Zob. aktualną wersję: http://encyklopedia.dinozaury.com/index ... mbeosaurus
Lambeosaurus
DĹugoĹÄ: 9-16,5m
WysokoĹÄ: 4,4m
Waga: 4-9 t
Czas: 83-71 Ma (kreda - kampan)
Miejsce: Kanada (Alberta)
USA (Montana)
Meksyk (Baja Californian)
Klasyfikacja: Ornithischia
Cerapoda
Ornithopoda
Hadrosauroidea
Hadrosauridae
Lambeosaurinae
Corythosaurini
Lambeosaurus
WSTÄP:
Lambeozaur byĹ przedstawicielem rodziny Hadrosauridae czyli dinozaurĂłw kaczodziobych.
Nazwa Lambeosaurus oznacza „jaszczur Lambego” od nazwiska pierwszego odkrywcy, paleontologa, Lawrence Lambe'a, ktĂłry na poczÄ
tku nadaĹ mu nazwÄ Trachodon marginatus (SGR 419).
PierwszÄ
osobÄ
, ktĂłra dokĹadnie opisaĹa Lambeozaura byĹ Dr. William Parks w Albercie (Kanada) w 1923 roku.
Odkryto wiele skamieniaĹoĹci tego Hadrozaura. SÄ
wĹrĂłd nich takĹźe skamieniaĹe odciski stĂłp i skĂłry.
POĹťYWIENIE:
Lambeosaurus ĹźywiĹ siÄ gĹĂłwnie szyszkami, owocami, paprociami, miĹorzÄbami, skrzypami oraz magnoliami.
ZrywaĹ je dziobem, a nastÄpnie przesuwaĹ do licznych zÄbĂłw policzkowych, ktĂłre miaĹźdĹźyĹy pokarm na ĹatwÄ
do strawienia papkÄ. Lambeozaur miaĹ ok. 100 zÄbĂłw, ktĂłre byĹy stale zmieniane przez nowe.
W postawie dwunoĹźnej mĂłgĹ siÄgaÄ po roĹlinnoĹÄ na wysokoĹÄ 4m.
OPIS WYGLÄDU I ZACHOWANIA:
Lambeozaur byĹ jednym z najdĹuĹźszych Ornithischia. DorosĹy osobnik osiÄ
gaĹ rozmiary od 9m (Lambeosaurus paucidens) do nawet 16,5m ( Lambeosaurus laticaudus).
Lambeozaur byĹ zwierzÄciem czworonoĹźnym, mĂłgĹ przyjmowaÄ rĂłwnieĹź postawÄ dwunoĹźnÄ
.
Na gĹowie miaĹ grzebieĹ przypominajÄ
cy siekierÄ. Prawdopodobnie sĹuĹźyĹ on do nawoĹywania w stadzie. MĂłgĹ byÄ jaskrawo ubarwiony szczegĂłlnie u samca do popisĂłw godowych lub by ostrzegaĹy przed wrogiem.
Badania wykazaĹy, Ĺźe czÄĹÄ mĂłzgu lambeozaurĂłw odpowiedzialna za wÄch byĹa doĹÄ maĹa i sĹabo rozwiniÄta. Oznacza to, Ĺźe czub nie wyewoluowaĹ po to, Ĺźeby wzmocniÄ zmysĹ wÄchu. PotwierdziĹy to badania porĂłwnawcze innych, spokrewnionych gatunkĂłw dinozaurĂłw.
Inne prace, prowadzone przez zespóŠnaukowcĂłw, sugerujÄ
, Ĺźe czuby lambeozaurĂłw mogĹy sĹuĹźyÄ jako rezonatory, do wydawania niskich, wibrujÄ
cych dĹşwiÄkĂłw. Analiza budowy koĹci ucha dowodzi, Ĺźe odbieraĹy one dĹşwiÄki o niskich czÄstotliwoĹciach.
KoĹczyny przednie byĹy o wiele krĂłtsze od tylnych. KaĹźda koĹczyna miaĹa po 4 palce.
