[opis] Xiaotingia

Wszystko o krwiożerczych "stopach bestii"
Ag.Ent
Kredowy tyranozaur
Kredowy tyranozaur
Posty: 2284
Rejestracja: 19 marca 2009, o 20:55
Imię i nazwisko: Tomasz Skawiński
Lokalizacja: Wrocław

[opis] Xiaotingia

Post autor: Ag.Ent »

Autor: Tomasz Skawiński. Korekta: Maciej Ziegler, Mateusz Tałanda

Xiaotingia (siaotingia)

Długość: 50-60 cm
Masa: 0,82 kg
Miejsce: Chiny (prowincja Liaoning - formacja Tiaojishan)
Czas: późna jura (oksford - 161-155 Ma)
Klasyfikacja:
Dinosauria
Saurischia
Theropoda
Tetanurae
Coelurosauria
Maniraptora
Paraves
Deinonychosauria
Archaeopterygidae

Xiaotingia to rodzaj niewielkiego teropoda z kladu Archaeopterygidae. Żył w późnej jurze na terenie dzisiejszych Chin. Ma duże znaczenie dla badania pochodzenia ptaków.

Budowa
Podobnie jak inne bazalne Paraves, Xiaotingia osiągała stosunkowo niewielkie rozmiary – długość jej czaszki wynosi nieco ponad 6 cm, co długość całego zwierzęcia pozwala oszacować na około 50-60 cm. Masa wynosiła prawdopodobnie ok. 820 gramów. Wymiary te oceniono na podstawie holotypu, będącego w chwili śmierci dorosłym zwierzęciem, na co wskazują zasklepione szwy neurocentralne na wszystkich widocznych kręgach oraz w pełni zrośnięte synsakrum.
Czaszka ma w przybliżeniu trójkątną boczną płaszczyznę, ze stosunkowo płytkim pyskiem i znacznie szerszą częścią zaoczodołową. Okno przedoczodołowe znacznie krótsze niż wyższe. Oczodoły są stosunkowo duże. Szacowana liczba zębów w kości zębowej (prawdopodobnie mniejsza niż 10) jest mniejsza niż u deinonychozaurów, lecz większa niż u bazalnych Avialae i owiraptorozaurów. Zęby w przedniej części pyska są ciasno ułożone. Korony zębów niskie i szerokie. Ogólną budową zęby przypominają te występujące u bazalnych Avialae.
Tylne kręgi szyjne są ponaddwukrotnie szersze niż dłuższe. Otwory pneumatyczne obecne są w środkowych i tylnych kręgach tułowiowych. Synsakrum tworzy pięć kręgów krzyżowych. Widełki obojczykowe kształtem przypominają bumerang, są też stosunkowo masywniejsze niż u innych teropodów spoza Avialae. Tworzące je kości obojczykowe stykają się pod kątem około 75° i mają niewielkie wyrostki barkowe. II palec stopy zwierzę mogło unosić wysoko nad ziemię, podobnie jak inne deinonychozaury, jednak nie miał zakrzywionego pazura charakterystycznego dla Dromaeosauridae i Troodontidae.
Wokół holotypu widoczne są odciski piór, jednak nie zachowały się na tyle dobrze, by zbadać morfologię piór, a tym bardziej ich kolor. Wiadomo jednak, że pióra znajdowały się także na tylnych kończynach, podobnie jak m.in. u anchiornisa. Pióra na udach były stosunkowo długie – mierzyły około 5,5 cm.

