[ARTYKU?] R????norodno??Ä? form gad??w morskich: plezjoza

Dyskusje na temat gadów kopalnych (oprócz dinozaurów).
Awatar użytkownika
Sebastian
Jurajski allozaur
Jurajski allozaur
Posty: 1336
Rejestracja: 2 lipca 2006, o 13:32
Imię i nazwisko: Sebastian Oziemski
Lokalizacja: Harlow, Essex, UK

[ARTYKU?] R????norodno??Ä? form gad??w morskich: plezjoza

Post autor: Sebastian »

RZÄ?D: Pleziozaury by??y najbardziej znanymi gadami morskimi mezozoiku. Palce (w p??etwie) nie sk??ada??y siÄ? z piÄ?ciu lub mniej, lecz do dziesiÄ?ciu ko??ci. Dawniej uwa??ano, ??e plezjozaury p??ywa??y ,,wios??ujÄ?c'' swoimi d??ugimi p??etwami. M??odsza teoria m??wi, ??e porusza??y siÄ?, podobnie jak pingwiny, latajÄ?c w wodzie. Plezjozaury by??y prawdopodobnie sta??ocieplne i ??yworodne. Niegdy?? sÄ?dzono ??e wychodzi??y na lÄ?d podobnie jak ??????wie. WciÄ??? podwa??a siÄ? tÄ? hipotezÄ?, gdy?? gad udusi??by siÄ? pod w??asnym ciÄ???arem. Przodkowie plezjozaur??w (Notosauria) mogli wychodziÄ? na lÄ?d bez trudu, poniwa?? mie mieli jeszcze rozwiniÄ?tych p??etw i byli o wiele ,,l??ejsi'' od swych potomk??w. Nazwa Plesiosauria oznacza ,,prawie jaszczurkÄ?''.
RODZINY:
Rhomaleosauridae: Pierwotnym przedstawicielem tej rodziny jest Macroplata tenuiceps, kt??ra wyglÄ?dem przypomina kr??tkoszyjego Plesiosaurus. O wiele wiÄ?kszy jest Rhomaleosaurus zetlandicus . Posiada?? on arsena?? d??ugich sztyletowatych zÄ?b??w. Gad ten by?? przypuszczalnie padlino??ercÄ?. ByÄ? mo??e polowa?? tak??e na wiÄ?ksze ryby. Rhomaleosaurus zetlandicus jest m??odszym synoniem Thaumatosaurus. Rozr????nia siÄ? jeszcze jeden smuklejszy gatunek Rhomaleosaurus victor.

Pliosauridae: D??ugoszyje pliozaury, takie jak Leptocleidus clemai , czy Peloneustes philarchus by??y znakomitymi ??owcami. Posiada??y delikatne szczÄ?ki, gdy?? ??ywi??y siÄ? morskimi miÄ?czakami i g??owonogami. Gatunki takie jak: Brachauchenius lucasi, Kronosaurus queenslandicus i Liopleurodon ferox osiÄ?ga??y d??ugo??Ä? od 9 do nawet 17m (wed??ug niekt??rych badaczy nawet o 22 m). ??ywi??y siÄ? one padlinÄ? i rybami. Z pewno??cia stanowi??y zagro??enie dla wiÄ?kszosci morskich organizm??w.

Plesiosauridae: Rodzaj Plesiosaurus jest najbardziej znanym gadem morskim. Jest znanych wiele gatunk??w plezjozaur??w. Jednym z nich jest Plesiosaurus macrocephalus , kt??ry posiada?? ju?? wszystkie cechy swojej grupy. Gatunek ten mia?? nieco szerszÄ? g??owÄ? od pozosta??ych. Posiada?? r??wnie?? ko??kowate zÄ?by, kt??rymi bez trudu chwyta?? mÄ?twy i ryby.