Raczej niepopierana jest dziĹ hipoteza mĂłwiÄ
ca o wodnym trybie Ĺźycia dinozaurĂłw kaczodziobych. Argumenty za niÄ
przemawiajÄ
ce to doĹÄ opĹywowy ksztaĹt ciaĹa i wspomniane juĹź skostniaĹe ĹciÄgna, wyglÄ
dajÄ
ce na zbyt ciÄĹźkie i podatne na uszkodzenia na lÄ
dzie. Z drugiej jednak strony taka budowa, usztywniajÄ
ca znacznie tuĹĂłw, nie wyklucza lÄ
dowego trybu Ĺźycia zwierzÄcia, ktĂłre spÄdza wiÄkszoĹÄ czasu na czterech koĹczynach.
ĹRODOWISKO:
Lambeozaur ĹźyĹ podczas kredy – 83 do 71 Ma.
Innymi roĹlinoĹźernymi dinozaurami z tych terenĂłw byli:
• Ceratopsy (Chasmosaurus , Centrosaurus, Styracosaurus i Triceratops),
• Ankylozaury (Euoplocephalus),
• Nodozaury (Edmontonia)
• Pachycefalozaury (Pachycephalosaurus)
Na Lambeozaura polowaĹy teropody (Albertosaurus, Nanotyrannus, Daspletosaurus, Gorgosaurus).
Lambeosaurus ĹźyĹ w wielkich stadach razem z innymi dinozaurami kaczodziobymi takimi jak Corythosaurus, Gryposaurus, Prosaurolophus, Parasaurolophus.
Ulubionym Ĺrodowiskiem tego dinozaura byĹy tereny przyrzeczne i bĹotniste. Klimat byĹ cieplejszy niĹź w dzisiejszej Albertcie, wystÄpowaĹy pory suche.
GNIAZDA:
Lambeosaurus podobnie jak inne Hadrozaury pokrywaĹ jaja roĹlinnoĹciÄ
tworzÄ
c naturalny inkubator, ktĂłry zatrzymywaĹ ciepĹo w gnieĹşdzie. W jednym z takich gniazd znajdowaĹo siÄ ponad 20 jaj.
GATUNKI:
NiegdyĹ wyróşniano bardzo wiele gatunkĂłw lambeozaura, z ktĂłrych później duĹźÄ
czÄĹÄ uznano za bÄdÄ
ce w róşnych stadiach rozwoju osobniki naleĹźÄ
ce do tego samego gatunku. Jednym z przykĹadĂłw to skamieniaĹa gĂłrna szczÄka (GSC 1092) mĹodego Lambeozaura, ktĂłrego na poczÄ
tku zaliczano do gatunku Didanodon altidens.
Nazwa: autor opisu: rok:
Lambeosaurus lambei Parks 1923r.
Lambeosaurus laticaudus Morris 1981r.
Lambeosaurus magnicristatus Sternberg 1935r.
Lambeosaurus paucidens Marsh 1889r. (uznawany nieraz za nomen dubium)
GĹĂłwnym argumentem róşniÄ
cym te cztery gatunki jest wielkoĹÄ i kierunek grzebienia.
Literatura:
Angielska wikipedia
Pierwotny opis
Douglas Palmer ”Atlas Prehistorii”
[poprawa opisu] Lambeosaurus
-
- Ordowicki bezszczękowiec
- Posty: 84
- Rejestracja: 4 maja 2008, o 18:00
- Imię i nazwisko: Sebastian Mucha
- Lokalizacja: Skoroszów/Wrocław
[poprawa opisu] Lambeosaurus
Ostatnio zmieniony 8 lutego 2009, o 20:02 przez dinek, łącznie zmieniany 1 raz.