Filogeneza i wpływ na systematykę Paraves
Według przeprowadzonej przez Xu i współpracowników analizy filogenetycznej Xiaotingia należy do kladu Archaeopterygidae, w którym zajmuje pozycję siostrzaną do Anchiornis. Grupa obejmująca te dwa rodzaje jest z kolei siostrzana dla kladu Archaeopteryx + Wellnhoferia (Archaeopteryx sensu lato). Według tej analizy Archaeopterygidae nie należą jednak do Avialae sensu Gauthier 1986 – jak we wszystkich wcześniejszych analizach filogenetycznych – lecz do Deinonychosauria, będąc grupą siostrzaną dla Dromaeosauridae + Troodontidae. Taka pozycja filogenetyczna Archaeopterygidae ma bardzo istotny wpływ na zawartość taksonomiczną poszczególnych grup i ponownie podnosi kwestię, czy archeopteryksa należy uznawać za ptaka (sprawa ta dotyczy jednak wyłącznie przyjmowanej nomenklatury i tym samym jest całkowicie subiektywna). Ponadto, określenia wymagają cechy definiujące klad siostrzany do Deinonychosauria (cechą taką nie są już kończyny przednie dłuższe od tylnych [Makovicky i Zanno 2011]). Przynależność Archaeopterygidae do Deinonychosauria dobrze koresponduje z teorią powszechnej roślinożerności u Maniraptora (Zanno i Makovicky 2011, Witmer 2011).
Sami autorzy (Xu i in. 2011) przyznają jednak, że wsparcie dla takiej pozycji Archaeopterygidae było w analizie słabe. Wyłączenie Xiaotingia z analizy ponownie umieszcza Archaeopterygidae wewnątrz Avialae sensu Gauthier 1986 - z wyjątkiem anchiornisa, który pozostaje w Deinonychosauria jako takson siostrzany dla Dromaeosauridae + Troodontidae. Ten eksperyment pokazuje, jak ważna jest Xiaotingia dla zrozumienia filogenezy Paraves i ściśle związanych z tym zagadnień, takich jak pochodzenie lotu i powstanie ptaków (zob. też Dodatek 1 poniżej).

Materiał kopalny, lokalizacja typowa, etymologia
Holotypem jest połączony stawowo, niemal kompletny okaz (STM 27-2) nieobejmujący jednak fragmentów miednicy, niektórych kości kończyn i większości kręgów ogonowych. Został nabyty przez Shandong Tianyu Museum of Nature od handlarza skamieniałościami, który twierdzi, że okaz pochodzi z Linglongta w zachodnim Liaoning w Chinach. Występują tam górnojurajskie osady formacji Tiaojishan oraz niewielka warstwa dolnokredowa formacji Yixian. Xiaotingia prawdopodobnie pochodzi z Tiaojishan – w okolicy Linglongta z jej osadów wydobyto skamieniałości m.in. Anchiornis i pterozaura Darwinopterus. Wiek okazu szacuje się na 161-155 mln lat.
Nazwa Xiaotingia zhengi honoruje chińskiego paleontologa Zhenga Xiaotinga, który zasłużył się dla Shandong Tianyu Museum of Nature, gdzie znajduje się holotyp tego gatunku.

Spis gatunków
Xiaotingia Xu, You, Du i Han, 2011
X. zhengi Xu, You, Du i Han, 2011

Bibliografia
Xu X, You H, Du K, Han F. 2011. An Archaeopteryx-like theropod from China and the origin of Avialae. Nature 475: 465-470. doi:10.1038/nature10288.

Makovicky PJ, Zanno LE. 2011. Theropod diversity and the refinement of avian characteristics. W: Dyke G, Kaiser G (red.): Living dinosaurs: The evolutionary history of modern birds. John Wiley & Sons, Ltd, ss. 155–186.

Zanno LE, Makovicky PJ. 2011. Herbivorous ecomorphology and specialization patterns in theropod dinosaurs evolution. Proceedings of the National Academy of Sciences 108 (1): 232-237. doi:10.1073/pnas.1011924108.

Witmer LM. 2011. An icon knocked from its perch. Nature 475: 458-459. doi:10.1038/475458a.

Obrazek

Dodatek 1
Z kolei usunięcie z analizy anchiornisa, taksonu siostrzanego dla Xiaotingia (który pozostaje bliższy Dromaeosauridae + Troodontidae po wyłączeniu Xiaotingia; patrz wyżej), nie wywołuje takich zmian – X. zhengi dalej należy do Archaeopterygidae z Archaeopteryx i Wellnhoferia, a klad ten znajduje się wewnątrz Deinonychosauria, a nie Avialae.

Bibliografia
Goloboff PA, Farris JS, Nixon KC. 2008. TNT, a free program for phylogenetic analysis. Cladistics 24: 774-786. doi:10.1111/j.1096-0031.2008.00217.x.
Ostatnio zmieniony 11 sierpnia 2011, o 23:55 przez Ag.Ent, łącznie zmieniany 4 razy.

