Terminy anatomiczne

Jeśli dopiero zaczynasz przygodę z pasjonującym światem dinozaurów, tutaj znajdziesz pomoc.
rys. K. Dupuis
Awatar użytkownika
Tomasz
Kredowy tyranozaur
Kredowy tyranozaur
Posty: 2172
Rejestracja: 30 października 2006, o 15:16
Lokalizacja: Międzychód

Post autor: Tomasz »

bonebed - brekcja kostna?
horncore - rdzeń rogu?
Tomasz Sokołowski

Koniecznie zapoznaj się z Regulaminem!

Awatar użytkownika
hanys
Jurajski allozaur
Jurajski allozaur
Posty: 1012
Rejestracja: 24 lipca 2008, o 14:37
Lokalizacja: beWYRYhills

Post autor: hanys »

Loci to liczba mnoga od locus, czyli miejsca. Tak, to Łacina :wink:

Awatar użytkownika
szerman
Neogeński mastodont
Neogeński mastodont
Posty: 4060
Rejestracja: 23 czerwca 2009, o 10:40
Imię i nazwisko: MSz
Lokalizacja: B-B

Post autor: szerman »

Może mi ktoś pomóc z poniższymi terminami, nie mogłem znaleźć nigdzie ich tłumaczenia. Z góry dzięki :)

- opisthocoelous
- pleurocoels
- procoelous
- hypodigm --> coś ala paratyp, lektotyp itp.? nie tłumaczy się tego wyrażenia?
- amphiplatyan
- subcircular

Ag.Ent
Kredowy tyranozaur
Kredowy tyranozaur
Posty: 2284
Rejestracja: 19 marca 2009, o 20:55
Imię i nazwisko: Tomasz Skawiński
Lokalizacja: Wrocław

Post autor: Ag.Ent »

opisthocoelous - tyłowklęsły
pleurocoels - pleurocele (wgłębienia w kręgach)
procoelous - przodowklęsły
szerman pisze:- hypodigm --> coś ala paratyp, lektotyp itp.? nie tłumaczy się tego wyrażenia?
Kilka razy spotkałem się z tym terminem, ale już nie pamiętam co oznacza. Ale chyba nie ma on nic wspólnego z paratypami, lektotypami czy inszymi typami :)

amphiplatyan - chyba chodzi o kręg, którego centrum jest płaskie i z przodu i z tyłu
subcircular - dosłownie "podokrągły", czyli chyba chodzi o "niemal okrągły", "w przybliżeniu okrągły", a przynajmniej ja to w podobny sposób tłumaczyłem.

Utahraptor
Moderator
Moderator
Posty: 2572
Rejestracja: 22 października 2007, o 18:29

Post autor: Utahraptor »

hypodigm. All the material of a species available to a taxonomist.
Biologia, UW

Awatar użytkownika
Puszkin
Ordowicki bezszczękowiec
Ordowicki bezszczękowiec
Posty: 88
Rejestracja: 12 października 2008, o 19:03
Imię i nazwisko: Przemysław Puszkiewicz
Lokalizacja: Wrocław

Re: Terminy anatomiczne

Post autor: Puszkin »

mógłby mi ktoś pomóc przetłumaczyć (o ile się da?) te terminy:

zygosphene
parapophysis
prezygapophyseal
prezygapophysis

Nazwy występujące na kręgach u węży.
If you know your history,
Then you would know where you coming from,
Then you wouldn't have to ask me,
Who the 'eck do I think I am.

Awatar użytkownika
szerman
Neogeński mastodont
Neogeński mastodont
Posty: 4060
Rejestracja: 23 czerwca 2009, o 10:40
Imię i nazwisko: MSz
Lokalizacja: B-B

Re: Terminy anatomiczne

Post autor: szerman »

zygosphene - środkowy wyrostek przedniej części łuku neuralnego
parapophysis - wyrostek poprzecznie brzuszny lub główkowy
prezygapophyseal - wyrostek (przed?)międzykręgowy
prezygapophysis - wyrostek przedstawowy

PS Dobrze by było by ktoś znający anatomię dokonał korekty, bo żadnego powyższego tłumaczenia nie jestem pewien.
"Mastodon sapiens"