dinek
- Tomasz
- Kredowy tyranozaur
- Posty: 2172
- Rejestracja: 30 października 2006, o 15:16
- Lokalizacja: Międzychód
Re: [poprawa opisu] Lambeosaurus
PoprawiĹem opis pod wzglÄdem technicznym ;)dinek pisze:Lambeosaurus
DĹugoĹÄ: 9-16,5 m
WysokoĹÄ: 4,4 m
Waga: 4-9 t
Czas: 83-71 Ma, kampan (późna kreda)
Miejsce: Alberta (Kanada), Montana (USA) i Kalifornia Dolna (Meksyk)
Klasyfikacja:
Ornithischia
Cerapoda
Ornithopoda
Hadrosauroidea
Hadrosauridae
Lambeosaurinae
Corythosaurini
WstÄp:
Lambeozaur to przedstawiciel rodziny Hadrosauridae czyli dinozaurĂłw kaczodziobych. Nazwa Lambeosaurus oznacza „jaszczur Lambego” od nazwiska pierwszego odkrywcy, paleontologa, Lawrence Lambe'a, ktĂłry na poczÄ tku nadaĹ mu nazwÄ Trachodon marginatus (SGR 419). PierwszÄ osobÄ , ktĂłra dokĹadnie opisaĹa lambeozaura byĹ Dr. William Parks w 1923 roku. Odkryto wiele skamieniaĹoĹci tego hadrozaura. SÄ wĹrĂłd nich takĹźe skamieniaĹe odciski stĂłp i skĂłry.
PoĹźywienie:
Lambeosaurus ĹźywiĹ siÄ gĹĂłwnie szyszkami, owocami, paprociami, miĹorzÄbami, skrzypami oraz magnoliami. ZrywaĹ je dziobem, a nastÄpnie przesuwaĹ do licznych zÄbĂłw policzkowych, ktĂłre miaĹźdĹźyĹy pokarm na ĹatwÄ do strawienia papkÄ. Lambeozaur miaĹ ok. 100 zÄbĂłw, ktĂłre byĹy stale zmieniane przez nowe. W postawie dwunoĹźnej mĂłgĹ siÄgaÄ po roĹlinnoĹÄ na wysokoĹÄ 4 m.
Opis wyglÄ du i zachowania:
Lambeozaur byĹ jednym z najdĹuĹźszych dinozaurĂłw ptasiomiedniczych. DorosĹy osobnik osiÄ gaĹ rozmiary od 9 m (Lambeosaurus paucidens) do nawet 16,5 m ( Lambeosaurus laticaudus). Lambeozaur byĹ zwierzÄciem czworonoĹźnym, mĂłgĹ przyjmowaÄ rĂłwnieĹź postawÄ dwunoĹźnÄ . Na gĹowie posiadaĹ grzebieĹ przypominajÄ cy siekierÄ. Prawdopodobnie sĹuĹźyĹ on do nawoĹywania innych osobnikĂłw w stadzie. MĂłgĹ byÄ jaskrawo ubarwiony szczegĂłlnie u samca do popisĂłw godowych lub ostrzegania przed wrogiem. Badania wykazaĹy, Ĺźe czÄĹÄ mĂłzgu lambeozaurĂłw odpowiedzialna za wÄch byĹa doĹÄ maĹa i sĹabo rozwiniÄta. Oznacza to, Ĺźe czub nie wyewoluowaĹ po to, Ĺźeby wzmocniÄ zmysĹ wÄchu. PotwierdziĹy to badania porĂłwnawcze innych, spokrewnionych gatunkĂłw dinozaurĂłw. Inne prace, prowadzone przez zespóŠnaukowcĂłw, sugerujÄ , Ĺźe czuby lambeozaurĂłw mogĹy sĹuĹźyÄ jako rezonatory, do wydawania niskich, wibrujÄ cych dĹşwiÄkĂłw. Analiza budowy koĹci ucha dowodzi, Ĺźe odbieraĹy one dĹşwiÄki o niskich czÄstotliwoĹciach. KoĹczyny przednie byĹy o wiele krĂłtsze od tylnych. KaĹźda koĹczyna miaĹa po 5 palcĂłw. Raczej niepopierana jest dziĹ hipoteza mĂłwiÄ ca o wodnym trybie Ĺźycia dinozaurĂłw kaczodziobych. Argumenty za niÄ przemawiajÄ ce to doĹÄ opĹywowy ksztaĹt ciaĹa i wspomniane juĹź skostniaĹe ĹciÄgna, wyglÄ dajÄ ce na zbyt ciÄĹźkie i podatne na uszkodzenia na lÄ dzie. Z drugiej jednak strony taka budowa, usztywniajÄ ca znacznie tuĹĂłw, nie wyklucza lÄ dowego trybu Ĺźycia zwierzÄcia, ktĂłre spÄdza wiÄkszoĹÄ czasu na czterech koĹczynach.