Awatar użytkownika
nazuul
Moderator
Moderator
Posty: 8244
Rejestracja: 3 grudnia 2007, o 19:51

Re: [opis] Xiaotingia

Post autor: nazuul »

Opis na ocenę celującą, bo szczegółowy i zawiera jeszcze coś więcej :wink: .
Dodatek 1 spokojnie mógł być we właściwej części, ale oczywiście rozumiem czemu inaczej.
W metryczce jest 50-60 cm a później ok. 50. Pewnie lepiej zmienić te drugie.
Paliczek II palca stopy był podobnie wydłużony jak u innych deinonychozaurów, jednak nie miał zakrzywionego pazura charakterystycznego dla Dromaeosauridae i Troodontidae.
był "highly extensible" (chyba to samo, co częściej używane hyper-extensible), co chyba należy rozumieć jako zdolność do wyginania go do góry. Sam pazur nie był tak mocno zakrzywiony, ale ten charakterystyczny mechanizm występował chyba
Obrazek
[Stamp: Apsaravis] [Avatar: P. Weimer, CC BY-NC-SA 2.0]

KrzysiekLichota
Permski synapsyd
Permski synapsyd
Posty: 669
Rejestracja: 23 lipca 2006, o 09:37
Imię i nazwisko: Krzysztof Lichota
Lokalizacja: okolice Poznania

Re: [opis] Xiaotingia

Post autor: KrzysiekLichota »

Tzn że mogę już wyrzucić książki do biologii z LO mówiące o stworze z łupków litograficznych jako o najstarszym ptaku? Xiaotingia wszystko tu zmienia.

Awatar użytkownika
nazuul
Moderator
Moderator
Posty: 8244
Rejestracja: 3 grudnia 2007, o 19:51

Re: [opis] Xiaotingia

Post autor: nazuul »

Kwestia wieku nie jest tu aż tak istotna, bo właściwie to starszych ptaków, jak i młodszych od archepteryksa spodziewano się już dawno - jeszcze do stosunkowo niedawna "praptak" był właściwie sam: znano jego i formy późnokredowe, później wczesnokredowe a od jakiegoś czasu znamy ?środkowojurajskie Scansoriopterygidae, umieszczane w filogenezie gdzieś w pobliżu archepteryksa. Bardziej chodzi o to, gdzie się lokują archepterygidy w filogenezie. Ogólnie filogeneza Paraves w takich głównych sprawach jest jeszcze dość niepewna (por. np. sprawa Unenlagiinae), mimo pewnego kilkuletniego konsensusu. Jeśli uznamy, że ostatnia wersja filogenezy wg Xu i in. jest prawidłowa (z pewnych względów to bardzo atrakcyjna hipoteza, ale zobaczymy, czy się utrzyma), to wciąż to zależy, od tego co rozumiesz przez "ptaka":
Ag.Ent pisze:czy archeopteryksa należy uznawać za ptaka (sprawa ta dotyczy jednak wyłącznie przyjmowanej nomenklatury i tym samym jest wyłącznie subiektywna).
możesz sobie stwierdzić, że Archaeopteryx 'musi' być ptakiem, np. Sereno (zob. http://www.taxonsearch.org/dev/taxon_ed ... &tax_id=43) uznaje za ptaki (Aves) klad Archaeopteryx+dzisiejsze ptaki. Konsekwencją tego jest np. to, że welocyraptor to ptaszek. Zob, też np.:
Avialae: http://www.taxonsearch.org/dev/taxon_ed ... &tax_id=46
Panaves: http://www.taxonsearch.org/dev/taxon_ed ... tax_id=245
możesz też uznać, że ptak to, co ma pióra albo co ma pióra i lata, albo dowolną kombinację cech.

Szczególna pozycja archepteryksa wynika tylko z tego, że odkryto go tak wcześnie, gdybyśmy od XIX w. znali te niesamowite okazy z Chin, to nie byłby niczym szczególnym (można odnieść wrażenie, że wg Xu i in. archepteryks to tylko późny przedstawiciel mało znaczącej grupy jurajskich deinonychozaurów).
Obrazek
[Stamp: Apsaravis] [Avatar: P. Weimer, CC BY-NC-SA 2.0]

d_m

Re: [opis] Xiaotingia

Post autor: d_m »

Kwestia wieku jest NAJISTOTNIEJSZA, szczególnie w kwestii zamieszania klasyfikacyjnego rozpatrywanych form. Znajdzie się kolejny dino-ptak, będzie nowa analiza, będą nowe wnioski. Nikt w tych prackach nie patrzy na wiek, biogeografię, ewolucję. Żal :-( Jesteśmy znów w czasach prawdziwie przed-darwinowskich, gdzie odkrywa się "system naturalny".