Ag.Ent
Kredowy tyranozaur
Kredowy tyranozaur
Posty: 2284
Rejestracja: 19 marca 2009, o 20:55
Imię i nazwisko: Tomasz Skawiński
Lokalizacja: Wrocław

Re: Terminy anatomiczne

Post autor: Ag.Ent »

Zygosphene - zygosfen (u węży typ dodatkowych powierzchni stawowych między kręgami)
szerman pisze:parapophysis - wyrostek poprzecznie brzuszny lub główkowy
prezygapophyseal - wyrostek (przed?)międzykręgowy
prezygapophysis - wyrostek przedstawowy
Parapophysis - parapofyza, prezygapophysis - prezygapofyza, wyrostek stawowy przedni (te podane przez szermana też mogą być poprawne (niestety nie wiem), ale te brzmieniowo zbliżone do łaciny są chyba "najbezpieczniejsze" ;) Prezygapophyseal to chyba przymiotnik od prezygapophysis, czyli po polsku "prezygapofyzalny" (?).
Tak wiele dinozaurów, tak mało czasu...

Robert Bronowicz
Sylurski akantod
Sylurski akantod
Posty: 113
Rejestracja: 29 sierpnia 2008, o 15:16
Lokalizacja: Warszawa
Kontakt:

Re: Terminy anatomiczne

Post autor: Robert Bronowicz »

szerman pisze:zygosphene - środkowy wyrostek przedniej części łuku neuralnego
parapophysis - wyrostek poprzecznie brzuszny lub główkowy
prezygapophyseal - wyrostek (przed?)międzykręgowy
prezygapophysis - wyrostek przedstawowy

PS Dobrze by było by ktoś znający anatomię dokonał korekty, bo żadnego powyższego tłumaczenia nie jestem pewien.
zygapophysis to generalnie wyrostek stawowy, dla prezygapophysis zawsze używam terminu wyrostek stawowy przedni, bądź wyrostek stawowy doczaszkowy a dla postzygapophysis używam wyrostek stawowy tylny bądź doogonowy

parapophysis przetłumaczyłbym jako wyrostek dla główki żebra i tym samym diapophysis jako wyrostek dla guzka żebra

problem polega na tym, że chyba nie ma polskich odpowiedników tych terminów i sam mam czasem wielki problem z przełożeniem czegoś na polski, na studiach wybrałem się raz na SGGW porozmawiać z lekarzami weterynarii, którzy terminy anatomiczne muszą mieć w małym palcu, i jak zapytałem o pre- i postzygapophysis tylko zrobili wielkie oczy :)

<scalono posty>
Ag.Ent pisze:Prezygapophyseal to chyba przymiotnik od prezygapophysis, czyli po polsku "prezygapofyzalny" (?).
tak jest :)

d_m

Re: Terminy anatomiczne

Post autor: d_m »

Tak jest w przypadku większości terminów anatomicznych, przynajmniej tych nie mających swoich bezpośrednich odpowiedników w ciele człowieka - samemu trzeba tworzyć polskie wersje; czasem jest ich kilka konkurencyjnych. Dla niektórych (np. jakiegoś wyrostka występującego tylko u pterozaurów) nie ma najmniejszego sensu robienie tłumaczenia, bo jeśli ktoś nie siedzi w temacie - i tak nie zrozumie o jakim elemencie mowa, z czym się jego obecność, lub sposób wykształcenia wiążą, itp., nawet mając przed oczyma polską nazwę; a jak ktoś siedzi - to z pewnością przeczytał tyle artykułów anglojęzycznych z tą nazwą, że dokładnie wie o co chodzi widząc oryginalny termin angielski. Ja mówię: prezygapofyza, postzygapofyza, brevis fossa, itd.

