Autor: Tomasz Sokołowski
Korekta: Tomasz Skawiński, Maciej Ziegler
Adeopapposaurus (adeopappozaur)
Wymiary:
- długość: 3 m
- masa: 150 kg
Występowanie:
- czas: wczesna jura
- miejsce: ogniwo Upper Pelitic, formacja Cañón del Colorado, prowincja San Juan (Argentyna)
Klasyfikacja:
Dinosauria
Saurischia
Eusaurischia
Sauropodomorpha
Massopoda
Massospondylidae
Adeopapposaurus to rodzaj zauropodomorfa, który żył we wczesnej jurze na terenach obecnej środkowo-zachodniej Argentyny. Rodzaj ten został opisany w 2009 roku przez Ricardo Martineza na podstawie szczą
tków odkrytych w osadach formacji Cañón del Colorado, z począ
tku przypisanych do rodzaju Massospondylus. Martinez, opierają
c się na analizie Upchurcha i Barretta z 2007 roku (uznają
c ją
za wszechstronne i kompletne badanie, zawierają
ce wszystkie znane argentyńskie zauropodomorfy), doszedł do wniosku, że Adeopapposaurus jest taksonem siostrzanym dla Massospondylus z którym tworzą
klad nazywany Massospondylidae. Wskazuje na to głównie stosunek długości żuchwy do kości szczęki górnej, jednak sama ich budowa jest zróżnicowana u obu tych gatunków. Także obecność dodatkowego kręgu szyjnego u adeopappozaura różni te rodzaje.
Etymologia:
Jego nazwa pochodzi od łacińskiego wyrazu adeo, oznaczają
cego "oddalony", pappo - "jedzą
cy" (te dwa pierwsze człony nazwy dotyczą
stosunkowo długiej szyi, charakteryzują
cej nowo opisany takson) i saurus - "jaszczur". Epitet gatunkowy odnosi się do rejonu Mogna w prowincji San Juan w Argentynie.
Roślinożerność Adeopapposaurus
Zwyczaje żywieniowe "prozauropodów" i ich adaptacje do roślinożerności były wielokrotnie omawiane w cią
gu ostatnich kilkudziesięciu lat (Lull, 1953; Bond, 1955; Swinton, 1970; Raath, 1974; Cooper, 1981; Galton, 1985, 1986, 1990; Crompton i Attridge, 1986; Norman i Weishampel, 1991; Barrett, 2000; Galton i Upchurch, 2004; Barrett i Upchurch, 2005, 2007). Gady te były prawdopodobnie pierwszymi ziemskimi kręgowcami przystosowanymi do odżywiania się roślinnością
rosną
cą
na wysokości powyżej metra (Galton, 1985), choć niektóre tapinocefale mogły osią
gną
ć to już wcześniej. Prawdopodobnie była to jedna z przyczyn tak znacznego rozprzestrzenienia się "prozauropodów" w późnym triasie. Głównymi cechami odróżniają
cymi je od innych podstawowych grup żyją
cych w tamtych czasach były: znaczna długość ciała, redukcja wielkości czaszki, piłkowane zęby, gastrolity i zdolność do stawania na tylnych łapach i podpierania się ogonem, która znacznie poszerzyła ich pionowy zasięg dostępności roślin. W dodatku Adeopopposaurus posiadał unikalne cechy takie jak: (1) żuchwa o 10 mm krótsza od górnej szczęki podobnie jak u Massospondylus (Attridge et al., 1985; Crompton i Attridge, 1986). U adeopappozaura długość żuchwy (czyli odległość między rostralną
częścią
kości zębowej, a dalszym grzbietem stawu skroniowo-żuchwowego) jest o 10% większa niż łą
czna długość kości przedszczękowej, szczękowej, jarzmowej, kwadrato-jarzmowej i kwadratowej. Ten zgryz różni się od tych obecnych u innych bazalnych zauropodomorfów; (2) boczna powierzchnia kości przedszczękowej ma wypukłość lub kostne zgrubienie podobne do tych u Riojasaurus i Plateosaurus; (3) obecność dużych otworów nerwowo-naczyniowych w pionowym rzędzie na bocznej powierzchni kości przedszczękowej; (4 i 5) szereg dużych otworów graniczą
cych przez zgrubienie z szeregami otworów w subwertykalnym rzędzie, na powierzchni bocznej wewnętrznego końca kości zębowej; (6) jedenaście wydłużonych kręgów szyjnych.