Ag.Ent
Kredowy tyranozaur
Kredowy tyranozaur
Posty: 2284
Rejestracja: 19 marca 2009, o 20:55
Imię i nazwisko: Tomasz Skawiński
Lokalizacja: Wrocław

Re: [opis] Xiaotingia

Post autor: Ag.Ent »

nazuul pisze:Opis na ocenę celującą, bo szczegółowy i zawiera jeszcze coś więcej :wink:.
Dzięki :)
nazuul pisze:W metryczce jest 50-60 cm a później ok. 50. Pewnie lepiej zmienić te drugie.
Zrobione.
nazuul pisze:był "highly extensible" (chyba to samo, co częściej używane hyper-extensible), co chyba należy rozumieć jako zdolność do wyginania go do góry. Sam pazur nie był tak mocno zakrzywiony, ale ten charakterystyczny mechanizm występował chyba
Przeredagowałem nieco.
Dawid Mazurek pisze:Kwestia wieku jest NAJISTOTNIEJSZA, szczególnie w kwestii zamieszania klasyfikacyjnego rozpatrywanych form.
Z tym że w takim przypadku do niedawna należałoby przyznawać rację Feduccii, że ptaki jednak nie pochodzą od dinozaurów, albo za najbliższego krewnego archeopteryksa uznawać kompsognata - właśnie ze względu na wiek (i biogeografię).
Ale ogólnie na ten temat zapisano już na tym forum wiele kilobajtów, więc chyba nie ma sensu do tej sprawy wracać :)
Tak wiele dinozaurów, tak mało czasu...

Utahraptor
Moderator
Moderator
Posty: 2572
Rejestracja: 22 października 2007, o 18:29

Re: [opis] Xiaotingia

Post autor: Utahraptor »

Widełki obojczykowe kształtem przypominają bumerang, są też stosunkowo masywniejsze niż u innych teropodów spoza Avialae. Tworzące je kości międzyobojczykowe stykają się pod kątem około 75° i mają niewielkie wyrostki barkowe.
Widełki obojczykowe są tworzone przez obojczyki, nie międzyobojczyki.
Jesteśmy znów w czasach prawdziwie przed-darwinowskich, gdzie odkrywa się "system naturalny".
Mógłbyś rozwinąć?
Kwestia wieku jest NAJISTOTNIEJSZA, szczególnie w kwestii zamieszania klasyfikacyjnego rozpatrywanych form.
Z tym że w takim przypadku do niedawna należałoby przyznawać rację Feduccii, że ptaki jednak nie pochodzą od dinozaurów, albo za najbliższego krewnego archeopteryksa uznawać kompsognata - właśnie ze względu na wiek (i biogeografię).
Jest to trochę krzywdzące uproszczenie sprawy. Rzeczywiście wiek i biogeografia jest bardzo cenną informacją.
Biologia, UW

d_m

Re: [opis] Xiaotingia

Post autor: d_m »

Jesteśmy znów w czasach prawdziwie przed-darwinowskich, gdzie odkrywa się "system naturalny".
Mógłbyś rozwinąć?
Przed uzmysłowieniem sobie faktu istnienia ewolucji biologicznej, organizmy klasyfikowano w gromady, rzędy, rodziny, rodzaje i gatunki. Często takie uporządkowanie było trafne, ale nie zawsze. W każdym razie nie było w tym żadnego scenariusza ewolucyjnego. To był boski porządek świata żywego, tzw. system naturalny.

Potem nastała era ewolucjonizmu. Podobieństwa zaczęto rozpatrywać w ramach homologii, lub konwergencji. Czas geologiczny i przemiany środowiskowe były tłem dla obserwowalnych przemian.

Teraz mamy erę kladysyki. Takson należy do danego kladu, który to skolei należy do innego kladu. Nie ma form pośrednich. Nie ma sensu filogenetycznego. Nie ma ewolucji. Gdyby skamieniał każdy jeden osobnik świata prehistorycznego, mielibyśmy mega kladogram i żadnej ewolucji, tylko grupy siostrzane. Żadnych trendów, przyczyn, skutków...