Robert Bronowicz
Sylurski akantod
Sylurski akantod
Posty: 113
Rejestracja: 29 sierpnia 2008, o 15:16
Lokalizacja: Warszawa
Kontakt:

Re: Terminy anatomiczne

Post autor: Robert Bronowicz »

zgadza się, jeśli dana osoba nie zajmuje się tematem nie będzie wiedziała o co chodzi jeśli nie ma oficjalnie zatwierdzonej polskiej nazwy (dodatkowo znajomość terminów angielskich równa się znajomości terminów łacińskich i odwrotnie), niemniej jednak uważam, że chociażby na własny użytek warto znać (w tym wypadku tworzyć ZE ZROZUMIENIEM, A NIE DOSŁOWNIE) polskie odpowiedniki terminów angielskich/łacińskich, bo nazwa, co widać na przykładzie anatomii choćby człowieka, dużo tłumaczy o danej strukturze i / lub jej funkcji (tak. np. brevis shelf czy brevis fossa to nie żadna "krótka półeczka" czy "krótkie zagłębienie" jak mógłby przetłumaczyć ktoś zaczynający dopiero swoją przygodę z anatomią, a struktura związana z częścią mięśnia ogonowo-udowego, dokładnie ogonowo-udowego krótszego czyli właśnie caudofemoralis brevis)

Awatar użytkownika
Dawid Mika
Jurajski allozaur
Jurajski allozaur
Posty: 1016
Rejestracja: 23 maja 2008, o 15:49
Lokalizacja: Górny Śląsk

Re: Terminy anatomiczne

Post autor: Dawid Mika »

Czy "centrodiapophyseal laminae" to blaszki trzonowo-diapofyzalne?
Tak by wychodziło z dosłownego tłumaczenia.

Awatar użytkownika
szerman
Neogeński mastodont
Neogeński mastodont
Posty: 4060
Rejestracja: 23 czerwca 2009, o 10:40
Imię i nazwisko: MSz
Lokalizacja: B-B

Re: Terminy anatomiczne

Post autor: szerman »

Dawid Mika pisze:Czy "centrodiapophyseal laminae" to blaszki trzonowo-diapofyzalne?
Tak by wychodziło z dosłownego tłumaczenia.
Na to wygląda, choć chyba w którymś opisie spotkałem się z "centrodiapofyzalne" (albo z czymś pokrewnym), ale Twoja wersja wygląda na lepszą. Choć może istnieć jakieś zupełnie inne, bardziej naukowe tłumaczenie, kto wie.
"Mastodon sapiens"

Awatar użytkownika
Dawid Mika
Jurajski allozaur
Jurajski allozaur
Posty: 1016
Rejestracja: 23 maja 2008, o 15:49
Lokalizacja: Górny Śląsk

Re: Terminy anatomiczne

Post autor: Dawid Mika »

centrum = trzon kręgu, czyli wychodziłoby na to samo ;-)

Ale dla laika "trzon" brzmi lepiej ;) MSz

EDIT
Prosiłbym o przetłumaczenie tego fragmentu tekstu
deep and sharp frontal depression demarcated by straight, trasverse border; postorbital bar narrow
Czy oby na pewno caudally oznacza "tylnie" (w sensie oznaczenia kierunku położenia części ciała)?

Awatar użytkownika
szerman
Neogeński mastodont
Neogeński mastodont
Posty: 4060
Rejestracja: 23 czerwca 2009, o 10:40
Imię i nazwisko: MSz
Lokalizacja: B-B

Re: Terminy anatomiczne

Post autor: szerman »

Dawid Mika pisze:Czy oby na pewno caudally oznacza "tylnie" (w sensie oznaczenia kierunku położenia części ciała)?
O ile dobrze pamiętam to zawsze to tak tłumaczyłem - bo samo caudal to ogon/ogonowy, więc może być tak, jak piszesz. Zresztą wyjaśnienie tego terminu gdzieś tu już na forum musiało być, bo sam na to nie wpadłem przecież ;)
"Mastodon sapiens"

Awatar użytkownika
Dino
Administrator
Administrator
Posty: 4000
Rejestracja: 13 marca 2006, o 20:45
Imię i nazwisko: Łukasz Czepiński
Lokalizacja: Warszawa
Kontakt:

Re: Terminy anatomiczne

Post autor: Dino »

caudally = doogonowy i rzeczywiście oznacza kierunek położenia danego elementu względem ogólnego planu budowy ciała.

Parazaurolof
Prekambryjski stromatolit
Prekambryjski stromatolit
Posty: 3
Rejestracja: 29 kwietnia 2009, o 19:19

Re: Terminy anatomiczne

Post autor: Parazaurolof »

Co to internarial bar?