Cechy kości szczękowej i zębowej wskazują
na obecność rogowego dzioba. Choć jego obecność była wykazywana u innych zauropodomorfów (Attridge, 1985; Crompton i Attridge, 1986; Sereno, 1997, 2007) to w ostatnich pracach była zaledwie rozważana (Barrett i Upchurch, 2007), być może z powodu małej ilości dowodów popierają
cych obecność żuchwowych i przedszczękowych dziobów u wszystkich znanych bazalnych zauropodomorfów, z wyją
tkiem zakończonej platformą
kości przedszczękowej u Riojasaurus. Kości adeopappozaura dowodzą
istnienia zarówno dzioba w górnej jak i dolnej szczęce. Choć proponowano, że wskazuje to na obecność mobilnych warg, takich jak np. u obecnie żyją
cych hippopotamów, wydaje się mało prawdopodobne by dinozaury posiadały podobne. Posiadają
c rogowy dziób wchodzą
cy w skład narzą
du przeżuwania (masticatory apparatus), wraz z stosunkowo długą
szyją
(dzięki obecności dodatkowego kręgu szyjnego), Adeopapposaurus mógł znacznie łatwiej pożywiać się roślinnością
(możliwość cięcia roślin i dalszego zasięgu).
Materiał kopalny:
* Holotyp
- PVSJ610, niekompletny szkielet zawierają
cy kompletną
czaszkę z żuchwą
w okluzji, kompletną
serię kręgów szyjnych, grzbietowych i krzyżowych, dziewięć artykułowanych kręgów ogonowych z szewronami, obręcz piersiowa, kości kończyn przednich, niekompletny pas miedniczny oraz kości kończyn tylnych.
* Hypodigmy:
- PVSJ568, niekompletny szkielet składają
cy się z częściowo artykułowanej czaszki, dźwigacz, obrotnik, cztery artykułowane kręgi ogonowe (X-XIII) oraz inne fragmenty nieokreślonych kręgów, dalszy koniec kości udowej, kość piszczelowa i strzałkowa, kość skokowa i piętowa, dwie dalsze kości stępu (II i IV) i inne kości prawej stopy.
- PVSJ569, niekompletny szkielet, mniejszy od holotypu, zawierają
cy drugi i trzeci kręg krzyżowy bez kolców neuralnych, sześć krzyżowych "żeber", czterdziesty szósty kręg ogonowy, niekompletną
miednicę (bez kości biodrowej i łonowej), kończynę tylną
bez strzałki oraz wszystkich paliczków.
- PVSJ570, drugi kręg krzyżowy oraz centralny fragment kości ramiennej
Źródło: http://upload.wikimedia.org/wikipedia/c ... rus_BW.jpg
Czaszka adeopappozaura.
Źródło: Ricardo N. Martínez (2009)
[Opis] Adeopapposaurus (adeopappozaur)
- Tomasz
- Kredowy tyranozaur
- Posty: 2172
- Rejestracja: 30 października 2006, o 15:16
- Lokalizacja: Międzychód
[Opis] Adeopapposaurus (adeopappozaur)
Ostatnio zmieniony 12 maja 2009, o 12:25 przez Tomasz, łącznie zmieniany 6 razy.