Ag.Ent
Kredowy tyranozaur
Kredowy tyranozaur
Posty: 2284
Rejestracja: 19 marca 2009, o 20:55
Imię i nazwisko: Tomasz Skawiński
Lokalizacja: Wrocław

Re: [opis] Xiaotingia

Post autor: Ag.Ent »

Utahraptor pisze:Widełki obojczykowe są tworzone przez obojczyki, nie międzyobojczyki.
Racja, jakaś pomroczność mnie ogarnęła chyba :/
Utahraptor pisze:Jest to trochę krzywdzące uproszczenie sprawy. Rzeczywiście wiek i biogeografia jest bardzo cenną informacją.
Oczywiście, że są - ale ze względu na "dziury" w zapisie kopalnym mogą częściej prowadzić do błędnych wniosków niż budowa skamieniałości. Poza tym często trudno ustalić jest sam wiek danych warstw, redepozycja itd.
Tak wiele dinozaurów, tak mało czasu...

Awatar użytkownika
skrecu
Jurajski allozaur
Jurajski allozaur
Posty: 1544
Rejestracja: 11 listopada 2007, o 20:04
Lokalizacja: Wrc

Re: [opis] Xiaotingia

Post autor: skrecu »

o matko od teraz chcę się z Wami wszystkimi spotkać na wódce w stolycy i podyskutować!! :P
wrzesień czy październik??


Fakt następstwa czasowego odkrywania form przy typologoizacji według zasad 'systemu naturalnego' miał znaczenie podstawowe i kto myśli oraz,nie daj Panie b..że, mówi inaczej ten jest za PiSem!!!
"Somewhere, something incredible is waiting to be known" - C.Sagan

Utahraptor
Moderator
Moderator
Posty: 2572
Rejestracja: 22 października 2007, o 18:29

Re: [opis] Xiaotingia

Post autor: Utahraptor »

Październik ;)

Jak zobaczyłem nowy post, autor: Utahraptor, dział: teropody, to myślałem że mamy już smoka :P MSz

Smok w dziale teropodów nie pasuje! :P MZ
Biologia, UW

d_m

Re: [opis] Xiaotingia

Post autor: d_m »

wrzesień i październik

Utahraptor
Moderator
Moderator
Posty: 2572
Rejestracja: 22 października 2007, o 18:29

Re: [opis] Xiaotingia

Post autor: Utahraptor »

To w jakim dziale chcecie smoka?
Biologia, UW

Awatar użytkownika
polonozuch
Dewoński labiryntodont
Dewoński labiryntodont
Posty: 263
Rejestracja: 31 marca 2011, o 16:06
Imię i nazwisko: Jakub Albert Starzyński
Lokalizacja: Lublin

Re: [opis] Xiaotingia

Post autor: polonozuch »

Lepiej w Reptillia, ponieważ wiadomo jedynie, że to archozaur.

Zgadza się, tam jest też np. silezaur. Klasyfikacja mogłaby być np. taka:

Sauropsida
Diapsida
Archosauria
? Dinosauria
? Theropoda

EDIT na stronie głównej Łukasz już go wstawił jako nowo opisanego dinozaura :P
EDIT2 a jednak nie jest w Reptillia, jest TU

MSz
Obrazek
Nick na Steam/Uplay/Origin: HeedalPL

Awatar użytkownika
nazuul
Moderator
Moderator
Posty: 8244
Rejestracja: 3 grudnia 2007, o 19:51

Re: [opis] Xiaotingia

Post autor: nazuul »

Taki myk - wykorzystałem starą wersję ilustracji Anchiornis, parząc za grafikami na wikimedia commons. czasem warto zauważyć, że stara wersja i to innego taksonu, może być nam przydatna, wymaga to przesłania pliku (nie wstawienia bezpośrednio):
http://encyklopedia.dinozaury.com/index ... 99_Paraves

Jak widać w historii edycji, hasło było aktualizowane przez kilka osób, co jest bardzo potrzebne - chodzi o wiecznie zmienną filogenezę. Niestety przeważająca część opisów nie doczekuje się tego luksusu. Można to łatwo zmienić, wystarczy tylko uczynić użytek z na bierząco aktualizowanych kladogramów (a także podanej na początku hasła nomenklatury) w:
http://encyklopedia.dinozaury.com/index ... lurosauria
i czasem w odpowiednim haśle o podgrupach, np. http://encyklopedia.dinozaury.com/index ... eosauridae
Obrazek
[Stamp: Apsaravis] [Avatar: P. Weimer, CC BY-NC-SA 2.0]

ODPOWIEDZ