Autor: Dawid Mika, Tomasz Sokołowski; korekta: Maciej Ziegler
Długość: ?
Wysokość: ?
Masa: ?
Miejsce występowanie: Rezerwat Czarnych Stóp, formacja Two Medicine, Montana (USA)
Czas występowania: 78-74 Ma (środkowy-późny kampan, późna kreda)
Klasyfikacja:
Ornithischia
Genasauria
Cerapoda
Marginocephalia
Ceratopia
Neoceratopia
Leptoceratopidae
Wstęp
Prenoceratops to rodzaj leptoceratopsyda, który żył w późnej kredzie około 78-74 milionów lat temu na terenach obecnej Ameryki Północnej.
Etymologia
Nazwa rodzajowa prenoceratopsa jest połączeniem greckich słów
preno ("pochyły", "szpadzisty") i
ceratops ("rogate oblicze". Odnosi się ona do zbioru cech morfologicznych czaszki naszego dinozaura, czyniących ją długą i niską.
Z kolei jego epitet gatunkowy (
pieganensis) pochodzi od plemienia Piegan (znanego także jako Piikani), zamieszkające Montanę - miejsce odkrycia materiału kopalnego.
Diagnoza (za Chinnery, 2004)
Bazalny neoceratops z: tylnie skierowanymi zewnętrznymi nozdrzami, występem zamiast charakterystycznej "półki" w kości szczękowej, rostralną pozycją połączenia kości skrzydełkowej i szczękowej, zwężoną tylną częścią kości nosowych,
deep and sharp frontal depression demarcated by straight transverse boarder, postorbital bar wąski patrząc od dołu (w miejscu połączenia się kości czołowej i zaoczodołowej) i wysoki w bocznym widoku, szeroka trójkątna kość jarzmowa, skierowane ku przodowi zagięcie w dolnym punkcie kości jarzmowej, kość kwadratowo-jarzmowa wysoka i zwężona zarówno środkowobocznie jak i przedniotylnie, bardzo smukła kość kątową górna, zredukowana kość stawowa i odpowiadająca jej nierówność kłykcia kości kwadratowej, całkowicie wypukły tylny brzeg kości stawowej, zredukowane tylne rozszerzenie
coronoid.
Materiał kopalny
Holotyp (TCM 2003.1.1) - kość kątowa górna zrośnięta z kością stawową.
Przypisany materiał to niepołączone niekompletne szkielety co najmniej czterech młodych osobników, skatalogowane jako MNHCM (bez numeru) i TCM 2001.96.4.
Wszystkie wymieniono tu szczątki odkryto w masowym cmentarzysku na obszarze formacji Two Medicine, ok. 50 m pod jej zejściem się z osadami formacji Bearpaw Shale.
Pozycja systematyczna
Prenoceratops jest klasyfikowany w obrębie Leptoceratopsidae jako przykładowo: takson siostrzany dla kladu tworzonego przez
Leptoceratops i
Udanoceratops (Chinnery, 2004), takson siostrzany rodzaju
Montanaceratops (Xu i współpracownicy, 2010) bądź bardziej zaawansowany od
Asiaceratops,
Cerasinops,
Montanaceratops, ale mniej od
Leptoceratops,
Udanoceratops,
Zhuchengceratops,
Unescoceratops i
Gryphoceratops (Ryan i inni, 2012).
Paleobiologia
Prenoceratops tak jak inne ceratopsy żywił się również dominują
cymi w tamtych czasach roślinami, takimi jak: paprocie i sagowce. Wiemy również, że żył obok innych ceratopsów takich jak
Styracosaurus,
Cerasinops,
Brachyceratops,
Einiosaurus i
Achelousaurus, hadrozaurów (
Hypacrosaurus,
Maiasaura i
Prosaurolophus), ankylozaurów (
Edmontonia i
Euoplocephalus) oraz teropodów (
Gorgosaurus,
Bambiraptor i
Chirostenotes).
Gatunki
Prenoceratops Chinnery, 2004
Prenoceratops pieganensis Chinnery, 2004
Bibliografia
Brenda Chinnery (2004) "Description of Prenoceratops pieganensis gen. et sp. nov. (Dinosauria: Neoceratopsia) from the Two Medicine Formation of Montana" Journal of Vertebrate Paleontology, Volume 24, Issue 3
Michael J. Ryan, David C. Evans, Philip J. Currie, Caleb M. Brown, Don Brinkman (2012) "New leptoceratopsids from the Upper Cretaceous of Alberta, Canada" Cretaceous Research 35: 69–80. DOI:10.1016/j.cretres.2011.11.018.
Xing Xu, Kebai Wang, Xijin Zhao, Corwin Sullivan, Shuqing Chen (2010). "A New Leptoceratopsid (Ornithischia: Ceratopsia) from the Upper Cretaceous of Shandong, China and Its Implications for Neoceratopsian Evolution". PLoS ONE 5 (11): e13835. (link)
http://en.wikipedia.org/wiki/Two_Medicine_Formation