Elasmosauridae: Cz??onkowie rodziny Elasmosauridae (p??ytkowych jaszczurek) byli najd??u??szymi i ostatnimi Plesiosauria. Ich g??owy by??y bardzo ma??e w stosunku do reszty cia??a. Elasmozaury nie nale??a??y do najszybszych p??ywak??w. Ich szczÄ?tki odnajdywano w Ameryce P????nocnej, Europie, Australii i nowej Zelandii. Elasmosaurus platyurus jest najd??u??szym przedstawicielem rodziny elasmozaur??w. OsiÄ?ga?? on d??ugo??Ä? 14m, na co 8 przypada na szyjÄ?! Niewiele kr??tszy od niego by??y 12-metrowe Hydrotherosaurus alexandrae i Mauisaurus haasti. Najkr??tszymi elasmozaurami by??y Muraenosaurus elasmosauroides oraz Woolungosaurus glendowerensis , kt??re osiÄ?ga??y do 8 m d??ugo??ci.

Dolichorhynchopidae: Te plezjozaury budowÄ? przypomina??y wieloryby i sÄ? niekiedy nazywane ,,wielorybokszta??tnymi''. Rodzina ta ??y??a w okresie kredy starszej (wielkiego wymierania). Ich szczÄ?tki odnaleziono w USA i Meksyku. Przedstawiciele rodziny to Dolichorhynchops osborni i Cryptocleidus eurymerus . Gady te osiÄ?ga??y od 3 do 5 m d??ugo??ci. Mia??y one zakrzywione zÄ?by, kt??rymi wy??apywa??y w wodzie krewetki i ma??e ryby.
CIEKAWOSTKI:
Przodkowie: plezjozaury sÄ? potomkami pierwotnych gad??w morskich Nothosauria.
Umoonasaurus demoscyllus: nowoopisany wczesnokredowy, wczesny plezjozaur odkryty w Australii. Umoonazaur by?? ma??y (osiÄ?ga?? d??ugo??Ä? oko??o 2,5 metra). WyglÄ?dem przypomina?? pliozaura. Odnaleziono kilka prawie kompletnych szkielet??w (jeden z dobrze zachowanÄ? czaszkÄ? jest jednym z najlepiej zachowanych szkielet??w krÄ?gowc??w jakie kiedykolwiek odkryto).
POKREWIE??STWO: Rhomaleosauridae oraz Pliosauridae two??y??y nadrodzinÄ? Pliosauroidea, a Elasmosauridae, Plesiosauridae i Dolichorhynchopidae nadrodzinÄ? Plesiosauroidea.
WIZERUNKI:
Rhomaleosaurus zetlandicus
http://www.leute.server.de/frankmuster/ ... saurus.jpg

Macroplata tenuiceps
http://www.leute.server.de/frankmuster/ ... plata2.jpg

Brachauchenius lucasi
http://www.leute.server.de/frankmuster/ ... enius1.jpg

Kronosaurus queenslandicus
http://www.leute.server.de/frankmuster/ ... aurus1.jpg

Leptocleidus clemai
http://www.leute.server.de/frankmuster/ ... eidus1.jpg

Liopleurodon ferox
http://marenostrum.org/paleontologia/li ... neteau.jpg

Peloneustes philarchus
http://www.leute.server.de/frankmuster/ ... ustes1.jpg

Plesiosaurus macrocephalus
http://leute.server.de/frankmuster/P/Plesiosaurus1.jpg

Elasmosaurus platyurus
http://www.geocities.com/sea_saur/elasmosaurus.jpg

Hydrotherosaurus alexandrae
http://www.leute.server.de/frankmuster/ ... saurus.jpg

Mauisaurus haasti
http://www.leute.server.de/frankmuster/ ... aurus2.jpg

Muraenosaurus elasmosauroides
http://www.leute.server.de/frankmuster/ ... aurus2.jpg

Woolungosaurus glendowerensis
http://home.alphalink.com.au/~dannj/elasmosa.gif

Dolichorhynchops osborni
http://www.leute.server.de/frankmuster/ ... chops1.jpg

Cryptocleidus eurymerus
http://www.leute.server.de/frankmuster/ ... eidus1.jpg
Ostatnio zmieniony 16 września 2006, o 19:32 przez Sebastian, łącznie zmieniany 4 razy.

