[OPIS] Lycophytina - widĹakowe
: 8 grudnia 2008, o 11:41
Podgromada Lycophytina - widĹakowe
GĂłrny sylur? dolny dewon-R
WidĹakowe sÄ roĹlinami o wyraĹşnej przewadze sporofitu nad gametofitem. PÄdy i chwytniki rozgaĹÄziajÄ siÄ zazwyczaj dychotomicznie. LiĹcie sÄ drobne, mikrofilne. Tkanka przewodzÄ ca zbudowana z cewek i Ĺyka, zarodnie mieszczÄ siÄ na gĂłrnej stronie liĹci lub w ich pachwinie. Dzisiejsze widĹakowe stanowiÄ maĹa, reliktowÄ grupÄ roĹlin zielnych i drzewiastych widĹakĂłw wymarĹych. Podgromada ta dzieli siÄ na trzy zasadnicze klasy, kilka podklas i wiele rzÄdĂłw.
Klasa:
Lycopsida
WidĹaki jednakozarodnikowe
Asteroxyales
Protolepidonedrales
Lycopodiales
Isoetopsida
WidĹaki róşnozarodnikowe
Cyclopodiales
Lepidocarpales
Lepiophytales
Pleuromeiales
Isoetales
Selaginellopsida
Widliczki
Selaginellaless
Lycopsida: - Dewon
Klasa ta zawiera niewielkich rozmiarĂłw widĹaki zielne, w wiÄkszoĹci wymarĹe, cechujÄ ce siÄ wytwarzaniem jednakowych zarodnikĂłw.
-Asteroxylales
(prawidĹakowce) SÄ to roĹliny wymarĹe, krzewiaste, z liĹciopodobnymi wyrostkami na pÄdach. Najlepiej poznanÄ formÄ stanowi Asteroxylon mackei, dawniej zaliczany do psyofitĂłw i wystÄpujÄ cy wspĂłlnie z nimi we florze dolnodewoĹskiej w Rhynie.
Do rodzaju Asteroxylon naleĹźÄ roĹliny o wysokoĹci do 50cm, ze wzniesionymi Ĺodygami i peĹzajÄ cymi pod ziemiÄ kĹÄ czami. PÄdy naziemne byĹy rozgaĹÄzione monopodialnie i gÄsto pokryte drobnymi, kolcoksztaĹtnymi liĹÄmi, bez wiÄ zki przewodzÄ cej. PowierzchniÄ Ĺodyg i liĹci pokrywaĹa gruba, skutynizowana epiderma, opatrzona wyspecjalizowanymi aparatami szparkowymi. Walec osiowy miaĹ prymitywny charakter aktynosteliczny o gwiaĹşdzistym przekroj. Drewno skĹadaĹo siÄ z cewek, tylko nie zawieraĹo typowych komĂłrek sitowych. Zarodnie umieszczone na trzonkach miÄdzy liĹÄmi miaĹy jednakowe zarodniki skupione w tetradach.
Z dolnego dewonu pochodzi rodzaj Baragwanathia - skamieniaĹoĹÄ charakteryzujÄ ca siÄ grubymi Ĺodygami gÄsto pokrytymi liĹÄmi, uĹoĹźonymi niedoskonale spiralnie. Na gaĹÄ zkach pĹodnych u podstawy niektĂłrych liĹci znajdowaĹy siÄ pojedyncze, kuliste i nerkowate zarodnie.
Rodzaj Kulangiophyton, rĂłwnieĹź wieku dewoĹskiego, wykazuje wiele cech wspĂłlnych z widĹakami oraz zosterofilofitami. Jest to roĹlina rozgaĹÄziona dychotomicznie, wytwarzajÄ ca zarodnie na krĂłtkich trzoneczkach miÄdzy wyrostkami interpretowanymi jako prymitywne liĹcie.
Protolepidonedrales - Dewon
Jest to niewielki, caĹkowicie wymarĹy rzÄ d, obejmujÄ cy roĹliny niewielkich rozmiarĂłw, ktĂłrych pĹoĹźÄ ce i wzniesione pÄdy byĹy pokryte dĹugimi i wÄ skimi liĹÄmi o podzielonej blaszce. Blaszka liĹciowa dzieliĹa siÄ mniej wiÄcej w poĹowie swojej dĹugoĹci raz lub dwa razy dychotomicznie. PowstaĹe odcinki nie leĹźaĹy w jednej pĹaszczyĹşnie.