Ĺrodowisko:
Lambeozaur ĹźyĹ podczas kredy okoĹo 83-71 milionĂłw lat temu obok innych roĹlinoĹźernych dinozaurĂłw takich jak: ceratopsy (Chasmosaurus , Centrosaurus, Styracosaurus i Triceratops), ankylozaury (Euoplocephalus), nodozaury (Edmontonia), pachycefalozaury (Pachycephalosaurus). Na lambeozaura polowaĹy m.in. teropody z rodzajĂłw Albertosaurus, Nanotyrannus, Daspletosaurus i Gorgosaurus. Lambeosaurus ĹźyĹ w wielkich stadach razem z innymi dinozaurami kaczodziobymi takimi jak Corythosaurus, Gryposaurus, Prosaurolophus, Parasaurolophus. Ulubionym Ĺrodowiskiem tego dinozaura byĹy tereny przyrzeczne i podmokĹe. Klimat byĹ cieplejszy niĹź w dzisiejszej Albercie, wystÄpowaĹy pory suche.
Gniazda:
Lambeosaurus podobnie jak inne hadrozaury pokrywaĹ jaja roĹlinnoĹciÄ tworzÄ c naturalny inkubator, ktĂłry zatrzymywaĹ ciepĹo w gnieĹşdzie. W jednym z takich gniazd znajdowaĹo siÄ ponad 20 jaj.
Gatunki:
NiegdyĹ wyróşniano bardzo wiele gatunkĂłw lambeozaura, z ktĂłrych później duĹźÄ czÄĹÄ uznano za bÄdÄ ce w róşnych stadiach rozwoju osobniki naleĹźÄ ce do tego samego gatunku. Jednym z przykĹadĂłw to skamieniaĹa gĂłrna szczÄka (GSC 1092) mĹodego lambeozaura, ktĂłrego na poczÄ tku zaliczano do gatunku Didanodon altidens.
Lambeosaurus lambei Parks, 1923
Lambeosaurus laticaudus Morris, 1981
Lambeosaurus magnicristatus Sternberg, 1935
Lambeosaurus paucidens Marsh, 1889 (nomen dubium)
GĹĂłwnym argumentem róşniÄ cym te cztery gatunki jest wielkoĹÄ i kierunek grzebienia.
Literatura:
Angielska wikipedia
Pierwotny opis
Douglas Palmer ”Atlas Prehistorii”
Re: [poprawa opisu] Lambeosaurus
A ja pod względem merytorycznym - głównie gatunki i aspekty paleoekologiczne (no i drobne interpunkcyjne)Tomasz pisze:Poprawiłem opis pod względem technicznym ;)dinek pisze:Lambeosaurus
Długość: 9-9,5 m
Wysokość: 4,4 m
Waga: 4 t
Czas: 76-74,5 Ma, późny kampan (późna kreda)
Miejsce: Kanada - Alberta (formacja Dinosaur Park)
Klasyfikacja:
Ornithischia
Cerapoda
Ornithopoda
Hadrosauroidea
Hadrosauridae
Lambeosaurinae
Corythosaurini
Wstęp:
Lambeozaur to przedstawiciel rodziny Hadrosauridae, czyli dinozaurów kaczodziobych. Nazwa Lambeosaurus oznacza „jaszczur Lambego”; od nazwiska pierwszego odkrywcy, paleontologa Lawrence Lambe'a, który na początku nadał mu nazwę Trachodon marginatus (okaz oznaczony SGR 419). Pierwszą osobą, która dokładnie opisała lambeozaura był Dr. William Parks w 1923 roku. Odkryto wiele skamieniałości tego hadrozaura. Są wśród nich także skamieniałe odciski stóp i skóry.
