PokemonMaster pisze:ale o co chodzi w ogĂłle z tym efektem Signora & Lippsa?? Wiesz moja wiedza stoi na poziomie niĹźej Ĺrednim, a to, Ĺźe wg mnie najwiÄkszy rozkwit przypadĹ na ĹrodkowÄ
jure, to kwestia wiedzy nabytej w dzieciĹstwie:) poprostu coĹ kiedyĹ na ten temat przeczytaĹem i tak wĹaĹnie zapamiÄtaĹem. Pozdrawiam
WyobraĹş sobie, Ĺźe na danym terenie ĹźyĹa jakaĹ grupa zwierzÄ
t. Grupa ta po okresie rozkwitu (dla pryz kĹadu niech to bÄdzie 120-100 Ma). Jednak od 100 Ma ich liczebnoĹÄ i róşnorodnoĹÄ zaczÄĹa powoli spadaÄ aĹź np. 90 Ma wymarĹy caĹkowicie. Tak wiÄc powoli ich wymarcie byĹo stopniowe i trwaĹo przez dĹuĹźszy czas. Jednak ok. 100 Ma doszĹa do zatrzymania sedymentacji w wyniku czego w zapisie kopalnym mamy coĹ takiego (robiĹem na szybko, wiÄc jest doĹÄ niestaranne):
Czarna kreska oznacza iloĹÄ skamielin wspomnianej wyĹźej grupy. WidzÄ
c w zapisie kopalnym coĹ takiego Ĺatwo ulec zĹudzeniu, Ĺźe 100 Ma grupa X nagle wymarĹa, nawet jeĹli byĹ to stopniowy, powolny proces i naprawdÄ doĹźyĹa ona jeszcze np. 90 Ma. Inny przykĹad - w osadach z wczesnej kredy sÄ
skamieliny dinozaurĂłw, ale nieco wyĹźej w mĹodszych osadach pochodzÄ
cych np. z poczÄ
tku późnej kredy juĹź ich nie ma. Nie oznacza to z caĹÄ
pewnoĹciÄ
Ĺźe dinozaury na danym obszarze wtedy wymarĹy. ByÄ moĹźe akurat na przeĹomie wczesnej i późnej kredy na danym obszarze zatrzymaĹa siÄ sedymentacja. Ale efekt Signora & Lippsa moĹźe dziaĹaÄ teĹź inaczej - sprawiaÄ wraĹźenie, Ĺźe wymieranie byĹo stopniowe i trwaĹo dĹuĹźszy czas , podczas gdy w rzeczywistoĹci byĹo nagĹe.
PodsumowujÄ
c przez efekt Signora & Lippsa:
-Ĺatwo bĹÄdnie zinterpretowaÄ, Ĺźe jakieĹ wymieranie byĹo stopniowe, nawet jeĹli naprawdÄ byĹo nagĹe - szczegĂłlnie Ĺatwo dojĹÄ do takiej pomyĹki kiedy z danego okresu w ktĂłrym wystÄ
piĹo wielkie wymieranie znana jest niewielka liczba skamielin
-Ĺatwo wyciÄ
gnÄ
Ä bĹÄdny wniosek co do wymarcia jakiegoĹ gatunku/grupy - byÄ moĹźe naprawdÄ wystÄpowaĹ on po dacie przyjmowanej za datÄ swojego wymarcia, a jego skamieliny nie zachowaĹy siÄ (np. w wyniku zatrzymania siÄ sedymentacji)
-pierwszy i ostatni organizm nigdy nie zachowa siÄ w zapisie kopalnym.
Prawdizwe przykĹady dziaĹania efektu Signora & Lippsa:
-wiele analiz statystycznych daĹo rezultat, Ĺźe na granicy kampanu i mastrychtu liczebnoĹÄ dinozaurĂłw mocno spadĹa, co pasowaĹoby do scenariusza powolnego wymierania. Jednak moĹźe to wynikaÄ z przyczyn geologicznych jak zatrzymanie siÄ sedymentacji, a samo wymieranie kredowe mogĹo byÄ w rzeczywistoĹci nagĹe bez wczeĹniejszych zmian w liczebnoĹci dinkĂłw.
-dĹugo sÄ
dzono, Ĺźe amonity wymarĹy pod koniec kredy i nie doĹźyĹy czwartorzedu. Jednak niedawno odkryto ich skamieliny w skaĹach pochodzÄ
cych z paleocenu. Dowodzi to, Ĺźe wniosek jakoby wymarĹy one caĹkowicie na granicy K-T wynika z niekompletnoĹci zapisu kopalnego (jego "urwania siÄ" na granicy K-T)
-nie jest to pewne, ale podobnie mogĹo byÄ z hadrozaurydami - niektĂłre ich skamieliny wydajÄ
siÄ pochodziÄ z paleocenu, choÄ wielu badaczy mocno krytykuje takie ich datowanie.
-zapis kopalny Coelacanthiformes urywa siÄ ok. 80 Ma, co prowadzi do zĹudzenia, Ĺźe wtedy wymarĹy. Jednak ich przedstawicielka - latimeria Ĺźyje do dzisiaj.
WiÄcej na ten temat jest w tych artykuĹach oraz linkach do nich zaĹÄ
czonych:
http://en.wikipedia.org/wiki/Signor–Lipps_effect
http://en.wikipedia.org/wiki/Lazarus_taxon