Za najstarszÄ skamieniaĹoĹÄ uznaje siÄ rodzaj Protolepidodendron spotykany w utworach dolnego i Ĺrodkowego dewonu. Cienkie ĹodyĹźki tych roĹlin pokrywaĹy doĹÄ gÄsto spiralnie umieszczone rozwidlone liĹcie, po odpadniÄciu pozostawiajÄ c charakterystyczne blizny. Zarodnie mieĹciĹy siÄ na gĂłrnej powierzchni liĹci pokrywajÄ cych gĂłrne partie wzniesionych pÄdĂłw.
Najbardziej skomplikowanÄ budowÄ liĹcia miaĹa Ĺrodkowo dewoĹska Leclercqia. LiĹcie dzieliĹy siÄ na piÄÄ Ĺatek, a w ich nasadowej czÄĹci znajdowaĹ siÄ jÄzyczek (ligula) - twĂłr bardzo typowy dla widĹakĂłw róşnozarodnikowych.
Do protolepiedendronowcĂłw zalicza siÄ rĂłwnieĹź dewoĹski rodzaj Colpodexylon o liĹciach podzielonych na trzy Ĺatki.
Lycopodiales Dolny dewon - R
Do widĹakowcĂłw naleĹźÄ niewielkie roĹliny wymarĹe, a takĹźe ĹźyjÄ ce dzisiaj, wyróşniajÄ ce siÄ brakiem przyrostu wtĂłrnego.W stanie kopalnym znane sÄ skamieniaĹoĹci oznaczone jako Drepanophycus z dewonu oraz Lycopodites wystÄpujÄ cy w utworach dewony gĂłrnego, karbonu, jury, kredy i trzeciorzÄdu.
Rodzaj Drepanophycus obejmuje roĹliny zróşnicowane na bezlistne Ĺodygi peĹzajÄ ce po podĹoĹźu i ulistnione wzniesione Ĺodygi. Te ostatnie, dochodzÄ ce do 50cm wysokoĹci i 3cm Ĺrednicy, rozgaĹÄziaĹy siÄ dychotomicznie, pokrywajÄ ce je rzadko liĹcie grube, krĂłtkie i kolcoksztaĹtne, niekiedy haczykowato zagiÄte osiÄ gaĹy dĹugoĹÄ do 3 cm. Na gĂłrnej stronie niektĂłrych liĹci na krĂłtkim trzonku mieĹciĹy siÄ nerkowate zarodnie produkujÄ ce jednakowe zarodniki.
SÄ to wiadomoĹci podane w tej ksiÄ Ĺźce z ktĂłrej posiadam jedynie kserĂłwki ale szybko postaram siÄ podaÄ autorĂłw.[/u]
GĂłrny sylur? dolny dewon-R
WidĹakowe sÄ roĹlinami o wyraĹşnej przewadze sporofitu nad gametofitem. PÄdy i chwytniki rozgaĹÄziajÄ siÄ zazwyczaj dychotomicznie. LiĹcie sÄ drobne, mikrofilne. Tkanka przewodzÄ ca zbudowana z cewek i Ĺyka, zarodnie mieszczÄ siÄ na gĂłrnej stronie liĹci lub w ich pachwinie. Dzisiejsze widĹakowe stanowiÄ maĹa, reliktowÄ grupÄ roĹlin zielnych i drzewiastych widĹakĂłw wymarĹych. Podgromada ta dzieli siÄ na trzy zasadnicze klasy, kilka podklas i wiele rzÄdĂłw.
Klasa:
Lycopsida
WidĹaki jednakozarodnikowe
Asteroxyales
Protolepidonedrales
Lycopodiales
Isoetopsida
WidĹaki róşnozarodnikowe
Cyclopodiales
Lepidocarpales
Lepiophytales
Pleuromeiales
Isoetales
Selaginellopsida
Widliczki
Selaginellaless
Lycopsida: - Dewon
Klasa ta zawiera niewielkich rozmiarĂłw widĹaki zielne, w wiÄkszoĹci wymarĹe, cechujÄ ce siÄ wytwarzaniem jednakowych zarodnikĂłw.
-Asteroxylales
(prawidĹakowce) SÄ to roĹliny wymarĹe, krzewiaste, z liĹciopodobnymi wyrostkami na pÄdach. Najlepiej poznanÄ formÄ stanowi Asteroxylon mackei, dawniej zaliczany do psyofitĂłw i wystÄpujÄ cy wspĂłlnie z nimi we florze dolnodewoĹskiej w Rhynie.