Awatar użytkownika
Sebastian
Jurajski allozaur
Jurajski allozaur
Posty: 1336
Rejestracja: 2 lipca 2006, o 13:32
Imię i nazwisko: Sebastian Oziemski
Lokalizacja: Harlow, Essex, UK

Post autor: Sebastian »


CHESTERAPTOR
Dewoński labiryntodont
Dewoński labiryntodont
Posty: 321
Rejestracja: 25 czerwca 2006, o 08:52
Lokalizacja: Lubelskie

Post autor: CHESTERAPTOR »

A ja mam pytanie- czy pliozaury nie by??y oddzielnÄ? grupÄ? gad??w morskich?
4 8 15 16 23 42

Awatar użytkownika
Daniel Madzia
Jurajski allozaur
Jurajski allozaur
Posty: 1609
Rejestracja: 15 marca 2006, o 12:39
Lokalizacja: Třinec, Česká republika
Kontakt:

Post autor: Daniel Madzia »

CHESTERAPTOR pisze:A ja mam pytanie- czy pliozaury nie by??y oddzielnÄ? grupÄ? gad??w morskich?
Jesli chodzi Ci o to, czy pliozaury sa plezjozaurami, odpowiedz brzmi "tak".

CHESTERAPTOR
Dewoński labiryntodont
Dewoński labiryntodont
Posty: 321
Rejestracja: 25 czerwca 2006, o 08:52
Lokalizacja: Lubelskie

Post autor: CHESTERAPTOR »

Daniel Madzia pisze:Jesli chodzi Ci o to, czy pliozaury sa plezjozaurami, odpowiedz brzmi "tak".
W??a??nie o to mi chodzi??o. DziÄ?ki za odpowied??.
4 8 15 16 23 42

Awatar użytkownika
dilong
Jurajski allozaur
Jurajski allozaur
Posty: 1609
Rejestracja: 5 sierpnia 2006, o 10:20
Imię i nazwisko: Maciej Krzysztof Pindakiewicz
Lokalizacja: województwo mazowieckie

Post autor: dilong »

Plezjozaury panowa??y przez ca??y okres jurajski i kredowy.
Geologia UW

CHESTERAPTOR
Dewoński labiryntodont
Dewoński labiryntodont
Posty: 321
Rejestracja: 25 czerwca 2006, o 08:52
Lokalizacja: Lubelskie

Post autor: CHESTERAPTOR »

A jak myslicie- czy du??e ichtiozaury takie jak szonizaur mog??y zaszkodziÄ? mniejszym plezjozaurom?
4 8 15 16 23 42

Awatar użytkownika
Sebastian
Jurajski allozaur
Jurajski allozaur
Posty: 1336
Rejestracja: 2 lipca 2006, o 13:32
Imię i nazwisko: Sebastian Oziemski
Lokalizacja: Harlow, Essex, UK

Post autor: Sebastian »

My??lÄ?, ??e ??wie??onarodzonym plezjozaurom tak. Ichtiozaury gustowa??y jednak raczej w rybach
http://www.dinozaury.com/forum/viewtopic.php?t=553

Awatar użytkownika
Xyphactinus
Karboński antrakozaur
Karboński antrakozaur
Posty: 525
Rejestracja: 18 kwietnia 2006, o 20:12
Lokalizacja: tak naprawdę z Poznania

Post autor: Xyphactinus »

W czasach szonizaura nie by??o jeszcze plezjozaur??w, ale temnodontozaur moim zdaniem m??g?? zaatakowaÄ? bez skrupu????w np. plezjozaura.
"Chciałbym, żeby świat był dwa razy większy i połowa jego była wciąż niezbadana."
sir David Attenborough
Obrazek
Cykl "Gdyby kometa nie spadła":
http://www.dinozaury.com/forum/viewtopic.php?t=939
http://www.dinozaury.com/forum/viewtopic.php?t=967

Awatar użytkownika
dilong
Jurajski allozaur
Jurajski allozaur
Posty: 1609
Rejestracja: 5 sierpnia 2006, o 10:20
Imię i nazwisko: Maciej Krzysztof Pindakiewicz
Lokalizacja: województwo mazowieckie

Post autor: dilong »

Rywalizowa??y z pierwszumi Pliozaurami tj:Macroplata i z rekinami o w??adzÄ? nad morskimi odmÄ?tami.
Geologia UW