Awatar użytkownika
nazuul
Moderator
Moderator
Posty: 8244
Rejestracja: 3 grudnia 2007, o 19:51

Re: Terminy anatomiczne

Post autor: nazuul »

To jest tkanka, np. kostna, między nozdrzami. U ludzi się nazywa to przegroda nosowa i jest głównie z chrząstki. Na ile "przegroda nosowa" pasuje do jakiegoś zwierza, to nie wiem.
Obrazek
[Stamp: Apsaravis] [Avatar: P. Weimer, CC BY-NC-SA 2.0]

Janusz
Sylurski akantod
Sylurski akantod
Posty: 142
Rejestracja: 4 stycznia 2013, o 12:41
Imię i nazwisko: Janusz Mermer

Re: Terminy anatomiczne

Post autor: Janusz »

Co to jest laterosphenoid i czy ma polską nazwę?

Awatar użytkownika
nazuul
Moderator
Moderator
Posty: 8244
Rejestracja: 3 grudnia 2007, o 19:51

Re: Terminy anatomiczne

Post autor: nazuul »

to jest zdaje się kość występująca tylkou archozauromorfów
Sphenoid to k. klinowa +latero-, więc przetłumaczyłbym jako k. klinowa boczna i dał w nawiasie oryginalną nazwę
Obrazek
[Stamp: Apsaravis] [Avatar: P. Weimer, CC BY-NC-SA 2.0]

Utahraptor
Moderator
Moderator
Posty: 2572
Rejestracja: 22 października 2007, o 18:29

Re: Terminy anatomiczne

Post autor: Utahraptor »

Wg Szarskiego to po polsku bocznoklinowa, występuje co najmniej u ptaków i ryb. Polecam Anatomię Porównawczą Kręgowców i Osteology of Reptiles.
Biologia, UW

Ag.Ent
Kredowy tyranozaur
Kredowy tyranozaur
Posty: 2284
Rejestracja: 19 marca 2009, o 20:55
Imię i nazwisko: Tomasz Skawiński
Lokalizacja: Wrocław

Re: Terminy anatomiczne

Post autor: Ag.Ent »

Z tym że kość u ryb raczej nie jest homologiczna tej u archozauromorfów. Stąd kość u ryb jest raczej nazywana pleurosphenoideum (Orska też o tym pisze), a u archozauromorfów - laterosphenoideum, choć dawniej też używano nazwy pleurosphenoideum (Clark et al. 1993).

Co do polskiej nazwy, to myślę, że obie są poprawne (bocznoklinowa, klinowa boczna) - na zasadzie analogii do np. exoccipitale (kości potylicznej bocznej/bocznopotylicznej).

PS Jeśli żółwie nie są archozauromorfami, to też należałoby dodać je do listy "posiadaczy" tej kości (Bhullar i Bever 2009).

Utahraptor
Moderator
Moderator
Posty: 2572
Rejestracja: 22 października 2007, o 18:29

Re: Terminy anatomiczne

Post autor: Utahraptor »

To może Tomku zrobisz hasełko do słownika? ;)
Biologia, UW

Ag.Ent
Kredowy tyranozaur
Kredowy tyranozaur
Posty: 2284
Rejestracja: 19 marca 2009, o 20:55
Imię i nazwisko: Tomasz Skawiński
Lokalizacja: Wrocław

Re: Terminy anatomiczne

Post autor: Ag.Ent »

Zrobione ;)
http://www.encyklopedia.dinozaury.com/i ... znoklinowa

...chociaż muszę przyznać, że spodziewałem się, że będzie to robota na góra kilkanaście minut, a spędziłem nad tym znacznie więcej czasu (głównie przez burdel w nazewnictwie), a sama część poświęcona nomenklaturze jest strasznie zagmatwana i pewnie ciężka do czytania... :/

Utahraptor
Moderator
Moderator
Posty: 2572
Rejestracja: 22 października 2007, o 18:29

Re: Terminy anatomiczne

Post autor: Utahraptor »

Dobra robota, choć można dopisać o kościach, z którymi się kontaktuje. A przy "dzisiejszych archozaurach" dopisać w nawiasie ptaki i krokodyle.
Biologia, UW

ODPOWIEDZ