Argentinosaurus (argentynozaur):
Długość: 30-35 (?37) m
Wysokość: ok. 9 m
Masa: 60-88(?) t
Czas: przełom wczesnej i późnej kredy (alb – cenoman; 112-93,5 Ma)
Miejsce: Argentyna (Nequen); formacja Huincul (grupa Río Limay)
Klasyfikacja:
Dinosauria
Saurischia
Sauropodomorpha
Saurododa
Eusauropoda
Neosauropoda
Macronaria
Titanosauriformes
Titanosauria
?? Lithostrotia
?? Saltasauridae
?? Opisthocoelicaudiinae
Materiał kopalny:
Holotyp o numerze PVPH-1 to: 3 przednie kręgi grzbietowe i 3 tylne (najbardziej przedni bez trzonu kręgu; reszta niekompletna), odcinek krzyżowy zawiera pozostałości kręgów nr I do V (bez ostatniego kręgu krzyżowego) z większością żeber odcinka krzyżowego z prawej strony; duża część fragmentarycznych żeber z odcinka piersiowego i prawa kość piszczelowa (155 cm).
Diagnoza:
Wielkich rozmiarów tytanozaur z następującą kombinacją cech: opistoceliczne kręgi grzbietowe zaopatrzone w dobrze rozwinięte
hyposphene-hypantria z dodatkowymi połączeniami między nimi. Przednie kręgi grzbietowe z poprzecznymi szerokimi i przedniotylno płaskimi wyrostkami neuralnymi zaopatrzonymi w solidne płytki znajdujące się przed wyrostkami kolczystymi. Środkowe i tylne kręgi grzbietowe z niskimi i szerokimi trzonami z brzusznym przodem prawie płaskim z pleurocelami zlokalizowanymi w przedniej połowie trzonu. Kręgi krzyżowe II do V bardzo zredukowane. Żebra cylindryczne, puste w środku. Kościste
macrocells w kręgach krzyżowych i przedkrzyżowych. Smukła kość piszczelowa z krótkim grzbietem goleniowym.
Paleoekologia:
Podczas gdy największe znane zauropody Ameryki Północnej żyły w późnej jurze, to największych przedstawicieli tej grupy z Ameryki Południowej znamy z okresu kredowego (
Argentinosaurus i o wiele późniejszy
Puertasaurus). Często sądzi się, że argentynozaur mógł padać ofiarą ogromnego teropoda
Giganotosaurus, lecz to błędne myślenie – szczątki giganotozaura są nieco starsze i pochodzą z formacji Candeleros. Jednak odnaleziono innego bardzo dużego teropoda w tych samych pokładach, co argentynozaura:
Mapusaurus to bliski krewny
Giganotosaurus, który być może z powodzeniem polował na tego ogromnego tytanozaura.
Argentinosaurus koegzystował także m.in. z innym mięsożercą,
Ilokelesia, rebbachizaurydem
Cathartesaura i kilkoma ornitopodami.
Argentinosaurus jest największym znanym roślinożercą zamieszkującym te tereny w owym czasie, więc można przyjąć, że samodzielnie zajmował niszę ekologiczną – był w stanie sięgać po pokarm niedostępny dla innych dinozaurów. Inne zauropody dzielące z nim ekosystemy, jak
Cathartesaura, były zbyt małe by mogły z nim konkurować o najwyżej rosnące gałęzie drzew.
Opis:
Argentinosaurus to jeden z największych odkrytych zauropodów. Jego fragmentaryczne skamieniałości zostały odnalezione w Argentynie w pokładach datowanych na "środkową" kredę.
Duże wrażenie robią wymiary jego szczątki: jeden z kręgów mierzy 159 cm długości, a kość piszczelowa 155 cm. Nie znamy kości ramieniowej argentynozaura, ale na podstawie stosunku tej kości do piszczela u
Aegyptosaurus to można uznać (o ile
Argentinosaurus miał takie same proporcje tych kości długich) że wynosiła ona 181 cm. Jest to niewiele mniej niż u
Brachiosaurus (ok. 216 cm), a należy pamiętać, że u argentynozaura kończyny przednie były wyraźnie krótsze od tylnych.
Mimo okazałych rozmiarów poszczególnych skamieniałości należących do tego tytanozaura, to szacunki wielkości całego zwierzęcia są niepewne. Wydaje się nieco mniejszy od opisanego w 2005 r.
Puertasaurus, innego kredowego tytanozaura znanego z fragmentarycznego materiału kopalnego, którego podawane wymiary najczęściej mieszczą się w przedziale 35-40 metrów. Argentynozaur z kolei w momencie opisu był ochrzczony największym zwierzęciem lądowym wszech czasów (ważność
Amphicoelias i
Bruhathkayosaurus była wówczas powszechnie uważana za niepewną). Wczesne rekonstrukcje Paula mówiły o 30-35 m długości i aż 80-100 t wagi. W 2006 roku Carpenter posiłkując się dobrze poznanym tytanozaurem o nazwie
Saltasaurus oszacował jego długość na 30 metrów, a Mazzetta i in. (2004) ustalił ciężar na 60-88 t (wg nich najbardziej prawdopodobne są 73 t). Mimo poznanego jedynie w 5% szkieletu tego olbrzyma naukowcy pokusili się o rekonstrukcję całego zwierzęcia na podstawie innych, mniejszych tytanozaurów. Szkielet wystawiony w Muzeum Historii Naturalnej Senckenberg we Frankfurcie nad Menem ma aż 37 metrów długości.
Rodzaj wraz z jedynym, typowym gatunkiem został opisany przez argentyńskich paleontologów Bonapartego i Corię w 1993 roku.
Etymologia:
Nazwa rodzajowa
Argentinosaurus można przetłumaczyć jako "argentyński jaszczur" bądź "srebrny jaszczur" (łac.
argentum, z którego wzięła się nazwa tego państwa, oznacza srebro).
Spis gatunków:
Argentinosaurus Bonaparte i Coria, 1993
Argentinosaurus huinculensis Bonaparte i Coria, 1993
Bibliografia:
Mazzetta, Gerardo V.; Christiansen, Per; Fariña, Richard A. (2004). "Giants and Bizarres: Body Size of Some Southern South American Cretaceous Dinosaurs" Historical Biology 65 (2-4): ss.1–13.
http://www.dinodata.org/index.php?optio ... &Itemid=67
http://en.wikipedia.org/wiki/Argentinosaurus
http://www.paleodb.org/cgi-bin/bridge.p ... eal_user=1
Rekonstrukcja przyżyciowa:

Zrekonstruowany szkielet:
