy ok. 10 km, uderzyĹ w ZiemiÄ, tworzÄ c krater Chicxulub. Dzisiaj jest on fragmentem pĂłĹwyspu Jukatan. To wskutek tego wydarzenia po dinozaurach zostaĹo tylko wspomnienie.
Asteroida 298 Baptistina rozbiĹa siÄ w pobliĹźu czegoĹ, co moĹźna by opisaÄ jako dynamicznÄ superautostradÄ, drogÄ, za poĹrednictwem ktĂłrej wiele obiektĂłw ucieka z pierĹcienia - wyjaĹnia dr Bottke. Zderzenie duĹźych fragmentĂłw skaĹ z planetami UkĹadu SĹonecznego byĹo wiÄc wĹaĹciwie nieuniknione.
Analiza chemiczna materiaĹu z krateru Chicxulub takĹźe pozwoliĹa na powiÄ zanie go ze skaĹami budujÄ cymi obiekty z roju Baptistina.
W komentarzu zamieszczonym na Ĺamach Nature Philippe Claeys i Steve Goderis z Vrije Universieit w Brukseli stwierdzajÄ , Ĺźe hipoteza przypisujÄ ca wyginiÄcie olbrzymich gadĂłw uderzeniu komety przybyĹej z rubieĹźy UkĹadu SĹonecznego jest maĹo prawdopodobna, natomiast zwiÄ zki rodziny Baptistina z tÄ katastrofÄ wydajÄ siÄ duĹźo realniejsze.
Anna BĹoĹska