Awatar użytkownika
Dino
Administrator
Administrator
Posty: 4000
Rejestracja: 13 marca 2006, o 20:45
Imię i nazwisko: Łukasz Czepiński
Lokalizacja: Warszawa
Kontakt:

Post autor: Dino »


Awatar użytkownika
Sebastian
Jurajski allozaur
Jurajski allozaur
Posty: 1336
Rejestracja: 2 lipca 2006, o 13:32
Imię i nazwisko: Sebastian Oziemski
Lokalizacja: Harlow, Essex, UK

Post autor: Sebastian »

Dziekiiiii :wink:

Awatar użytkownika
dilong
Jurajski allozaur
Jurajski allozaur
Posty: 1609
Rejestracja: 5 sierpnia 2006, o 10:20
Imię i nazwisko: Maciej Krzysztof Pindakiewicz
Lokalizacja: województwo mazowieckie

Post autor: dilong »

Czy w G??rach ?šwiÄ?tokrzyskich znaleziono ??lady obecno??ci Plezjozaurow i Pliozaur??w? :?
Geologia UW

Awatar użytkownika
Karol Sabath
Ekspert
Ekspert
Posty: 443
Rejestracja: 15 marca 2006, o 21:21
Lokalizacja: Warszawa
Kontakt:

Post autor: Karol Sabath »