Pożywienie:
Lambeosaurus żywił się głównie szyszkami, owocami, paprociami, miłorzębami, skrzypami oraz magnoliami. Zrywał je dziobem, a następnie przesuwał do licznych zębów policzkowych, które miażdżyły pokarm na łatwą do strawienia papkę. Lambeozaur miał ponad 100 zębów w każdej z kilku baterii. Zęby były stale zmieniane przez nowe. W postawie dwunożnej mógł sięgać po roślinność na wysokość 4 m.
Opis wyglądu i zachowania:
Lambeozaur był jednym z większych dinozaurów ptasiomiedniczych. Dorosły osobnik osiągał rozmiary od 9 m. Był zwierzęciem czworonożnym, mógł przyjmować również postawę dwunożną. Na głowie posiadał grzebień przypominający siekierę (u L. lambei) lub grzebień podobny nieco do tego, jaki miał Corythosaurus, lecz większy i zwrócony bardziej do przodu (L. magnicristatus). Prawdopodobnie służył on do nawoływania innych osobników w stadzie. Mógł być jaskrawo ubarwiony, szczególnie u samców do popisów godowych lub ostrzegania przed wrogiem. Badania wykazały, że część mózgu lambeozaurów odpowiedzialna za węch była dość mała i słabo rozwinięta. Oznacza to, że czub nie wyewoluował po to, żeby wzmocnić zmysł węchu. Potwierdziły to badania porównawcze innych, spokrewnionych gatunków dinozaurów. Inne prace, prowadzone przez zespół naukowców, sugerują, że czuby lambeozaurów mogły służyć jako rezonatory, do wydawania niskich, wibrujących dźwięków. Analiza budowy kości ucha dowodzi, że odbierały one dźwięki o niskich częstotliwościach. Kończyny przednie były o wiele krótsze od tylnych. Każda kończyna przednia miała po 4 palce - trzy z nich tworzyły coś na podobieństwo kopyta, a mały palec był wolny. Kończyny tylne były zakończone trzema palcami. Raczej niepopierana jest dziś hipoteza mówiąca o głównie wodnym trybie życia dinozaurów kaczodziobych. Argumenty za nią przemawiające to dość opływowy kształt ciała i wspomniane już skostniałe ścięgna, wyglądające na zbyt ciężkie i podatne na uszkodzenia na lądzie. Z drugiej jednak strony taka budowa, usztywniająca znacznie tułów, nie wyklucza lądowego trybu życia zwierzęcia, które spędza większość czasu na czterech kończynach.
Środowisko:
Lambeozaur żył podczas kredy, około 75,5-74,5 milionów lat temu, obok innych roślinożernych dinozaurów takich jak: ceratopsy (Chasmosaurus, Centrosaurus, Styracosaurus), ankylozaurydy (Euoplocephalus), nodozaurydy (Edmontonia), pachycefalozaury (Prenocephale brevis ). Na lambeozaura polowały teropody z rodzajów Daspletosaurus i Gorgosaurus. Lambeosaurus żył w wielkich stadach razem z innymi dinozaurami kaczodziobymi takimi jak Corythosaurus, Gryposaurus, Prosaurolophus. Ulubionym środowiskiem tego dinozaura były tereny przyrzeczne i podmokłe. Klimat był cieplejszy niż w dzisiejszej Albercie, występowały pory suche.
Gniazda:
Lambeosaurus, podobnie jak inne hadrozaury pokrywał jaja roślinnością tworząc naturalny inkubator, który zatrzymywał ciepło w gnieździe. W jednym z takich gniazd znajdowało się ponad 20 jaj.
Gatunki:
Lambeosaurus lambei
Jest to gatunek typowy. Żył nieco wcześniej niż L. magnicristatus (75,5-75 Ma). Jego grzebień składał się z dwóch części - przedniej pustej w środku oraz mocnego szpikulca z tyłu. Znaleziono ponad 20 osobników, w tym ponad 15 czaszek osobników w różnych stadiach rozwoju.
Lambeosaurus magnicristatus
Żył 75-74,5 Ma. Miał grzebień w charakterystycznym kształcie - podobny do tego, który miał korytozaur lub hypakrozaur, lecz ukierunkowany wyraźnie do przodu. Pewny materiał kopalny to jedynie dwa szkielety.
Lambeosaurus clavinitialis
Najwcześniejszy z gatunków lambeozaura - żył ok. 76 Ma. Nie ma pewności co do jego ważności - być może to samice dwóch powyższych gatunków.
dwa osobniki można zobaczyć tu
?Lambeosaurus laticaudus
Tak nazwano szkielety olbrzymiego lambeozauryna (ok. 15-16,5 m długości; 16-22 t masy). Jednak prawdopodobnie nie należały one do zwierząt z rodzaju Lambeosaurus. W 2007 roku autorzy pracy opisującej Velafrons nazwali go "lambeozaurynem z Baja" i uznali za nomen dubium (gatunek wątpliwy). Przypuszczają, że może być to wyrośnięty Hypacrosaurus, ponieważ on także posiada wydłużone wyrostki na kręgach, tworzące coś w rodzaju żagla.
Niegdyś wyróżniano bardzo wiele gatunków lambeozaura, z których później dużą część uznano za będące w różnych stadiach rozwoju osobniki należące do tego samego gatunku. Jednym z przykładów to skamieniała górna szczęka (GSC 1092) młodego lambeozaura, którego na początku zaliczano do gatunku Didanodon altidens.
Spis gatunków:
Lambeosaurus Parks, 1923
= Didanodon Osborn, 1902
L. lambei Parks, 1923
L. magnicristatus Sternberg, 1935
L. clavinitialis Sternberg, 1935 (nomen dubium?)
"L." laticaudus Morris, 1981 (nomen dubium)
L. paucidens (Marsh, 1889) (nomen dubium) =Hadrosaurus paucidens
Źródła:
Angielska wikipedia
Pierwotny opis
Douglas Palmer ”Atlas Prehistorii”
Źródła zmian:
Evans, D. C. (2007) "Ontogeny and evolution of lambeosaurine dinosaurs (Dinosauria: Ornithischia)" Heritage Branch, Ottawa, Canada (ISBN 978-0-494-27950-2)
Gates, Terry A.; Sampson, Scott D.; Delgado de Jesíşs, Carlos R.; Zanno, Lindsay E.; Eberth, David; Hernandez-Rivera, René; Aguillón Martínez, Martha C.; and Kirkland, James I. (2007). "Velafrons coahuilensis, a new lambeosaurine hadrosaurid (Dinosauria: Ornithopoda) from the Late Campanian Cerro del Pueblo Formation, Coahuila, Mexico". Journal of Vertebrate Paleontology 27 (4): 917–930.
Arbour, V. M.; Burns, M. E.; and Sissons, R. L. (2009). "A redescription of the ankylosaurid dinosaur Dyoplosaurus acutosquameus Parks, 1924 (Ornithischia: Ankylosauria) and a revision of the genus". Journal of Vertebrate Paleontology 29 (4): 1117-1135. doi:10.1671/039.029.0405
http://www.users.qwest.net/~jstweet1/lambeosaurinae.htm
Ostatnio zmieniony 23 lutego 2010, o 19:35 przez nazuul, łącznie zmieniany 5 razy.
wczeĹniejĹťyĹ nieco wczesniej niĹź L. magnicristatus (76-75 Ma).
róşnychZnaleziono ponad 20 osobników, w tym ponad 15 czaszek osobników w róznych stadiach rozwoju.
ksztaĹcieMiaĹ grzebieĹ w charakterystycznym ksztacie
lubktĂłry miaĹ korytozaur lun hypakrozaur
jedno wystarczy :DNie ma pewnoĹci do do jego waĹźnoĹci
DziÄki. Dlatego koniecznie trzeba pisaÄ w Wordzie
EDIT
"dĹonie" miaĹy po cztery palce, trzy tworzyĹy coĹ na podobieĹstwo kopyta, a maĹy palec byĹ wolnyKaĹźda koĹczyna przednia miaĹa po 5 palcĂłw
Poprawione