Do rodzaju Asteroxylon naleĹźÄ roĹliny o wysokoĹci do 50cm, ze wzniesionymi Ĺodygami i peĹzajÄ cymi pod ziemiÄ kĹÄ czami. PÄdy naziemne byĹy rozgaĹÄzione monopodialnie i gÄsto pokryte drobnymi, kolcoksztaĹtnymi liĹÄmi, bez wiÄ zki przewodzÄ cej. PowierzchniÄ Ĺodyg i liĹci pokrywaĹa gruba, skutynizowana epiderma, opatrzona wyspecjalizowanymi aparatami szparkowymi. Walec osiowy miaĹ prymitywny charakter aktynosteliczny o gwiaĹşdzistym przekroj. Drewno skĹadaĹo siÄ z cewek, tylko nie zawieraĹo typowych komĂłrek sitowych. Zarodnie umieszczone na trzonkach miÄdzy liĹÄmi miaĹy jednakowe zarodniki skupione w tetradach.
Z dolnego dewonu pochodzi rodzaj Baragwanathia - skamieniaĹoĹÄ charakteryzujÄ ca siÄ grubymi Ĺodygami gÄsto pokrytymi liĹÄmi, uĹoĹźonymi niedoskonale spiralnie. Na gaĹÄ zkach pĹodnych u podstawy niektĂłrych liĹci znajdowaĹy siÄ pojedyncze, kuliste i nerkowate zarodnie.
Rodzaj Kulangiophyton, rĂłwnieĹź wieku dewoĹskiego, wykazuje wiele cech wspĂłlnych z widĹakami oraz zosterofilofitami. Jest to roĹlina rozgaĹÄziona dychotomicznie, wytwarzajÄ ca zarodnie na krĂłtkich trzoneczkach miÄdzy wyrostkami interpretowanymi jako prymitywne liĹcie.
Protolepidonedrales - Dewon
Jest to niewielki, caĹkowicie wymarĹy rzÄ d, obejmujÄ cy roĹliny niewielkich rozmiarĂłw, ktĂłrych pĹoĹźÄ ce i wzniesione pÄdy byĹy pokryte dĹugimi i wÄ skimi liĹÄmi o podzielonej blaszce. Blaszka liĹciowa dzieliĹa siÄ mniej wiÄcej w poĹowie swojej dĹugoĹci raz lub dwa razy dychotomicznie. PowstaĹe odcinki nie leĹźaĹy w jednej pĹaszczyĹşnie.
Za najstarszÄ skamieniaĹoĹÄ uznaje siÄ rodzaj Protolepidodendron spotykany w utworach dolnego i Ĺrodkowego dewonu. Cienkie ĹodyĹźki tych roĹlin pokrywaĹy doĹÄ gÄsto spiralnie umieszczone rozwidlone liĹcie, po odpadniÄciu pozostawiajÄ c charakterystyczne blizny. Zarodnie mieĹciĹy siÄ na gĂłrnej powierzchni liĹci pokrywajÄ cych gĂłrne partie wzniesionych pÄdĂłw.
Najbardziej skomplikowanÄ budowÄ liĹcia miaĹa Ĺrodkowo dewoĹska Leclercqia. LiĹcie dzieliĹy siÄ na piÄÄ Ĺatek, a w ich nasadowej czÄĹci znajdowaĹ siÄ jÄzyczek (ligula) - twĂłr bardzo typowy dla widĹakĂłw róşnozarodnikowych.
Do protolepiedendronowcĂłw zalicza siÄ rĂłwnieĹź dewoĹski rodzaj Colpodexylon o liĹciach podzielonych na trzy Ĺatki.
Lycopodiales Dolny dewon - R
Do widĹakowcĂłw naleĹźÄ niewielkie roĹliny wymarĹe, a takĹźe ĹźyjÄ ce dzisiaj, wyróşniajÄ ce siÄ brakiem przyrostu wtĂłrnego.W stanie kopalnym znane sÄ skamieniaĹoĹci oznaczone jako Drepanophycus z dewonu oraz Lycopodites wystÄpujÄ cy w utworach dewony gĂłrnego, karbonu, jury, kredy i trzeciorzÄdu.
Rodzaj Drepanophycus obejmuje roĹliny zróşnicowane na bezlistne Ĺodygi peĹzajÄ ce po podĹoĹźu i ulistnione wzniesione Ĺodygi. Te ostatnie, dochodzÄ ce do 50cm wysokoĹci i 3cm Ĺrednicy, rozgaĹÄziaĹy siÄ dychotomicznie, pokrywajÄ ce je rzadko liĹcie grube, krĂłtkie i kolcoksztaĹtne, niekiedy haczykowato zagiÄte osiÄ gaĹy dĹugoĹÄ do 3 cm. Na gĂłrnej stronie niektĂłrych liĹci na krĂłtkim trzonku mieĹciĹy siÄ nerkowate zarodnie produkujÄ ce jednakowe zarodniki.
SÄ to wiadomoĹci podane w tej ksiÄ Ĺźce z ktĂłrej posiadam jedynie kserĂłwki ale szybko postaram siÄ podaÄ autorĂłw.[/u]