brak "o"wszystkie znane argentyĹskie zauropodmorfy
ja bym tego nie pisaĹ, bo nie wiadomo jak to byĹo choÄby z tapinocefalamiGady te byĹy pierwszymi ziemskimi krÄgowcami przystosowanymi do odĹźywiania siÄ roĹlinnoĹciÄ rosnÄ cÄ na wysokoĹci powyĹźej metra
spacja,ĹÄ cznastawu skroniowo-Ĺźuchwowego)jest o 10% wiÄksza niĹź ĹÄ cza
jegoChoÄ jej obecnoĹÄ byĹa wykazywana u
zakoĹczonej platformÄ koĹci przedszczekowej
kompletnÄ serie krÄgĂłw szyjnych
Ädwie dalsze koĹci stepu (II i IV)
Re: [Opis] Adeopapposaurus (adeopappozaur)
Ale ĹźeĹ opisa walnÄ
Ĺ! Wow! :D
Ale jak zawsze nie ujdzie na sucho parÄ nieĹcicĹoĹci (bo jakoĹ "bĹÄdami" z czystym sumieniem tego nazwaÄ nie moĹźna )
"the capacity for a tripodal posture" = zdolnoĹÄ do stawania na tylnych Ĺapach i podpierania siÄ ogonem (chyba )
"wyartykuĹowaÄ" to chyba coĹ innego znaczy
Ale jak zawsze nie ujdzie na sucho parÄ nieĹcicĹoĹci (bo jakoĹ "bĹÄdami" z czystym sumieniem tego nazwaÄ nie moĹźna )
hmmm jednak wspomnienie w opisie o tapinocefalach wydaje siÄ roztropneTomasz pisze:WĹaĹciwie zdanie to byĹo tĹumaczone wprost z pracy opisujÄ cej Adeopapposaurus. Dodam wyraz "prawdopodobnie" to powinno byÄ ok ;)ja bym tego nie pisaĹ, bo nie wiadomo jak to byĹo choÄby z tapinocefalami
CañĂłnTomasz pisze:- miejsce: ogniwo Upper Pelitic, formacja Canon del Colorado
[...]
Rodzaj ten zostaĹ opisany w 2009 roku przez Ricardo Martineza na podstawie szczÄ tkĂłw odkrytych w osadach formacji Canon del Colorado
"Ĺrodkowo" jakoĹ tak bardziej pasujeAdeopapposaurus to rodzaj zauropodomorfa, ktĂłry ĹźyĹ we wczesnej jurze na terenach obecnej centralno-zachodniej Argentyny.
doszedĹ do wniosku, a programik do analiz kladystycznych potwierdziĹ, Ĺźe oba tworza klad nazywany MassospondylidaeMartinez, opierajÄ c siÄ na analizie Upchurcha i Barretta z 2007 roku (uznajÄ c jÄ za wszechstronne i kompletne badanie, zawierajÄ ce wszystkie znane argentyĹskie zauropodomorfy), doszedĹ do wniosku, Ĺźe Adeopapposaurus jest taksonem siostrzanym dla Massospondylus.
"podstawowych grup"? MoĹźesz jaĹniej?GĹĂłwnymi cechami odróşniajÄ cymi je od Ăłwczesnych podstawowych grup byĹy: znaczna dĹugoĹÄ ciaĹa, redukcja wielkoĹci czaszki, piĹkowane zÄby, gastrolity i the capacity for a tripodal posture (?), ktĂłra znacznie poszerzyĹa ich pionowy zasiÄg dostÄpnoĹci roĹlin.
"the capacity for a tripodal posture" = zdolnoĹÄ do stawania na tylnych Ĺapach i podpierania siÄ ogonem (chyba )
et al - po "al" zapomniaĹes kropkiW dodatku Adeopopposaurus posiadaĹ unikalne cechy takie jak: (1) Ĺźuchwa o 10 mm krĂłtsza od gĂłrnej szczÄki podobnie jak u Massospondylus (Attridge et al, 1985; Crompton i Attridge, 1986).
anterior to przĂłd, posterior - tyĹ; czyli choodzi o wszystkie krÄgi - z caĹej szyijedenaĹcie anteroposterioralnych wydĹuĹźonych krÄgĂłw szyjnych.
dziewiÄÄ wyartykuĹowanych krÄgĂłw ogonowych
niekompletny szkielet skĹadajÄ cy siÄ z czÄĹciowo wyartykuĹowanej czaszki,
artykuĹowanych/poĹÄ czonych ze sobÄ (a nie rozsypanych )cztery wyartykuĹowane krÄgi ogonowe (X-XIII)
"wyartykuĹowaÄ" to chyba coĹ innego znaczy
niekompletnÄ miednicÄ (bez koĹci biodrowej i Ĺonowej), koĹczynÄ tylnÄ bez strzaĹki oraz wszystkich paliczkĂłw.zawierajÄ cy drugi i trzeci krÄg krzyĹźowy bez kolcĂłw neuralnych, szeĹÄ krzyĹźowych "Ĺźeber", czterdziesty szĂłsty krÄg ogonowy, niekompletna miednica (bez koĹci biodrowej i Ĺonowej), koĹczyna tylna bez strzaĹki oraz wszystkich paliczkĂłw.