Gar??Ä? uwag do artyku??u:
1) "Plezjozaury by??y najbardziej drapie??nymi gadami morskimi mezozoiku."
Co to znaczy? Czy np. mozazaury albo ichtiozaury by??y mniej drapie??ne? Jad??y wiÄ?cej ro??lin albo padliny? Nie rozumiem. Mo??e chodzi??o o "najbardziej znane gady morskie"?
2) "Obalono tÄ? teoriÄ?" - podwa??ono "tÄ? hipotezÄ?". Inna rzecz, ??e nawet orki potrafiÄ? wype??znÄ?Ä? na pla??Ä? porwaÄ? uchatkÄ? i siÄ? nie duszÄ?...
Chyba nie ma konkretnych dowod??w na sta??ocieplno??Ä? ani ??yworodno??Ä? plezjozaur??w.
3) Notozaury nazywajÄ? siÄ? po ??acinie Nothosauridae / Nothosauria - poprawiÄ? w rozdzia??ach 1 i 8.
4) Macroplata jest rodzaju ??e??skiego.
5) ZÄ?by romaleozaura by??y sztyletowate (nie "szczyletowate"), chocia?? zastanawiam siÄ?, czy to trafne okre??lenie. Sztylet ma p??askie ostrze, a zÄ?by plezjozaur??w by??y prawie okrÄ?g??e w przekroju.
6) M??wiÄ?c o "pliozaurach o d??u??szej szyi [nie "szyji"]", ??eby nie przywo??ywaÄ? u czytelnika b??ednego wyoobra??enia nale??a??oby najpierw wyja??nic, ??e w??r??d plezjozaur??w wyr????nia siÄ? formy kr??tkoszyje z du??Ä? g??owÄ? (romaleozaury i pliozaury), i dodaÄ? "o d??u??szej szyi jak na pliozaura".
7) Rozmiary kronozaura i liopleurodona (12-17-22 m) sÄ? przeszacowane - zob. http://www.dinozaury.com/forum/viewtopi ... sc&start=0.
Kronozaur mia?? mo??e 9 m, a nie 12-15, a liopleurodon - 5-7 m. Przedwczoraj widzia??em ten s??ynny szkielet kronozaura w harwardzkim muzeum - rzeczywi??cie "Plasterosaurus" ("gipsozaur") - i dalej ma ponad czterdzie??ci krÄ?g??w przedkrzy??owych (dlatego nie kupi??em sobie koszulki z tego muzeum, bo jest na nim podrasowany zwierzak :-))...
8) nazwa Elasmosauridae dos??ownie oznacza "p??ytkowate jaszczury" (elasmos po grecku to cienka p??ytka, w nawiÄ?zaniu do stosunkow lekkich ko??ci pasa barkowego elasmozaura). Nazwa "jaszczurki o ??abÄ?dziej szyi" wydaje mi siÄ? dos??ownym t??umaczeniem jakiej?? potocznej nazwy elsmozaur??w np. z niemieckiego (oni lubiÄ? takie). Po polsku raczej u??ywano wobec nich metafory "wÄ???owej szyi" (choÄ? wÄ???e prawie nie majÄ? szyi).
9) Elasmozaury nie by??y najwiÄ?kszymi plezjozaurami. Mo??e by??y najd??u??sze, ale poniewa?? wiÄ?kszo??Ä? tej d??ugo??ci przypada??a na szyjÄ?, by??y l??ejsze od du??ych pliozaur??w.
10) Zdanie "W 19 w. opisywano go jako ogromnego ??????wia z g??owÄ? wÄ???a." jest mylÄ?ce - nikt nie uwa??a?? go za ??????wia. Jeszcze zanim odkryto elasmozaura, by przybli??yÄ? pokr??j cia??a plezjozaura u??ywano metafory "wÄ???a przeciÄ?gniÄ?tego przez ??????wia morskiego" (zob. http://www.oceansofkansas.com/Snaketurtle.html z pr??bÄ? przesledzenia historii tej metafory).
Za to z elasmozaurem wiÄ???e siÄ? inna anegdota - s??ynny paleontolog Edward Drinker Cope opublikowa?? w 1868/9 roku jego rekonstrukcjÄ?, w kt??rej czaszkÄ? umie??ci?? na kr??tkim ogonie, a szyja sta??a siÄ? d??ugim ogonem (http://www.oceansofkansas.com/cope1868a.html i rekonstrukcja: http://www.oceansofkansas.com/cope1868.html). TÄ? gafÄ? wytknÄ??? mu ponoÄ? m.in. Othniel Charles Marsh, co zapoczÄ?tkowa??o ich s??ynny konflikt i rywalizacjÄ? (kt??ra zaowocowa??a wy??cigiem po dinozaury i "wojnami o ko??ci"). Cope sprostowa?? sw??j b??ad (http://www.oceansofkansas.com/Cope1870a.html), ale odni??s?? siÄ? tylko do pisemnej krytyki Leidy'ego, na kt??rego zresztÄ? zwali?? winÄ?, t??umaczÄ?c siÄ?, ??e zasugerowa?? siÄ? jego analogicznÄ? wcze??niejszÄ? rekonstrukcjÄ? Cimoliasaurus.
Poniewa?? bohaterowie rozdzia??u 6. sÄ? raczej rozmiar??w delfin??w, lepiej mo??e m??wiÄ? o podobie??stwie do waleni ni?? do wieloryb??w (zresztÄ? nie mia??y fiszbin??w itp., wiÄ?c i pod tym wzglÄ?dem bardziej przypomina??y delfiny).

d_m

Post autor: d_m »

Bezpo??rednich dowod??w na ??yworodno??Ä? plezjozaur??w oczywi??cie nie ma, ale np. badania nad triasowym zauropterygiem Keichousaurus hui wskazujÄ?, ??e ju?? on by?? ??yworodny. Proponowano to i dla innych pachypleurozaur??w, jak i notozaur??w; tak??e plezjozaury to ju?? na pewno ??yworodne powinny byÄ? :mrgreen:

Awatar użytkownika
Karol Sabath
Ekspert
Ekspert
Posty: 443
Rejestracja: 15 marca 2006, o 21:21
Lokalizacja: Warszawa
Kontakt:

Post autor: Karol Sabath »

Dawid Mazurek pisze:Bezpo??rednich dowod??w na ??yworodno??Ä? plezjozaur??w oczywi??cie nie ma, ale np. badania nad triasowym zauropterygiem Keichousaurus hui wskazujÄ?, ??e ju?? on by?? ??yworodny. Proponowano to i dla innych pachypleurozaur??w, jak i notozaur??w; tak??e plezjozaury to ju?? na pewno ??yworodne powinny byÄ? :mrgreen:
DziÄ?ki za zwr??cenie uwagi na ten artyku??. W??a??nie o takie wpisy na forum chodzi!

ODPOWIEDZ